La Perdita Princino de Oz
De Baum, L. Frank (Lyman Frank), 1856-1919
Ilustrita de Neill, John R. (John Rea), 1877-1943
Tradukita el la Angla al Esperanto de Broadribb, Donald (Donald Richard), 1933-
Unue eldonita en la Angla kiel The Lost Princess of Oz de Reilly & Britton.
Unue eldonita en Esperanto de Bookleaf Publishing.
Cxi tiu traduko kopirajta ©  Donald Broadribb. 
Cxi tiu eldono estas korektita versio, julio.



AL MIAJ LEGANTOJ 
Kelkaj el miaj junaj legantoj produktas mirindajn imagajxojn. Tio placxas al mi. 
Imago portis la homaron tra la Malluman Epokon al gxia aktuala nivelo de 
civilizacio. Imago instigis Kolumbon trovi Amerikon. Imago instigis Franklinon 
trovi elektron. Imago donis al ni la vapormotoron, la telefonon, la parolmasxinon 
kaj la auxtomobilon, cxar necesis revi pri ili antaux ol realigi ilin. Do mi 
kredas ke revoj-kiujn oni spertas dum la tago kun malfermaj okuloj kaj plene 
funkcianta cerbaparato-versxajne kondukos al plibonigo de la mondo. La imagoplena 
infano farigxos la imagoplena viro aux virino kiu plej versxajne kreos, inventos, 
kaj tiel evoluigos civilizacion. Elstara edukisto informas min ke ferakontoj estas 
valoregaj por evoluigi la imagadon de infanoj. Mi kredas tion. 
Inter la leteroj kiujn mi ricevas de infanoj estas multaj kun sugestoj pri "kion 
priverki en la sekva Oz?Libro". Kelkaj el la proponataj ideoj estas interesegaj, 
aliaj estas tro ekstravagancaj por konsidero-ecx en ferakonto. Tamen, cxiuj 
placxas al mi, kaj mi devas agnoski ke la cxefideo en "La Perdita Princino de Oz" 
estas sugestita al mi de dolcxa dekunujara knabineto kiu vizitis min por paroli 
pri la Lando Oz. Diris sxi: "Mi s'pozas ke se Ozma iam perdigxus, aux sxteligxus, 
cxiu en Oz multe bedauxrus." 
Jen cxio, sed tute suficxa bazo sur kiun konstrui cxi tiun rakonton. Se vi 
plezurigxos per la rakonto, danku pro tio la lertan sugeston de mia amikineto. 
Kaj, parenteze, ne hezitu skribi al mi viajn proprajn proponetojn kaj sugestojn, 
tiajn kiuj rezultas el viaj propraj revoj. Ili nepre interesos min, ecx se mi ne 
povos utiligi ilin en rakonto, kaj la simpla fakto ke vi ja revis plezurigos min 
kaj estos bone por vi. Cxar, efektive, kara leganto, cxi tiuj rakontoj pri Oz 
estas nur viaj kaj miaj, kaj ni estas partneroj. Dum vi plu volos legi ilin mi 
provos verki ilin, kaj mi emas kredi ke la sekvanta rakontos kelkajn surprizajn 
aventurojn de la "Stana Lignohakisto de Oz" kaj liaj kamaradoj. 
L. FRANK BAUM, Regxa Historiisto de Oz. 
"OZCOT" cxe HOLLYWOOD en KALIFORNIO



1. Gravega Perdo
2. La problemoj de Glinda La Bona
3. Rabo Trafas Kuknjon la Kuketo-Kuiristinon
4. Inter la Palpbrumoj
5. La Amikoj de Ozma Perpleksigxas
6. Oni Sercxas
7. La Karuselaj Montoj
8. La Mistera Urbo
9. La Alta Koko-Lorum de Ti
10. Toto Perdas Ion
11. Buton-Brilo Perdas Sin
12. La Carsuprulo de Herkuo
13. La Vero-Lageto
14. La Malfelicxa Pramisto
15. La Granda Lavenda Urso
16. La Malgranda Palrugxa Urso
17. La Renkontigxo
18. La Konferenco
19. La Sxufaristo Ugu
20. Pli da Surprizoj
21. Magio Kontraux Magio
22. En la Vimenajxa Kastelo
23. Defio al la Sxufaristo Ugu
24. La Malgranda Palrugxa Urso Parolas Veron
25. Ozma de Oz
26. Doroteo Pardonas



CxAPITRO 1: Gravega Perdo

Ne povas esti dubo: Princino Ozma, la bela knabina reganto de la Felando Oz, estis 
perdita. Sxi tute malaperis. Neniu el sxiaj regatoj--ecx neniu el sxiaj plej 
intimaj amikoj--sciis kio okazis al sxi. 
Doroteo la unua trovis tion. Doroteo estis mal?granda knabino el Kansas kiu venis 
al la Lando Oz por tie logxi kaj ricevis tre agrablan cxambraron en la regxa 
palaco de Ozma, simple cxar Ozma amis Doroteon kaj volis ke sxi logxu kiel eble 
plej proksime, tiel ke la du knabinoj povu multe kunesti. 
Doroteo ne estis la sola knabino el la ekstera mondo kiu estis bonvenigita en Ozon 
kaj logxis en la regxa palaco. Ankaux estis alia nomita Betinjo Bobin, kies 
aventuroj instigis sxin sercxi rifugxon kun Ozma, kaj ankoraux alia nomita Trot, 
kiu invitigxis, kun sia fidela akompananto, Kap'tano Vilcxjo, hejmigxi en cxi tiu 
mirinda felando. La tri knabinoj cxiuj havis cxambrojn en la palaco kaj estis 
bonaj amikoj; sed Doroteo estis la plej intima amiko de ilia gracoplena Regantino 
kaj nur sxi je kiu ajn horo auxdacis viziti Ozman en sxiaj regxaj logxocxambroj. 
Cxar Doroteo jam logxis en Oz multe pli longe ol la aliaj knabinoj kaj farigxis 
Princino de la regno. 
Betinjo estis unu jaron pli agxa ol Doroteo kaj Trot estis unu jaron pli juna, 
tamen la tri knabinoj estis suficxe similagxaj por farigxi intimaj kunludantoj kaj 
bone distrigxi kune. Dum la trio konversaciadis unu matenon en la cxambro de 
Doroteo Betinjo proponis ke ili veturu en la Mangxtulan Landon, kiu estis unu el 
la kvar grandaj partoj de la Lando Oz regata de Ozma. 
"Mi ankoraux ne estis tie," diris Betinjo Bobin, "sed la Birdotimigilo iam diris 
al mi ke gxi estas la plej bela lando en la tuta Oz." 
"Ankaux mi volas kuniri," aldonis Trot. 
"Bone," diris Doroteo, "mi petos Ozman. Eble sxi permesos ke ni kunprenu la 
Segcxevalon kaj la Rugxan Cxaregon, tio estus por ni multe pli agrabla ol devi 
marsxi la tutan vojon. Cxi tiu Lando Oz estas iom granda, kiam oni iras al cxiuj 
gxiaj bordoj." 
Do sxi ekstaris kaj iris laux la koridoroj de la belega palaco gxis sxi atingis la 
regxan cxambraron, kiu plenigis la tutan antauxan parton de la dua etagxo. En 
malgranda atendocxambro sidis la servistino de Ozma, Jxelea Konfitajx, kiu sin 
okupis per kudrado. 
"Cxu Ozma jam ellitigxis?" demandis Doroteo. 
"Mi ne scias, kara," respondis Jxelea. "Mi ne jam auxdis sxin cximatene. Sxi ecx 
ne vokis por ke mi pretigu sxian banon aux matenmangxon, kaj estas multe post la 
kutima tempo por ili." 
"Strange!" krietis la knabineto. 
"Jes," akordis la servistino; "sed kompreneble nenia damagxo povus okazi al sxi. 
Neniu povas morti aux esti mortigita en la Lando Oz kaj Ozma mem estas potenca 
feino, kaj sxi ne havas malamikojn, laux nia scio. Tial mi tute ne maltrankvilas 
pri sxi, kvankam konfesendas ke sxia silento estas malkutima." 
"Eble," diris Doroteo, penseme, "sxi plu dormas. Aux eble sxi legas, aux planas 
ian novan magiajxon por bonfari al sia popolo." 
"Cxio cxi povus esti vera," respondis Jxelea Konfitajx, "tial mi ne auxdacis gxeni 
nian regxan mastrinon. Tamen vi estas privilegia, Princino, kaj mi certas ke al 
Ozma tute ne gxenus se vi enirus por paroli kun sxi." 
"Kompreneble ne," diris Doroteo, kaj malferminte la pordon de la ekstera cxambro 
sxi eniris. Estis tute kviete tie. Sxi marsxis en alian cxambron, kiu estis la 
buduaro de Ozma, kaj poste, repusxinte pezan drapirajxon ricxe broditan per 
fadenoj el pura oro, la knabino eniris la dormocxambron de la feina Reganto de Oz. 
La ebura kaj ora lito estis vaka; la cxambro estis vaka; neniu spuro de Ozma estis 
trovebla. 
Tre surprizite, kvankam ankoraux sen timo ke io okazis al sia amikino, Doroteo 
reiris tra la buduaro al la aliaj cxambroj de la cxambaro. Sxi eniris la 
muzikocxambron, la bibliotekon, la laborejon, la bancxambron, la vestocxambron kaj 
ecx la grandan tronocxambron, kiu estis apud la regxa cxambraro, sed en neniu el 
tiuj lokoj sxi povis trovi Ozman. 
Do sxi reiris al la antauxcxambro kie sxi estis parolinta kun la servistino, 
Jxelea Konfitajx, kaj diris: 
"Sxi ne estas en siaj cxambroj nun, do sendube sxi eliris." 
"Mi ne komprenas kiel sxi povus fari tion sen ke mi vidus sxin," respondis Jxelea, 
"krom se eble sxi malvidebligis sin." 
"Nu, sxi ne estas tie," deklaris Doroteo. 
"Do ni iru trovi sin," proponis la servistino, kiu sxajnis iom maltrankvila. 
Do ili eliris en la koridorojn kaj tie Doroteo preskaux stumblis pro kurioza 
knabino kiu dancadis legxere lauxlonge de la koridoro. 
"Haltu momenton, Cxifoneroj!" sxi kriis. "Cxu vi jam vidis Ozman cximatene?" 
"Mi ne!" respondis la kurioza knabino, dancante pli proksimen. "Mi perdis ambaux 
okulojn dum baraktado kun la Vuzo, hierauxnokte, cxar la besto forgratis ilin de 
mia vizagxo per siaj kvadrataj piedoj. Do mi metis la okulojn en mian posxon kaj 
cximatene Buton-Brilo kondukis min al Onklino Em, kiu surkudris ilin denove. Do mi 
vidis tute nenion hodiaux, escepte de dum la jxusaj kvin minutoj. Do kompreneble 
mi ne vidis Ozman."
"Nu, bone, Cxifoneroj," diris Doroteo, rigardante interesate la okulojn, kiu estis 
nur du rondaj nigraj butonoj kudritaj sur la vizagxon de la knabino. 
Ankaux aliaj aspektoj de Cxifoneroj sxajnus kuriozaj al persono vidanta sxin 
unuafoje. Oni kutime nomis sxin "La Mikscxifona Knabino", cxar sxiaj korpo kaj 
membroj estis el gajkolora mikscxifona peplomo tondita laux homa formo kaj 
plenigita per katuno. Sxia kapo estis ronda pilko simile plenigita kaj ligita al 
sxiaj sxultroj. Sxiaj haroj estis amaso da brunaj trikfadenoj kaj por fari sxian 
nazon oni tiris parton de la sxtofo por formi pilketon kaj ligis gxin per sxnuro 
por teni gxin gxustaloke. Sxian busxon oni zorge faris tondante fendeton en la 
gxusta loko kaj vatante gxin per rugxa silko, aldonante du vicojn de perloj por ke 
ili estu dentoj kaj iom da rugxa flanelo kiel langon. 
Malgraux tiu stranga konsisto, la Mikscxifona Knabino magie vivis kaj montris sin 
unu el la plej gajaj kaj agrablaj el la multaj strangetaj uloj kiuj logxis en la 
miriga Felando Oz. Efektive, Cxifoneroj estis gxenerale amata, kvankam sxi estis 
iom suprajxema kaj nekonstanta kaj faris kaj diris multon kio surprizis sxiajn 
amikojn. Sxi malofte estis kvieta, sxi amis danci, transturnigxi kaj transkapigxi, 
grimpi arbojn kaj partopreni multajn aliajn aktivajn sportojn. 
"Mi iras sercxi Ozman," komentis Doroteo, "cxar sxi ne estas en siaj cxambroj kaj 
mi volas fari al sxi demandon." 
"Mi akompanos vin," diris Cxifoneroj, "cxar miaj okuloj brilas pli ol la viaj kaj 
povas pli foren vidi." 
"Mi iom dubas pri tio," respondis Doroteo. "Sed akompanu min se vi volas." 
Kune ili trasercxis la grandan palacon kaj ecx la plej forajn limojn de la palaca 
tereno, kiu estis tre granda, sed nenie ili trovi spuron de Ozma. Kiam Doroteo 
revenis al kie atendis Betinjo kaj Trot, la vizagxo de la knabineto estis iom 
sobra kaj maltrankvila, cxar neniam antauxe Ozma foriris sen informi siajn amikojn 
pri kien sxi iras, aux sen eskorto tauxga por sxia regxa rango. 
Tamen sxi estis for, kaj neniu vidis sxin foriri. Doroteo renkontis kaj demandis 
al la Birdotimigilo, Tiktoko, la Vilulo, Buton-Brilo, Kap'tano Vilcxjo, kaj ecx al 
la sagxa kaj potenca Sorcxisto de Oz, sed neniu el ili vidis Ozman post sxia 
apartigxo de siaj amikoj la antauxan vesperon kaj iro al siaj cxambroj. 
"Pas'nokte sxi diris nenion pri foriro ien," komentis malgranda Trot. 
"Ne, kaj jen la plej stranga parto," respondis Doroteo. "Kutime Ozma sciigas al ni 
kion ajn sxi faras." 
"Kial ne rigardi per la Magia Bildo?" proponis Betinjo Bobin. "Tio informos al ni 
pri kie sxi estas, post nur sekundo." 
"Kompreneble!" kriis Doroteo. "Kial mi ne jam elpensis tion?" kaj tuj la tri 
knabinoj rapidis al la buduaro de Ozma, kie la Magia Bildo cxiam pendis. 
Tiu Magia Bildo estis unu el la plej gravaj trezoroj de la regxina Ozma. Estis 
granda ora kadro, en kies centro estis blugriza kanvaso sur kiu diversaj scenoj 
konstante aperadis kaj malaperadis. Se oni staris antaux gxi kaj volis vidi kion 
faras iu persono--kie ajn en la mondo--nur necesis ke oni esprimu la deziron kaj 
la sceno en la Magia Bildo sxangxigxis kaj ekestis la sceno kie estas tiu persono 
kaj montris precize kion li aux sxi faras. Do la knabinoj sciis ke estos facile 
deziri vidi Ozman, kaj per la bildo ili rapide ekscios kie sxi estas. 
Doroteo antauxeniris al la loko kie la bildon kutime protektis dikaj satenaj 
kurtenoj, kaj disapartigis la drapirajxojn. Farinte tion sxi staris miregante, dum 
sxiaj du amikoj kriis pro malkontentigxo. La Magia Bildo mankis. Nur vaka spaco 
sur la muro malantaux la kurtenoj montris kie gxi antauxe pendis. 



CxAPITRO 2: La Problemoj de Glinda la Bona

Potenca Sorcxistino de Oz, Glinda la Bona. Tiu kastelo, situanta en la Lando de la 
Kveluloj, grandadistance sude de la Smeralda Urbo kie regis Ozma, estis grandioza 
strukturo el belega marmoro kaj argxentaj latisoj. Tie logxis la Sorcxistino, 
cxirkauxate de aro de la plej belaj knabinoj de Oz, venintaj el la kvar landoj de 
tiu felando kaj ankaux el la glora Smeralda Urbo mem, kiu staris en la angulo kie 
la kvar landoj renkontigxis. 
Oni opiniis granda honoro permeson servi la bonan Sorcxistinon, kies magia arto 
uzigxis nur por bonfari al la popolo de Oz. Glinda estis la plej valora servanto 
de Ozma, cxar sxia sorcxoscio estis miriga kaj sxi povis efektivigi preskaux 
cxion, kion deziris la bela knabina Reganto de Oz. 
El cxiuj magiajxoj cxirkaux Glinda en sxia kastelo estis nenio pli eksterordinara 
ol sxia Granda Arkivo-Libro. Sur la pagxoj de cxi tiu Arkivo-Libro konstante 
skribigxis--tagon post tago kaj horon post horo--cxiuj gravaj eventoj kiuj okazis 
ie en la konata mondo, kaj ili skribigxis en la libron precize je la momento kiam 
la eventoj okazis. Cxiu aventuro en la Lando Oz kaj en la granda ekstera mondo, 
kaj ecx en lokoj pri kiuj neniam auxdis vi kaj mi, registrigxis precize en la 
Granda Libro, kiu neniam eraris kaj diris nur la ekzaktan veron. Pro tio nenio 
estis kasxebla for de Glinda la Bona, kiu bezonis nur rigardi la Grandan Arkivo-
Libron por informigxi pri cxio okazinta. Tial, inter aliaj kialoj, sxi estis 
granda Sorcxistino, cxar la arkivo faris el sxi personon pli sagxan ol cxiu alia 
vivanto. 
Tiu mirinda libro situis sur granda ora tablo kiu staris en la mezo de la salono 
de Glinda. La kruroj de la tablo, kiuj estis inkrustitaj per multevaloraj gemoj, 
estis firme ligitaj al la kahelita planko kaj la libro mem estis cxenita al la 
tablo kaj sxlosita per ses fortikaj oraj seruroj, kies sxlosilojn Glinda portis 
sur cxeno ligita cxirkaux sxia propra kolo. 
La pagxoj de la Granda Libro estis pli granda?dimensiaj ol tiuj de Usona jxurnalo 
kaj kvankam ili estis maldikegaj ili estis tiomaj ke ili konsistigis grandegan, 
tre dikan volumon. Pro siaj ora kovrilo kaj oraj agrafoj la libro estis tiom 
multepeza ke tri viroj apenaux povus levi gxin. Tamen cximatene, kiam Glinda 
eniris sian salonon post la matenmangxo, sekvate de cxiuj siaj servistinoj, la 
bonan Sorcxistinon mirigis trovi ke sxia Granda Arkivo-Libro estas mistere 
malaperinta. 
Antauxenirinte al la tablo, sxi trovis ke la cxenoj estis distrancxitaj per iu 
akra ilo, kaj tio sendube farigxis dum cxiuj en la kastelo dormadis. Glindan tio 
sxokis kaj cxagrenis. Kiu farus tian fian auxdacan agon? Kaj kiu volus forpreni de 
sxi sxian Grandan Arkivo-Libron? 
La Sorcxistino pensmeditadis dum iom da tempo, konsiderante la konsekvencojn de la 
perdo. Post tio sxi iris al sia Cxambro de Magio por prepari sorcxon kiu informos 
sxin pri kiu sxtelis la Arkivo-Libron. Sed, kiam sxi malsxlosis siajn sxrankojn 
kaj malfermis la pordojn, sxi trovis ke cxiuj sxiaj magiiloj kaj raraj kemiajxoj 
estas forsxtelitaj el sur la bretoj.
La Sorcxistino estis nun kaj kolera kaj alarmita. Sxi sidigxis sur segxon kaj 
strebis elpensi kiel tiu eksterordinara sxtelo estus farebla. Estis evidente ke la 
sxtelisto estis iu tre potenca, cxar neniu alia povus efektivigi tian sxtelon sen 
sxia scio. Sed kiu, en la tuta Lando Oz, estis suficxe potenca kaj lerta por fari 
tian fiagon? Kaj kiu, estante kapabla, ankaux celus defii la plej sagxan kaj plej 
talentan Sorcxistinon en la tuta historio de la mondo? 
Glinda pripensadis tiun perpleksan temon dum plena horo, kaj je la fino de tiu 
tempoperiodo sxi ankoraux ne sciis klarigi gxin. Sed kvankam sxiaj iloj kaj 
kemiajxoj estis forsxtelitaj sxia magiscio ja ne estis sxtelita, cxar neniu 
sxtelisto, negrave kiom lerta, povas sxteli onian scion, kaj tial scio estas la 
plej bona kaj plej sekura trezoro akirebla. Glinda kredis ke kiam sxi uzos 
suficxan tempon por akumuli pli da magiaj herboj kaj eliksiroj kaj por fabriki pli 
da magiiloj sxi povos trovi kiu estas la sxtelinto, kaj kio okazis al sxia 
valorega Arkivo-Libro. 
"Negrave kiu faris tion," sxi diris al siaj servistinoj, "tiu estas tre malsagxa 
persono, cxar iam li sendube trovigxos kaj estos tiam severe punita." 
Sxi nun faris liston de cxio kion sxi bezonas kaj sendis mesagxistojn al cxiu 
parto de Oz kun ordono akiri la bezonajxojn kaj porti ilin al sxi kiel eble plej 
baldaux. Kaj unu el sxiaj mesagxistoj renkontis la malgrandan Sorcxiston de Oz, 
kiu rajdas sur la dorso de la fama vivanta Segcxevalo kaj krocxigxas al gxia kolo 
per ambaux brakoj; cxar la Segcxevalo kuregadas al la kastelo de Glinda rapide 
kiel la vento, portante la informon ke Regxina Ozma, Reganto de la tuta granda 
Lando Oz, subite malaperis kaj neniu en la Smeralda Urbo scias kio okazis al sxi. 
"Ankaux," diris la Sorcxisto, dum li staris antaux la surprizita Sorcxistino, "la 
Magia Bildo de Ozma malaperis, do ni ne povas konsulti gxin por trovi kie sxi 
estas. Tial mi venis al vi por helpo tuj kiam ni konsciigxis pri nia perdo. Ni 
rigardu en la Grandan Arkivo-Libron." 
"Ve," respondis la Sorcxistino malgxoje, "ni ne povas, cxar ankaux la Granda 
Arkivo-Libro malaperis!" 



CxAPITRO 3: Rabo Trafas Kuknjon la Kuketo-Kuiristinon

Unu grava sxtelo plia raportigxis en la Lando Oz tiun eventoplenan matenon, sed 
gxi okazis tiom for de kaj la Smeralda Urbo kaj la kastelo de Glinda la Bona ke 
neniu el la personoj kiujn ni menciis informigxis pri la sxtelo gxis post longe. 
En la fora sudokcidenta angulo de la Lando de la Palpbrumoj estas largxa 
tablolando atingebla nur per grimpado de kruta monteto, negrave el kiu direkto oni 
proksimigxas al gxi. Sur la montetoflankoj cxirkaux tiu tablolando tute ne estas 
vojetoj, nur multaj dornarbustoj sur kiuj estas akraj dornoj kiuj neebligas ke la 
Ozanoj logxantaj malsupre suprengrimpu por vidi kio estas sur la supro. Sed supre 
logxas la Jipoj, kaj kvankam la spaco kiun ili okupas estas ne tre granda la 
landeto apartenas nur al ili. La Jipoj neniam--gxis la tempo kiam komencigxas cxi 
tiu rakonto--foriris de sia largxa tablolando por mal?supreniri en la Landon Oz, 
nek la Ozanoj iam grimpis al la lando de la Jipoj. 
Logxante tute solaj, la Jipoj havis kuriozajn kutimojn kaj ideojn proprajn kaj ne 
similis al iu alia popolo de la Lando Oz. Iliaj domoj estis dismetitaj sur la tuta 
plata surfaco; ne kiel urbo, kungrupigitaj, sed metitaj kie ajn volis la kaprico 
de la posedantoj, kun kampoj unuloke, arboj aliloke, kaj kuriozaj vojetoj 
kunligantaj la domojn. 
Tie, dum la mateno kiam Ozma tiom strange malaperis de la Smeralda Urbo, Kuknjo la 
Kuketo-Kuiristino trovis ke sxia diamantornamita ora teler?lavujo estis sxtelita, 
kaj sxi tiom alarmis pro la perdo kaj kriis kaj lamentis tiom lauxte ke multaj 
Jipoj grupigxis cxirkaux sxian domon por demandi pri kio okazis. 
Estis serioza afero, ie ajn en la Lando Oz, akuzi ke iu sxtelis, do kiam la Jipoj 
auxdis Kuknjon la Kuketo-Kuiristinon deklari ke sxia juvelita telerlavujo estas 
sxtelita ili kaj humiligxis kaj cxagrenigxis kaj devigis Kuknjon akompani ilin al 
la Ranulo por trovi kion fari. 
Mi supozas ke vi neniam antauxe auxdis pri la Ranulo, cxar kiel cxiuj aliaj 
logxantoj sur tiu tablolando li neniam estis for de gxi, nek iu iris tien por vidi 
lin. La Ranulo estis, efektive, ido de la ordinaraj ranoj de Oz, kaj kiam li estis 
naskita li unue logxis en lageto en la Lando de la Palpbrumoj kaj estis kiaj cxiuj 
aliaj ranoj. Havante aventureman naturon, tamen, li baldaux saltetis el sia lageto 
kaj komencis veturadi; sed granda birdo venis kaj kaptis lin per sia beko kaj 
komencis forflugi kun li al sia nesto. Estante alte en la aero la rano skuis sin 
tiom freneze ke li liberigxis kaj falis suben--suben--suben en malgrandan kasxitan 
lageton sur la tablolando de la Jipoj. Nu, sxajnas ke tiu lageto estis nekonata de 
la Jipoj cxar gxi estis cxirkauxata de dikaj arbustoj kaj ne estis proksima al 
logxejo, kaj gxi montrigxis sorcxita lageto, cxar la rano kreskis tre rapide kaj 
farigxis tre granda, mangxante la magian skosxon kiu trovigxas en neniu alia loko 
sur la tero, nur en tiu unusola lageto. Kaj la skosxo ne nur grandigis la ranon, 
tiel ke kiam li ekstaris sur siaj malantauxaj kruroj li estis alta kiel kiu ajn 
Jipo en la lando, sed gxi nekutime inteligentigis lin, tiel ke li baldaux sciis 
pli ol la Jipoj kaj kapablis rezoni kaj argumenti tre, tre bone. 
Ne estus supozeble ke rano tiatalenta restus en kasxita lageto, do li fine eliris 
kaj interiris la popolon de la tablolando, kiuj miregis pro lia aspekto kaj trovis 
tre impona lian erudicion. Ili neniam antauxe vidis ranon kaj la rano neniam 
antauxe vidis Jipon, sed cxar estis multaj Jipoj kaj nur unu rano, la rano 
farigxis plej grava. Li ne plu saltadis, sed staris rekta sur siaj malantauxaj 
kruroj kaj vestis sin bele kaj sidis sur segxoj kaj faris cxion faratan de homoj; 
do oni baldaux nomis lin la Ranulo kaj tiu estas lia sola nomo ekde tiam. 
Post pluraj jaroj la popolo jam traktis la Ranulon kiel sian konsiliston rilate al 
cxiu problemo. Ili prezentis cxiujn siajn problemojn al li kaj kiam li nenion 
sciis li sxajnigis scii, kio sxajne estis egale sukcesa. Efektive, la Jipoj kredis 
ke la Ranulo estas pli sagxa ol vere li estis, kaj li lasis ilin kredi tion, cxar 
li tre fieris pro sia auxtoritata stato. 
Alia lageto ekzistis sur la tablolando, kiu ne estis sorcxita sed enhavis bonan 
klaran akvon kaj situis proksime al la logxejoj. Tie la popolo konstruis por la 
Ranulo propran domon, proksime al la rando de la lageto, tiel ke li povis bani sin 
aux nagxi kiam ajn li volis. Li kutime nagxis en la lageto dum la frua mateno, 
antaux ol iu alia ellitigxis, kaj dum la tago li vestis sin per siaj belaj 
vestajxoj kaj sidis en sia domo kaj akceptis la vizitojn de cxiuj Jipoj venintaj 
al li por peti konsilon. 
La kutima kostumo de la Ranulo konsistis el gxisgenua pantalono el flava satena 
plusxo, kun ornamajxoj el ora pasamento kaj juvelitaj genubukoj; blanka satena 
vesxto kun argxentaj butonoj en kiuj estis soliteraj rubioj; hirundovosta mantelo 
brile flava; verdaj sxtrumpoj kaj rugxaj ledaj sxuoj suprenturnitaj cxe la 
piedfingrejo kaj havantaj diamantajn bukojn. Li surportis, kiam li ekstere 
marsxadis, purpuran silkan cxapelon kaj li tenis orkapan bastonon. Sur siaj okuloj 
li portis grandajn okulvitrojn kun oraj randoj, ne cxar liaj okuloj malfortis sed 
cxar la okulvitroj aspektigis lin sagxa, kaj tiom distingita kaj bela estis lia 
aspekto ke cxiuj Jipoj multe fleris pro li. 
Ne ekzistis Regxo aux Regxino en la Lando de la Jipoj, do la simplaj logxantoj 
nature ekkonsideris la Ranulon sia estro kaj ne nur ilia konsilisto kiam ajn estis 
urgxe. Per sia koro la granda rano sciis ke li ne estas pli sagxa ol la Jipoj, sed 
estis tre rimarkinde ke rano scias tiom kiom homo, kaj la Ranulo estis suficxe 
sagaca por kredigi al la popolo ke li estas multe pli sagxa ol estas vere. Ili 
neniam suspektis ke li estas frauxdulo, ili nur auxskultis tre respekteme liajn 
vortojn kaj plenumis kion ajn li konsilis al ili. 
Nun, kiam Kuknjo la Kuketo-Kuiristino tiom alarmis pro la sxteligxo de sxia 
diamantornamita telerlavujo, la unua penso de la popolo estis ke ili konduku sxin 
al la Ranulo kaj informu lin pri la perdo, kredante ke kompreneble li povos diri 
al sxi kie trovi gxin. 
Li auxskultis la historion kun siaj grandaj okuloj plene malfermitaj malantaux la 
okulvitroj, kaj diris per sia profunda kvaka vocxo: 
"Se la telerlavujo estas sxtelita, nepre iu prenis gxin." 
"Sed kiu?" demandis Kuknjo, malkviete. "Kiu estas la sxtelinto?" 
"Tiu kiu prenis la telerlavujon, kompreneble," respondis la Ranulo, kaj auxdinte 
tion cxiuj Jipoj jese skuis la kapon tre serioze kaj diris unu al la alia: 
"Tute vere!" 
"Sed mi volas mian telerlavujon!" kriis Kuknjo. 
"Neniu kulpigus vin pro tiu deziro," komentis la Ranulo. 
"Do diru al mi kie mi trovos gxin," sxi postulis. 
Rigardon tre sagxan direktis la Ranulo al sxi kaj li levis sin el sia segxo kaj 
fiere promenis tien kaj reen en la cxambro kun la manoj sub siaj baskoj, tre pompe 
kaj impone. Nun la unuan fojon tiom malfacila problemo prezentigxis al li kaj li 
volis tempon dum kiu pensi. Malvolontege li permesus ilin suspekti ke li estas 
senscia do li pensis tre tre forte pri kiel respondi al la virino sen perfidi sin. 
"Mi volas informi vin," diris li, "ke antaux nun nenio iam sxteligxis en la Lando 
de la Jipoj." 
"Ni jam scias tion," respondis Kuknjo la Kuketo-Kuiristino, senpacience. 
"Sekve," pludiris la Ranulo, "cxi tiu sxtelo farigxas tre grava." 
"Nu, kie estas mia telerlavujo?" demandis la virino. 
"Gxi estas perdita; sed gxi estas trovenda. Domagxe, ni ne havas policistojn aux 
detektivojn por solvi la misteron, do ni devos utiligi aliajn rimedojn por reakiri 
la perditajxon. Kuknjo unue verku Proklamon kaj najlu gxin al la pordo de sia 
domo, kaj la Proklamo diru ke kiu sxtelis la juvelitan telerlavujon nepre redonu 
gxin tuj." 
"Sed eble neniu redonos gxin," sugestis Kuknjo. 
"Tiukaze," diris la Ranulo, "tiu fakto mem pruvos ke neniu sxtelis gxin." 
Tio ne kontentigis Kuknjon, sed sxajne la aliaj Jipoj forte aprobis la planon. Ili 
cxiuj konsilis ke sxi agu kiel diris la Ranulo, do sxi metis la afisxon sur sian 
pordon kaj atendis pacience ke iu redonu la telerlavujon-- kion neniu faris. 
Denove sxi iris, akompanate de grupo de siaj najbaroj, al la Ranulo, kiu jam multe 
pripensis la aferon. Diris li al Kuknjo: 
"Mi nun konvinkigxis ke neniu Jipo prenis vian telerlavujon, kaj, cxar gxi foriris 
el la Lando de la Jipoj, mi konjektas ke fremdulo venis el la mondo sube de ni, en 
la nokta mallumo kiam ni cxiuj dormadis, kaj forprenis vian trezoron. Neniu alia 
ekspliko de gxia malapero eblas. Do, se vi volas repreni tiun oran, 
diamantornamitan telerlavujon, vi devos eniri la suban monon por sercxi gxin." 
Tio ja vere estis konsterna propono. Kuknjo kaj sxiaj amikoj iris al la rando de 
la plata tablolando kaj rigardis laux la kruta montetoflanko gxis la subaj 
ebenajxoj. Tiom distanca estis la malsupro de la monteto ke nenio tie estis klare 
videbla kaj sxajnis al la Jipoj tre aventureme, eble dangxere, iri tiom for de la 
hejmo en nekonatan landon. 
Tamen, Kuknjo multege deziris sian telerlavujon, do sxi turnis sin al siaj amikoj 
kaj demandis: 
"Kiu akompanos min?" 
Neniu respondis tiun demandon, sed post ioma silento unu Jipo diris: 
"Ni scias kio estas cxi tie, sur la supro de cxi tiu plata monteto, kaj gxi 
sxajnas al ni tre placxa loko; sed kio estas malsupre, tion ni ne scias. Versxajne 
ne estas egale placxe, do ni prefere restu kie ni nun estas." 
"Eble estas multe pli bona lando ol cxi tie," sugestis la Kuketo-Kuiristino. 
"Eble, eble," respondis alia Jipo, "sed kial riski? Kontento pro onia fato estas 
vera sagxeco. Eble, en iu alia lando, ekzistas pli bonaj kuketoj ol tiuj kiujn vi 
kuiras; sed cxar ni cxiam mangxis viajn kuketojn, kaj amis ilin--escepte de kiam 
ili estas malsupre bruligitaj--ni ne sopiras pli bonajn." 
Kuknjo eble konsentus al tiu argumento se sxi ne tiom fervorus trovi sian 
valoregan telerlavujon, sed nun sxi kriis senpacience: 
"Vi estas malkuragxuloj--cxiuj! Se neniu el vi akceptos esplori kun mi la grandan 
mondon for de cxi tiu malgranda monteto, mi nepre iros sola." 
"Tre bona decido," deklaris la Jipoj, multe pli trankvile. "Via telerlavujo 
perdigxis, ne la nia; kaj, se vi pretas riski viajn vivon kaj liberecon per 
klopodo reakiri gxin, neniu rifuzos al vi tiun privilegion." 
Dum ili tiel konversaciadis la Ranulo proksimigxis al ili kaj rigardis la 
ebenajxon per siaj grandaj okuloj kaj sxajnis nekutime pripensema. Efektive, la 
Ranulo pensis ke li volonte vidos pli de la mondo. Cxi tie en la Lando de la Jipoj 
li farigxis la plej grava ulo kaj lia graveco nun komencis tedi lin. Estus agrable 
ke aliaj homoj cedu al li kaj petu lian konsilon kaj li ne povis trovi kauxzon ke 
lia famo ne disvastigxu tra la tuta Oz. 
Li sciis nenion pri la resto de la mondo, sed estis versxajne ke pli da homoj 
logxas preter la monto kie li nun logxas ol estas cxi tie da Jipoj, kaj se li 
estos inter ili li povos surprizi ilin per sia sagxeco kaj devigi ilin klinigxi 
antaux li same kiel la Jipoj. Alivorte, la Ranulo ambiciis farigxi ankoraux pli 
grava, kio ne estis ebla se li cxiam restos sur cxi tiu monto. Li volis ke aliaj 
vidu liajn belegajn vestajxojn kaj auxskultu liajn solenajn parolojn, kaj jen 
kialo foriri de la Lando de la Jipoj. Do li diris al Kuknjo la Kuketo-Kuiristino: 
"Mi akompanos vin, estimata virino," kio multe placxis al Kuknjo cxar sxi opiniis 
ke la Ranulo povos multe helpi sxin dum sxia sercxado. 
Sed nun, cxar la potenca Ranulo decidis entrepreni la veturon, pluraj Jipoj kiuj 
estis junaj kaj kuragxaj tuj decidis kuniri; do la sekvan matenon post la 
matenmangxo la Ranulo kaj Kuknjo la Kuketo-Kuiristino kaj naux el la Jipoj 
komencis gliti malsupren sur la flanko de la monto. La dornarbustoj kaj kaktoj 
estis tre pikemaj kaj estis malkomforte tusxi ilin, do la Ranulo ordonis ke la 
Jipoj iru la unuaj kaj rompu padon, tiel ke kiam li sekvos ilin liaj belaj 
vestajxoj ne sxirigxos. Ankaux Kuknjo surhavis sian plej bonan robon, kaj simile 
timis la dornojn kaj pikajxojn, do sxi tenis sin malantaux la Ranulo. 
Ili iom malrapide iradis kaj la nokto kovris ilin antaux ol ili estis irintaj nur 
duonon de la montoflanko, do ili trovis kavon en kiu ili estos sxirmataj gxis la 
mateno. Kukjo kunportis korbon plenan de sxiaj famaj kuketoj, do ili cxiuj mangxis 
abunde. 
Dum la dua tago la Jipoj komencis voli ke ili ne estu entreprenintaj cxi tiun 
aventuron. Ili multe grumblis pro la devo fortrancxi la dornojn por fari vojon por 
la Ranulo kaj la Kuketo-Kuiristino, cxar ilia propra vestaro suferis multan 
sxirigxon, dum Kukjno kaj la Ranulo veturis sekure kaj komforte. 
"Se vere venis iu al nia lando por sxteli vian diamantan telerolavujon," diris unu 
Jipo al Kuknjo, "certe estis birdo, cxar neniu persono vira aux virina aux infana 
povus grimpi tra cxi tiuj arbustoj kaj remalsupreniri." 
"Kaj se li ja farus tion," diris alia Jipo, "la diamantornamita ora telerlavujo ne 
kompensus la malfacilajxojn kaj suferojn." 
"Rilate al mi," komentis tria Jipo, "mi preferus reiri al mia hejmo kaj elfosi kaj 
poluri pli da diamantoj, kaj mini pli da oro, kaj fari por vi novan telerlavujon, 
ol gratigxi de la kapo gxis la kalkano per cxi tiuj arbustacxoj. Ecx nun, se mia 
patrino vidus min, sxi ne rekonus min kiel sian filon." 
Kuknjo ne atentis tiujn murmurojn, nek la Ranulo. Kvankam ilia veturo estis 
malrapida la Jipoj faciligis gxin por ili, tiel ke ili ne emis plendi kaj ne 
deziris retreniri. 
Tre proksime al la malsupro de la granda monteto ili venis al granda abismo, kies 
flankoj estis glataj kiel vitro. La abismo etendigxis tre foren--ili ne povis vidi 
gxian finon iudirekte--kaj kvankam gxi ne estis tre largxa gxi estis multe tro 
largxa por transsalto fare de la Jipoj. Kaj se ili enfalus versxajne ili eble 
neniam povos reeliri. 
"finigxis nia veturo," diris la Jipoj. "Ni devas retreniri." 
Kuknjo la Kuketo-Kuiristino komencis plori. 
"Mi neniam retrovos mian belan telerolavujon-- kaj mia koro rompigxos!" sxi 
ploregis. 
La Ranulo iris al la rando de la abismo kaj per unu okulo zorge mezuris la 
distancon gxis la alia flanko. 
"Cxar mi estas rano," diris li, "mi povas salti, kiel cxiuj ranoj; kaj, cxar mi 
estas tre granda kaj forta, mi certas ke mi povos transsalti cxi tiun abismon 
facile. Sed vi aliaj, cxar vi ne estas ranoj, retreniru la vojon laux kiu vi 
venis."
"Ni volonte faros tion," kriis la Jipoj kaj tuj ili turnis sin kaj komencis grimpi 
la krutan monton, sentante ke ili spertis multe tro da cxi tiu malkontentiga 
aventuro. Kuknjo la Kuketo-Kuiristino tamen ne akompanis ilin. Sxi sidigxis sur 
rokon kaj ploris kaj larmis kaj estis tre mizera. 
"Nu," diris la Ranulo al sxi, "mi nun adiauxos vin. Se mi trovos vian diamante 
ornamitan oran telerlavujon mi promesos certigi ke gxi sekure resendigxos al vi." 
"Sed mi preferas mem trovi gxin!" sxi diris. "Atentu, Ranulo, kial vi ne povos 
porti min trans la abismon dum vi saltos? Vi estas granda kaj forta, mi estas 
malgranda kaj maldika." 
La Ranulo serioze pripensis tiun sugeston. Estis vere ke Kuknjo la Kuketo-
Kuiristino ne estas multepeza persono. Eble li povos transsalti la abismon 
portante sxin sur sia dorso. 
"Se vi akceptos riski falon," diris li, "mi provos." 
Tuj sxi eklevis sin kaj cxirkauxbrakumis lian kolon. Tio estas, sxi kaptis lin kie 
devus esti lia kolo, cxar la Ranulo tute ne havis kolon. Li kauxrigxis, laux la 
maniero de saltontaj ranoj, kaj per siaj potencaj malantauxaj kruroj li faris 
grandegan salton. 
Trans la abismon li flugis, kun la Kuketo-Kuiristino sur sia dorso, kaj li tiom 
forte saltis--por certigi ke li ne enfalos--ke li flugis trans multajn 
dornarbustojn kreskantajn sur la alia flanko kaj surterigxis en vaka spaco kiu 
estis tiom preter la abismo ke kiam ili retrenrigardis ili tute ne povis vidi 
gxin. 
Kuknjo nun deiris de la dorso de la Ranulo kaj li rerektigis sin kaj zorge 
forbrosis la polvon de sia velura mantelo kaj rearangxis sian blankan satenan 
kravaton. 
"Mi tute ne sciis ke mi povas salti tiom foren," li diris, miroplene. "Saltado 
estas ankoraux plia kapablo kiun mi povas aldoni al la longa listo de agoj kiujn 
mi povas fari." 
"Certe vi bonege ransaltas," diris la Kuketo-Kuiristino, admire; "sed, kiel vi 
diris, vi estas multmaniere miriga. Se ni renkontos homojn cxi tie mi certas ke 
ili opinios vin la plej grava kaj grandioza vivantulo." 
"Jes," li respondis, "versxajne mi mirigos fremdulojn, cxar ili gxis nun neniam 
spertis la plezuron vidi min. Ankaux ili miregos pro mia granda erudicio. Kiam ajn 
mi malfermas mian busxon, Kuknjo, mi riskas diri ion gravan." 
"Estas vere," sxi akordis, "kaj bonfortune via busxo estas tre largxa kaj 
malfermigxas tre grande, cxar alie la sagxo eble ne povus plene eliri." 
"Eble la naturo faris gxin granda gxuste tiucele," diris la Ranulo. "Sed venu; ni 
nun pluiru, cxar malfruigxas kaj ni devos trovi ian sxirmejon antaux ol la nokto 
trafos nin." 



CxAPITRO 4: Inter la Palpbrumoj

La plej logxataj partoj de la Lando de la Palpbrumoj estas plenaj de felicxaj kaj 
kontentaj homoj kiujn regas stana Imperiestro nomata Nocxjo Hakisto, kiu siavice 
estas regato de la bela knabina Reganto, Ozma de Oz. Sed ne la tuta Lando de la 
Palpbrumoj estas plene logxata. Oriente, la parto plej proksima al la Smeralda 
Urbo, estas vojoj kaj belaj domoj de kultivistoj, sed kiam oni veturas okcidenten 
oni unue atingas brancxon de la Rivero Palpbruma, kaj preter gxi estas kruda lando 
kie logxas malmultaj personoj, kaj kelkaj el ili estas tute nekonataj de la resto 
de la mondo. Trairinte tiun krudan parton de teritorio, kiun neniu vizitas, oni 
atingas ankoraux alian brancxon de la Rivero Palpbruma, kaj transirinte tion oni 
trovas alian bone logxatan parton de la Lando de la Palpbrumoj, etendigxantan 
okcidenten al tutapud la Mortiga Dezerto kiu cxirkauxas la tutan Landon Oz kaj 
apartigas tiun privilegian felandon de la pli kutima ekstera mondo. La Palpbrumoj 
logxantaj en tiu okcidenta parto havas multajn stanminojn, kaj el stano ili 
fabrikas multan ricxan juvelaron kaj aliajn ajxojn, kiujn oni alte taksas en la 
Lando Oz cxar stano estas brila kaj bela, kaj gxi estas malpli ofta tie ol oro kaj 
argxento. 
Tamen ne cxiuj Palpbrumoj estas ministoj, cxar kelkaj kultivas la kampojn kaj 
kreskigas grenon por mangxajxoj, kaj al unu el tiuj ekstremokcidentaj kultivejoj 
Mangxtulaj unue venis la Ranulo kaj Kuknjo la Kuketo-Kuiristino post sia 
malsupreniro de la monto de la Jipoj. 
"Jadi!" kriis Nellary, la edzino Mangxtula, kiam sxi vidis la strangan paron 
proksimigxi al la domo. "Mi vidis multajn strangajn ulojn en la Lando Oz, sed 
Cxapitro Kvar
neniun pli strangan ol cxi tiu giganta rano, kiu vestas sin kiel homo kaj marsxas 
sur siaj malantauxaj kruroj. Venu, Viljoncxjo," sxi vokis al sia edzo, kiu 
mangxadis sian matenmangxon, "rigardu tiun mirigan fusxfariton." 
Viljoncxjo la Palpbrumo venis al la pordo kaj elrigardis. Li plu staris en la 
pordejo kiam la Ranulo proksimigxis kaj diris per aroganta kvako: 
"Diru al mi, bonulo, cxu vi vidis diamantornamitan oran telerlavujon?" 
"Ne; nek kuprokovritan omaron," respondis Viljoncxjo, egale arogantavocxe. 
La Ranulo rigardis lin malplezure kaj diris: 
"Ne estu senrespekta, ulo!" 
"Ne," pludiris Kuknjo la Kuketo-Kuiristino, rapide, "vi nepre estu gxentila al la 
granda Ranulo, cxar li estas la plej sagxa persono en la tuta mondo." 
"Laux kiu?" demandis Viljoncxjo. 
"Laux si mem," respondis Kuknjo, kaj la Ranulo kapjesis kaj fiere marsxis tien kaj 
reen, svingante sian orkapan bastonon tre gracie. 
"Cxu la Birdotimigilo agnoskas ke cxi tiu tro?kreskinta rano estas la plej sagxa 
persono en la mondo?" demandis Viljoncxjo. 
"Mi ne scias kiu estas la Birdotimigilo," respondis Kuknjo la Kuketo-Kuiristino. 
"Nu, li logxas en la Smeralda Urbo, kaj lauxfame li havas la plej bonan cerbon en 
la tuta Oz. Sciu ke la Sorcxisto donis gxin al li." 
"La mia kreskis en mia kapo," diris la Ranulo pompe, "do mi kredas ke gxi estas 
pli bona ol io farita de Sorcxisto. Tiom sagxa mi estas ke kelkfoje mia sagxo 
dolorigas mian kapon. Mi scias tiom ke ofte mi devas forgesi iom, cxar neniu sola 
ulo, negrave kiom granda, kapablas enhavi tiom da sagxo." 
"Sendube estas tre malagrable esti tute plena de sagxo," komentis Viljoncxjo 
mediteme, kaj rigardante la Ranulon dubeme. "Bonfortune mi mem scias nur 
malmulton." 
"Tamen mi esperas ke vi scias kie estas mia juvelita telerlavujo," diris la 
Kuketo-Kuiristino maltrankvile. 
"Mi scias ecx ne tion," respondis la Palpbrumo. "Por ni estas suficxe malfacile 
scii kie estas niaj propraj telerlavujoj, ni ne bezonas atenti la telerlavujojn de 
aliaj personoj." 
Trovinte lin tiom senscia, la Ranulo proponis ke ili plumarsxu kaj sercxu la 
telerlavujon de Kuknjo aliloke. Sxajne Viljoncxjon la Palpbrumon ne multe imponis 
la granda Ranulo, kion tiu persono opiniis egale neklarigebla kiom cxagrena; sed 
eble aliaj en cxi tiu nekonata lando montrigxos pli respektoplenaj. 
"Mi volonte renkontus tiun Sorcxiston de Oz," komentis Kuknjo, dum ili marsxis 
lauxlonge de pado. "Se li povis doni cerbon al Birdotimigilo do eble li povus 
trovi mian telerlavujon." 
"Puf!" mugxetis la Ranulo malestime; "mi estas pli potenca ol ia Sorcxisto. 
Dependu de mi. Se via telerlavujo estas ie en la mondo mi nepre trovos gxin." 
"Se ne, mia koro rompigxos," deklaris la Kuketo-Kuiristino lamentovocxe. 
Dum kelka tempo la Ranulo plumarsxadis silente. Post tio li demandis: 
"Kial tiom gravas al vi telerlavujo?" 
"Gxi estas mia plej valora trezoro," respondis la virino. "Gxi apartenis al mia 
patrino kaj al cxiuj miaj prapatrinoj, ekde la komenco de la tempo. Gxi estas, mi 
kredas, la plej malnova ajxo en la tuta Lando de la Jipoj--nu, gxi estis tia kiam 
gxi estis tie--kaj," sxi pludiris, mallauxtigante sian vocxon al respektoplena 
flustro, "gxi havas magian povon!" 
"Kiel?" demandis la Ranulo, kiun sxajne surprizis tiu deklaro. 
"Nu, unue, kiu ajn posedis tiun telerlavujon estis bona kuiristo. Kiel scias vi 
kaj cxiuj Jipoj, neniu rivalas min rilate al la bakado de bonaj kuketoj. Tamen, la 
matenon post la sxteligxo de mia telerlavujo, mi faris aron da kuketoj kaj ili 
bruligxis en la forno! Mi faris alian aron kaj ili estis tro malmolaj kaj 
nemangxeblaj, tial mi hontis pro ili kaj enterigis ilin. Ecx la tria kuketaro, 
kiun mi kunportis en mia korbo, estis malindaj kaj ne pli bonaj ol kuketoj faritaj 
de virino kiu ne posedas mian diamantornamitan oran teler?lavujon. Efektive, mia 
bona Ranulo, Kuknjo la Kuketo-Kuiristino neniam denove povos kuiri bonajn kuketojn 
antaux ol sxi rehavos sian magian telerlavujon." 
"Sekve," diris la Ranulo gxemante, "mi supozas ke ni nepre devos trovi gxin." 



CxAPITRO 5: La Amikoj de Ozma Perpleksigxas

"Vere," diris Doroteo, aspektante solena, "cxi tion multe surprizas. Ni ne povas 
trovi ecx ombron de Ozma ie en la Smeralda Urbo; kaj kien sxi iris, tien sxi 
kunportis sian Magian Bildon." 
Sxi staris sur la korto de la palaco kun Betinjo kaj Trot, dum Cxifoneroj, la 
Mikscxifona Knabino, dancis cxirkaux la grupon, kun sia hararo fluganta en la 
vento. 
"Eble," diris Cxifoneroj, ankoraux dancante, "iu sxtelis Ozman." 
"Ho, neniu kuragxus fari tion!" krietis malgranda Trot. 
"Kaj ankaux sxtelis la Magian Bildon, por ke gxi ne diru kie sxi estas," pludiris 
la Mikscxifona Knabino. 
"Absurde," diris Doroteo. "Cxiu amas Ozman. Ne ekzistas persono en la Lando Oz kiu 
sxtelus ion posedatan de sxi." 
"Ha!" respondis la Mikscxifona Knabino. "Vi ne konas cxiun personon en la Lando 
Oz." 
"Kial ne?" 
"Gxi estas granda lando," diris Cxifoneroj. "Ekzistas fendetoj kaj anguloj en gxi 
pri kiuj ecx Ozma ne scias." 
"La Mikscxifona Knabino parolas stultajxojn," deklaris Betinjo. 
"Ne; sxi pravas pri tio," respondis Doroteo penseme. "Estas multaj strangaj 
popoloj en cxi tiu felando kiuj neniam proksimigxas al Ozma nek la Smeralda Urbo. 
Mi mem vidis kelkajn el ili, knabinoj; sed kompreneble mi ne vidis cxiujn, kaj 
povus esti kelkaj fiuloj ankoraux en Oz, kvankam mi kredas ke cxiuj fisorcxistinoj 
estas detruitaj." 
Gxuste tiam la Ligna Segcxevalo kuris en la korton portante la Sorcxiston de Oz 
sur sia dorso. 
"Cxu vi trovis Ozman?" kriis la Sorcxisto kiam la Segcxevalo haltis apud ili. 
"Ankoraux ne," diris Doroteo. "Cxu Glinda ne scias kie sxi estas?" 
"Ne. La Arkivo-Libro de Glinda kaj cxiuj sxiaj magiiloj malaperis. Sendube iu 
sxtelis ilin." 
"Jadi!" kriis Doroteo, alarmite. "Mi neniam auxdis pri pli granda sxtelo. Kiu 
faris gxin, Sorcxisto?" 
"Mi tute ne scias," li respondis. "Sed mi venis preni mian propran valizon kun 
magiiloj kaj porti ilin al Glinda. Sxi estas tiom multe pli potenca ol mi ke eble 
sxi povos trovi la veron per mia magio pli rapide kaj pli bone ol mi mem povus." 
"Do rapidu," diris Doroteo, "cxar ni cxiuj gxisfunde maltrankviligxas." 
La Sorcxisto forrapidis al siaj cxambroj sed baldaux li revenis kun longa, 
malfelicxa vizagxo. 
"Gxi estas for!" li diris. 
"Kio estas for?" demandis Cxifoneroj. 
"Mia nigra valizo kun magiiloj. Certe iu sxtelis gxin!" 
Ili rigardis unu la alian senkomprene. 
"Farigxas netolereble," pludiris la Sorcxisto. "Cxiu magio apartenanta al Ozma kaj 
al Glinda kaj al mi estas sxtelita." 
"Cxu vi supozas ke eble Ozma mem prenis ilin, ial?" demandis Betinjo. 
"Neniel," deklaris la Sorcxisto. "Mi suspektas ke iu malamiko sxtelis Ozman kaj, 
timante ke ni sekvos kaj rekaptos sxin, forprenis nian tutan magion." 
"Acxe!" kriis Doroteo. "Ke iu volus damagxi nian karan Ozman! Cxu ni nenion povas 
fari por trovi sxin, Sorcxisto?" 
"Mi demandos al Glinda. Mi devas tuj reiri al sxi kaj informi sxin ke ankaux miaj 
magiiloj malaperis. Tio sxokos la bonan Sorcxistinon, mi scias." 
Dirinte tion li resaltis sur la dorson de la Segcxevalo kaj la kurioza rajdbesto, 
kiu neniam lacis, forkuris plenrapide. 
La tri knabinoj multege perturbigxis. Ecx la Mikscxifona Knabino estis pli kvieta 
ol kutime kaj sxajne komprenis ke granda katastrofo trafis ilin cxiujn. Ozma estis 
feino grandpotenca kaj cxiuj uloj en Oz, kiel ankaux la tri mortipovaj knabinoj el 
la ekstera mondo, opiniis sxin sia protektanto kaj amiko. Ke ilia bela knabina 
Reganto estis superfortita de malamiko kaj trenita el sia glora palaco kaptite 
estis tro malkompreneble, unue. Tamen kiu alia klarigo de la mistero povus 
ekzisti? 
"Ozma ne forirus volonte, sen sciigi tion al ni," deklaris Doroteo; "kaj sxi ne 
sxtelus la Grandan Arkivo-Libron de Glinda, nek la magion de la Sorcxisto, cxar 
sxi povus havi ilin kiam ajn, nur per peto. Mi certas ke iu fiulo faris cxion 
cxi." 
"Iu en la Lando Oz?" demandis Trot. 
"Kompreneble. Neniu povus transiri la Mortigan Dezerton, vi scias tion, kaj nur 
Ozulo povus scii pri la Magia Bildo kaj la Arkivo-Libro kaj la magio de la 
Sorcxisto, kaj kie ili estas, kaj povus sxteli cxion antaux ol ni povus haltigi 
ilin. Nepre sxtelis iu logxanto de la Lando Oz." 
"Sed kiu--kiu--kiu?" demandis Cxifoneroj. "Jen la demando. Kiu?" 
"Se ni scius," respondis Doroteo, severe, "ni ne nur starus cxi tion farante 
nenion." 
Gxuste tiam du knaboj eniris la korton kaj proksimigxis al la grupo de knabinoj. 
Unu knabo estis vestita per la fantazia Mangxtula kostumo--bluaj jako kaj kuloto, 
bluaj ledaj sxuoj kaj blua cxapelo kun alta pinto kaj etaj argxentaj sonoriloj 
pendantaj de la rando--kaj tiu estis Ojxo la Bonfortuna, kiu iam venis el la 
Mangxtula Lando de Oz kaj nun logxis en la Smeralda Urbo. La alia knabo estis 
Usonano, el filadelfio, kaj lastatempe trovis la vojon al Oz akompanante Troton 
kaj Kap'tanon Vilcxjo. Li nomigxis Buton-Brilo; nu, cxiu nomis lin tiel kaj konis 
neniun alian nomon por li. 
Buton-Brilo ne estis tiom granda kiom la Mangxtula knabo, sed li surhavis 
sammodajn vestajxojn, kvankam el aliaj koloroj. Dum ili ambaux venis, brak'-en-
brake, al la knabinoj, Buton-Brilo komentis: 
"Saluton, Doroteo. Oni diras ke Ozma perdigxis.""Kiu diras?" sxi demandis."Cxiuj 
diskutas gxin, en la Urbo," li respondis."Kiel oni povis informigxi pri tio?" 
Doroteo
demandis. "Mi scias," diris Ojxo. "Jxelea Konfitajx informis ilin. 
Sxi demandas al cxiu renkontato cxu vidigxis Ozma." "Domagxe," komentis Doroteo, 
sulkante la frunton. "Kial?" demandis Buton-Brilo. "Estis senutile malfelicxigi la 
tutan popolon kiam ni ne estis certaj ke Ozma ne estas trovebla." 
"Psxa," diris Buton-Brilo, "perdigxi estas facile. Mi ofte perdigxas." 
"Vere," agnoskis Trot, kiu sciis ke la knabo kutimas perdigxi kaj poste retrovi 
sin; "sed ne Ozma. Sxi estas la Reganto de cxi tiu tuta granda felando kaj ni 
timas ke sxi perdigxis cxar iu forsxtelis sxin." 
"Nur malbonuloj sxtelas," diris Ojxo. "Cxu vi konas malbonulojn en Oz, Doroteo?" 
"Ne," sxi respondis. 
"Tamen ili estas cxi tie," kriis Cxifoneroj, dancante al ili kaj poste 
cxirkauxdancante la grupon. "Ozma sxteligxis; iu en Oz sxtelis sxin; nur 
malbonuloj sxtelas; do iu en Oz estas malbonulo!" 
Ne eblis nei tiun deklaron. Cxies vizagxo estis nun solena kaj lamenta. 
"Nu estas certe," diris Buton-Brilo, post iom da tempo, "ke se Ozma estas 
sxtelita, iu devos trovi sxin kaj puni la sxteliston." 
"Povas esti multaj sxtelistoj," sugestis Trot seriozege, "kaj en cxi tiu felando 
sxajne ne ekzistas soldatoj aux policistoj." 
"Ja ekzistas unu soldato," diris Doroteo. "Li havas verdan barbon kaj pafilon kaj 
estas Majxor-Generalo; sed neniu timas aux lian pafilon aux lian barbon, cxar li 
'stas tiom molkora ke li ecx ne damagxus musxon." 
"Nu, soldato estas soldato," diris Betinjo, "kaj eble li damagxus fian sxteliston 
kvankam ne musxon. Kie li estas?" 
"Li foriris fisxkapti antaux du monatoj kaj ankoraux ne revenis," klarigis Buton-
Brilo. 
"Do mi ne opinias ke li multe utilos al ni en cxi tiu katastrofo," gxemis 
malgranda Trot. "Sed eble Ozma, kiu 'stas feino, povos nehelpite eskapi de la 
sxtelistoj." 
"Sxi eble povus," agnoskis Doroteo, mediteme, "sed se sxi kapablus fari tion, 
versxajne sxi ne lasus sin kaptigxi. Do la sxtelistoj nepre estas pli potencaj per 
magio ol nia Ozma." 
Ne eblis nei tiun argumenton kaj, kvankam ili diskutis la aferon dum la tuta resto 
de la tago, ili ne povis decidi pri kiel Ozma estis kontrauxvole sxtelita aux kiu 
faris la acxan krimon. 
Kiam estis preskaux vespere la Sorcxisto revenis, rajdante malrapide sur la 
Segcxevalo cxar li sentis senkuragxigxon kaj perpleksigxon. Glinda venis, poste, 
en sia aera cxarego tirata de dudek lakte blankaj anseroj, kaj ankaux sxi aspektis 
maltrankvila kaj malfelicxa. Pli da amikoj de Ozma venis al ili kaj tiun vesperon 
ili cxiuj longe diskutadis la aferon. ?"Mi opinias," diris Doroteo, "ke ni tuj 
eliru sercxi nian karan Ozman. Sxajnas kruele ke ni logxas komforte en sxia palaco 
dum sxi estas kaptito je la dispono de iu fia malamiko." 
"Jes," akordis Glinda la Sorcxistino, "iu nepre sercxu sxin. Mi mem ne povos iri, 
cxar mi devos forte laboradi por krei novajn sorcxilojn per kiuj mi povos savi 
nian belan Regantinon. Sed se vi povos trovi sxin, inter-tempe, kaj sciigos al mi 
kiu sxtelis sxin, tio ebligos ke mi savu sxin multe pli rapide." 
"Do ni komencos morgaux matene," decidis Doroteo. "Betinjo kaj Trot kaj mi ne 
perdos unu minuton plian." 
"Mi ne certas ke vi knabinoj estos bonaj detektivoj," komentis la Sorcxisto; "sed 
mi akompanos vin, por protekti vin kontraux damagxo kaj por konsili vin. Mia tuta 
sorcxilaro, domagxe, estas sxtelita, do mi nun estas efektive ne pli sorcxista ol 
iu el vi; sed mi strebos protekti vin kontraux iuj malamikoj kiujn vi renkontos." 
"Kio povus misokazi al ni en Oz?" demandis Trot. 
"Kio misokazis al Ozma?" respondis la Sorcxisto. "Se rampas fipotenco en nia 
felando, kiu kapablas sxteli ne nur Ozman kaj sxian Magian Bildon, sed ankaux la 
Arkivo-Libron de Glinda kaj sxian tutan magion, kaj mian nigran valizon en kiu 
estis cxiuj miaj sorcxiloj, nu tiu fipotenco ankoraux povos multe damagxi nin. 
Ozma estas feino, ankaux Glinda, do neniu potenco povas mortigi aux detrui ilin; 
sed cxiuj vi knabinoj estas mortopovaj, ankaux Buton-Brilo kaj mi, do ni devas 
atente protekti nin." 
"Nenio povas mortigi min," diris Ojxo, la Mangxtula knabo. 
"Vi pravas," respondis la Sorcxistino, "kaj mi kredas ke estos bone ke ni dividu 
la sercxistojn en plurajn grupojn, por ke ili povu trasercxi la tutan landon Oz 
pli rapide. Do mi sendos Ojxon kaj Oncxjon Nunkie kaj D-ron Pipt en la Mangxtulan 
Landon, kiun ili tre bone konas; kaj mi sendos la Birdotimigilon kaj la Stanan 
Lignohakiston en la Kvelulan Landon, cxar ili estas sentimaj kaj kuragxaj kaj 
neniam lacigxas; kaj al la Gilikula Lando, kie estas multaj kasxitaj dangxeroj, mi 
sendos la Vilulon kaj lian fraton, kun Tiktoko kaj Jocxjo Kukurbokapo. Doroteo 
elektu propran grupon kaj iru en la Palpbruman Landon. Vi cxiuj demandu cxie pri 
Ozma kaj klopodu trovi kie sxi estas kasxita." 
Ili opiniis cxi tion tre sagxa plano kaj akceptis gxin sendemande. Dum la foresto 
de Ozma Glinda la Bona estis la plej grava persono en Oz kaj cxiuj gxojis servi 
laux sxia direktado. 


CxAPITRO 6: Oni Sercxas

La sekvan matenon, tuj je la sunlevigxo, Glinda reflugis al sia kastelo, haltante 
survoje por doni ordonojn al La Birdotimigilo kaj la Stana Lignohakisto, kiuj 
tiutempe logxis en la kolegio de Profesoro M. P. Sxancel-Insekto, 
P. E., kaj lauxorde englutis liajn Patentitajn Edukajn Pilolojn. Auxdinte pri la 
perdigxo de Ozma ili tuj komencis iri al la Lando de la Kveluloj por sercxi sxin. 
Tuj kiam Glinda foriris de la Smeralda Urbo, Tiktoko kaj la Vilulo kaj Jocxjo 
Kukurbokapo, kiuj partoprenis en la konferenco, komencis sian veturon en la Landon 
de la Gilikuloj, kaj unu horon poste Ojxo kaj Ocxjo Nunkie kun D-ro Pipt veturis 
cele al la Lando de la Mangxtuloj. Kiam cxiuj tiuj sercxistoj jam foriris, Doroteo 
kaj la Sorcxisto kompletigis siajn proprajn preparojn. 
La Sorcxisto jungis la Segcxevalon al la Rugxa Cxarego, kiu tre komforte sidigis 
kvar personojn. Li volis ke Doroteo, Betinjo, Trot kaj la Mikscxifona Knabino 
veturu en la cxarego, sed Cxifoneroj venis al ili rajdante la Vuzon, kaj la Vuzo 
diris ke li deziras partopreni en la sercxgrupo. Nu tiu Vuzo estis tre kurioza 
besto, li havis kvadratan kapon, kvadratan korpon, kvadratajn krurojn kaj 
kvadratan voston. Lia hauxto estis tre dika kaj malmola, similante ledon, kaj 
kvankam lia movigxado estis iom mallerta la besto povis kuri neanticipite rapide. 
Liaj kvadrataj okuloj estis mildaj kaj molesprimaj kaj li ne estis rimarkinde 
malsagxa. La Vuzo kaj la Mikscxifona Knabino estis bonaj amikoj de la Sorcxisto 
konsentis ke la Vuzo akompanu ilin. 
Alia granda besto nun aperis kaj petis akompani. Tiu estis efektive la fama 
Malkuragxa Leono, unu el la plej interesaj uloj en la tuta Oz. Neniu leono vaganta 
en la jxangaloj aux ebenajxoj povus komparigxi rilate al grandeco aux inteligento 
kun tiu Malkuragxa Leono, kiu--kiel cxiuj bestoj logxantaj en Oz--kapablis paroli, 
kaj kiu parolis pli sagace kaj sagxe ol multaj el la homoj. Li diris ke li estas 
malkuragxa cxar li cxiam tremas kiam li frontas dangxeron, sed li multefoje 
frontis dangxeron kaj neniam rifuzis batali kiam necesis. Tiu leono estis tre 
favorata de Ozma kaj cxiam gardis sxian tronon dum sxtataj ceremonioj. Li ankaux 
estis malnova akompananto kaj amiko de la Princino Doroteo, do la knabino gxojis 
pro lia partopreno en la grupo. 
"Mi tiom nervozas pro nia kara Ozma," diris la Malkuragxa Leono per sia profunda, 
mugxa vocxo, "ke mi estus tre malfelicxa se mi restus cxi tie dum vi klopodas 
trovi sxin. Sed ne endangxerigu min, mi petegas al vi, cxar dangxero timigas min 
senlime." 
"Ni ne eniros dangxeron se ni povos iel eviti gxin," promesis Doroteo; "sed ni 
faros cxion ajn eblan por trovi Ozman, kun aux sen dangxero." 
La aldonigxo de la Vuzo kaj la Malkuragxa Leono al la grupo inspiris Betinjon 
Bobin kaj sxi kuris al la marmoraj staloj malantaux la palaco kaj elkondukis sian 
mulon, nomitan Hancxjo. Eble neniu mulo iam vidita de vi estis egale maldika kaj 
osteca kaj plene ordinaraspekta kiel tiu Hancxjo, sed Betinjo kore amis lin cxar 
li estis fidela kaj fidinda kaj tute ne tiom stulta kiom lauxdire estas la plej 
multaj muloj. Betinjo portis selon por Hancxjo kaj deklaris ke sxi rajdos sur lia 
dorso, kaj tiun planon aprobis la Sorcxisto cxar tio lasis nur kvar grupanojn 
veturontojn sur la benkoj de la Rugxa Cxarego--Doroteo kaj Buton-Brilo kaj Trot 
kaj li mem. 
Maljuna velisto, kiu havis unu lignan kruron, venis por adiauxi ilin kaj proponis 
ke ili metu provizojn de mangxajxoj kaj litkovriloj en la Rugxan Cxaregon, cxar 
ili estis necertaj pri kiom da tempo ili forestos. Tiu velisto nomigxis Kap'tano 
Vilcxjo. Li estis iama amiko kaj kamarado de Trot kaj renkontis multajn aventurojn 
dum li akompanis la knabineton. Mi kredas ke li bedauxris ne akompani sxin dum cxi 
tiu veturo, sed Glinda la Sorcxistino petis Kap'tanon Vilcxjon resti en la 
Smeralda Urbo kaj estri la regxan palacon dum cxiuj forestos, kaj la unukrura 
velisto konsentis fari tion. 
Ili sxargxis la malantauxon de la Rugxa Cxarego per cxio kion, laux ilia supozo, 
ili bezonos, kaj post tio ili procesiis marsxante el la palaco tra la Smeraldan 
Urbon al la grandaj pordoj de la muro kiu cxirkauxis tiun belan cxefurbon de la 
Lando Oz. Gregoj da civitanoj apudis la stratojn por rigardi ilian trairon kaj 
hurai ilin kaj bonan sukceson deziri por ili, cxar cxiuj lamentis la perdigxon de 
Ozma kaj fervoregis ke sxi retrovigxu. 
Unua estis la Malkuragxa Leono; sekvis la Mikscxifona Knabino rajdanta la Vuzon; 
poste Betinjo Bobin sur sia mulo Hancxjo; kaj fine la Segcxevalo tiranta la Rugxan 
Cxaregon, en kiu sidis la Sorcxisto kaj Doroteo kaj Buton-Brilo kaj Trot. Neniu 
bezonis estri la Segcxevalon, do ne estis rimenoj ligitaj al lia jungajxo; necesis 
nur diri al li kiudirekten iri, cxu rapide aux nerapide, kaj li perfekte 
komprenis. 
Cxirkaux tiu tempo vila malgranda nigra hundo kiu dormadis en la cxambro de 
Doroteo en la palaco vekigxis kaj trovis sin solsenta. Cxio sxajnis tre kvieta tra 
la granda konstruajxo kaj al Toto--tiel nomigxis la hundo--mankis la sono de la 
kutima babilado de la tri knabinoj. Li neniam multe atentis la eventojn 
cxirkauxantajn lin kaj, kvankam li kapablis paroli, li malofte diris ion; do la 
hundeto ne sciis pri la perdigxo de Ozma nek ke cxiu foriris sercxi sxin. Sed li 
sxatis esti kun homoj, precipe kun sia propra mastrino, Doroteo, kaj oscedinte kaj 
etendinte sin kaj trovinte la pordon de la cxambro parte malferma li trotis en la 
koridoron kaj malsupreniris la oficialaspektan sxtuparon al la halo de la palaco, 
kie li renkontis Jxelean Konfitajx. 
"Kie estas Doroteo?" demandis Toto. 
"Sxi iris al la Lando de la Palpbrumoj," respondis la servistino. 
"Kiam?" 
"Antaux nelonge," respondis Jxelea. 
Toto turnis sin kaj trotis en la palacan gxardenon kaj laux la longa kalesxvojo 
gxis li atingis la stratojn de la Smeralda Urbo. Tie li pauxzis por auxskulti, kaj 
auxdante la sonon de huraado, li kuris rapide gxis vidigxis al li la Rugxa Cxarego 
kaj la Vuzo kaj la Leono kaj la Mulo kaj cxiuj aliaj. Estante sagxa hundeto, li 
decidis ne montri sin al Doroteo gxuste tiam, timante ke sxi resendus lin hejmen; 
sed li neniam lasis malaperi de lia rigardo la grupon de veturantoj, kiuj cxiuj 
tiom fervoris antauxeniri ke neniam eniris la kapon retrenrigardi. 
Kiam ili atingis la portalon de la urba muro la Gardisto de la Portalo elvenis por 
largxe malfermi la oran portalon kaj lasi ilin trairi. 
"Cxu iu fremdulo eniris aux eliris la urbon antauxhieraux-nokte, kiam Ozma 
sxteligxis?" demandis Doroteo. 
"Ja ne, Princino," respondis la Gardisto de la Portalo. 
"Kompreneble ke ne," diris la Sorcxisto. "Ulon suficxe lertan por sxteli cxiujn 
perditajxojn tute ne gxenus mura bariero cxi tia. Mi kredas ke la sxtelisto nepre 
flugis tra la aero, cxar alie li ne povus sxteli de la regxa palaco de Ozma kaj 
ankaux de la tre fora kastelo de Glinda dum unusola nokto. Krome, cxar ne ekzistas 
flugsxipoj en Oz kaj flugsxipoj el la ekstera mondo neniel povus eniri cxi tiun 
landon, mi kredas ke la sxtelisto disflugis per magiaj artoj kiujn komprenas nek 
Glinda nek mi." 
Pluen ili iris, kaj antaux ol la portalo fermigxis malantaux ili Toto sukcesis 
ankaux trapusxi sin. La tereno cxirkaux la Smeralda Urbo estis dense logxata kaj 
dum kelka tempo niaj amikoj veturis sur bone pavimitaj vojoj kiuj serpentumis tra 
fekunda grundo sur kiu dise estis belaj domoj, cxiuj konstruitaj laux la kurioza 
Oza stilo. Sed post nur kelkaj horoj ili ne plu estis cxe la kultivataj kampoj kaj 
eniris la Landon de la Palpbrumoj, kiu okupas kvaronon de la tuta teritorio de la 
Lando Oz sed ne estas egale bone konata kiel multaj aliaj partoj de la felando de 
Ozma. Longe antaux la noktigxo la veturantoj transiris la Riveron Palpbruman 
proksime al la Turo de la Birdotimigilo (nun vaka) kaj eniris la Ondantan 
Ebenajxon kie logxas malmultaj personoj. De cxiu renkontato ili petis informon pri 
Ozma, sed neniu en tiu distrikto vidis sxin aux ecx sciis ke sxi estas sxtelita. 
Kaj je la noktigxo ili jam preterpasis cxiujn domojn de kultivistoj kaj devis 
halti kaj peti sxirmon cxe la kabaneto de sola sxafpasxtisto. Kiam ili ekhaltis, 
Toto ne estis longe malantaux ili. La hundeto ankaux haltis, kaj nerimarkate 
cxirkauxirinte la grupon li kasxis sin malantaux la kabaneto. 
La pasxtisto estis afabla maljunulo kaj tre gxentile traktis la veturantojn. Li 
dormis eksterdome, tiun nokton, pruntinte sian kabaneton al la tri knabinoj, kiuj 
litumis sur la planko uzante la litkovrilojn kiujn ili kunportis en la Rugxa 
Cxarego. La Sorcxisto kaj Buton-Brilo ankaux dormis eksterdome, kaj ankaux la 
Malkuragxa Leono kaj Hancxjo la Mulo. Sed Cxifoneroj kaj la Segcxevalo tute ne 
dormis kaj la Vuzo povis resti veka dum plena monato, kiam li deziris, do tiuj tri 
sidis kiel grupeto aparta kaj konversaciis dum la tuta nokto. 
En la mallumo la Malkuragxa Leono sentis vilan uleton komfortigxi apud li, kaj li 
diris dormeme:"El kie vi venis, Toto?" 
"Elhejme," diris la hundo. "Kiam vi ruligxos, ruligxu alidirekten por ne dispremi 
min." 
"Cxu Doroteo scias ke vi estas cxi tie?" demandis la Leono. 
"Mi kredas ke ne," konfesis Toto, kaj li pludiris, iom timeme: "Cxu vi opinias, 
amiko Leono, ke ni estas nun suficxadistance de la Smeralda Urbo por ke mi risku 
montri min? Aux cxu Doroteo resendos min cxar oni ne invitis min?" 
"Nur Doroteo povas respondi tiun demandon," diris la Leono. "Rilate min, Toto, mi 
opinias la aferon tute ne mia afero, do vi devos agi laux via propra menso." 
Nun la grandega besto reendormigxis kaj Toto premis sin pli forte al lia varma, 
densfela korpo kaj ankaux dormis. Li estis sagxa hundeto, siamaniere, kaj ne 
intencis maltrankvili kiam estas io pli inda farebla. 
En la mateno la Sorcxisto faris fajron, kaj super gxi la knabinoj kuiris tre bonan 
matenmangxon. 
Subite Doroteo trovis Toton trankvile sidanta antaux la fajro kaj la knabineto 
krietis: 
"Jadi, Toto! El kie vi venis?" 
"El la loko kie vi kruelege lasis min," respondis la hundo riprocxatone. 
"Mi plene forgesis vin," konfesis Doroteo, "kaj se mi ne forgesus, mi versxajne 
lasus vin kun Jxelea Konfitajx, cxar cxi tiu ne estas plezurvojagxo sed tre 
seriozacela. Sed, cxar vi nun estas cxi tie, Toto, mi supozas ke vi devos resti 
kun ni, escepte se vi preferos reiri hejmen. Ni eble renkontos dangxeron antaux la 
fino, Toto." 
"Ne gravas," diris Toto, skuante sian voston. "Mi malsatas, Doroteo." 
"Matenmangxo baldaux 'stos preta kaj vi ricevos vian porcion," promesis lia 
mastrineto, kiu efektive gxojis ke sxia hundo estas kun sxi. Sxi kaj Toto jam 
kunveturadis, kaj sxi sciis ke li estas bona kaj fidela kamarado. 
Kiam la mangxajxo estis kuirita kaj disdonata la knabinoj invitis la maljunan 
pasxtiston ankaux partopreni en la matena mangxo. Li volonte konsentis kaj dum ili 
mangxis li diris al ili: 
"Vi nun baldaux trairos tre dangxeran regionon, escepte se vi turnos vin norden 
aux suden por eskapi de gxiaj dangxeroj." 
"Tiuokaze," diris la Malkuragxa Leono, "ni nepre turnu nin, cxar mi timegas fronti 
iajn ajn dangxerojn." 
"Kial dangxeras la regiono antaux ni?" demandis Doroteo. 
"Preter cxi tiu Ondanta Ebenajxo," klarigis la pasxtisto, "estas la Karuselaj 
Montoj, tre proksimaj unu al la alia kaj ilin cxirkauxas profundaj abismoj, tiel 
ke neniu povas preteriri ilin. Preter la Karuselaj Montoj lauxdire logxas la 
Kardomangxantoj kaj la Herkuoj." 
"Kiaj ili estas?" demandis Doroteo. 
"Neniu scias, cxar neniam oni preteriris la Karuselajn Montojn," estis la 
respondo; "sed lauxdire la Kardomangxantoj jungas drakojn al siaj cxaroj kaj la 
Herkuojn servas gigantoj kiujn ili konkeris kaj sklavigis." 
"Kiu diras tion?" demandis Betinjo. 
"Estas populara famo," deklaris la pasxtisto. "Cxiu kredas gxin." 
"Mi ne komprenas kiel ili povus scii," komentis malgranda Trot, "se neniu iris 
tien." 
"Eble la birdoj transflugantaj tiun regionon raportis," sugestis Betinjo. 
"Se vi eskapus tiujn dangxerojn," pludiris la pasxtisto, "vi eble renkontus 
aliajn, ankoraux pli severajn, antaux ol atingi la sekvan brancxon de la Palpbruma 
Rivero. Estas vere ke preter tiu rivero estas bonega regiono, kie logxas bonaj 
homoj, kaj se vi atingus gxin estus nenia plia problemo. Sed inter cxi tie kaj la 
okcidenta brancxo de la Palpbruma Rivero kusxas cxiaj dangxeroj, cxar tiu estas la 
nekonata teritorio kie logxas teruraj, senlegxaj homoj." 
"Eble jes, eble ne," diris la Sorcxisto. "Ni scios kiam ni atingos gxin." 
"Nu," persistis la pasxtisto, "en felando kiel la nia cxiu netrovita regiono 
versxajne enhavas fiulojn. Se ili ne estus fiaj ili trovus sin mem, kaj veninte 
inter nin ili akceptus ke Ozma regu ilin kaj ili farigxus bonaj kaj afablaj, kiaj 
cxiuj Ozuloj kiujn ni konas." 
"Tiu argumento," deklaris la malgranda Sorcxisto, "konvinkas min ke nia devo estas 
rekte iri al tiuj nekonataj regionoj, negrave kiom dangxeraj ili estas; cxar nepre 
iu kruela kaj fia persono sxtelis nian Ozman, kaj ni scias ke estus stulte sercxi 
la kulpulon inter bonuloj. Ozma eble ne estas kasxita en la sekretaj partoj de la 
Lando de la Palpbrumoj, estas vere, sed nia devo estas iri al cxiu loko, negrave 
kiom dangxera, kie nia amata Regantino eble estas kasxita." 
"Vi pravas pri tio," diris Buton-Brilo aprobe. "Dangxeroj ne damagxas nin; nur 
veraj eventoj povas damagxi, kaj dangxero estas io kiu eble okazos kaj eble ne, 
kaj kelkfoje estas tute neatentinda. Mi vocxdonas ke ni pluiru kaj risku la 
dangxerojn." 
Ili cxiuj samopiniis, do ili pakis, adiauxis la amikeman pasxtiston, kaj pluiris. 



CxAPITRO 7: LA KARUSELAJ MONTOJ

La Ondanta ebenajxo ne estis malfacile transirebla, kvankam gxi estis cxiam 
supren- aux malsuprendirekta, tiel ke dum kelka tempo ili bone veturis. Ecx ne 
pasxtisto estis renkontata nun kaj ju pli antauxen ili iris, des pli malekscita 
farigxis la pejzagxo. Je la tagmezo ili haltis por "piknike luncxi", laux la 
esprimo de Betinjo, kaj post tio ili rekomencis veturi. La bestoj estis cxiuj 
rapidaj kaj senlacaj kaj ecx la Malkuragxa Leono kaj la Mulo trovis ke ili povas 
egalpasxi kun la Vuzo kaj la Segcxevalo. 
Je la mezo de la postmateno ili unue ekvidis aron da malaltaj montoj. Ili estis 
konusformaj, cxe la malsupro largxaj kaj cxe la supro pintaj. El for la montoj 
aspektis malklaraj kaj iom malgrandaj--pli similaj al montetoj ol al montoj--sed 
kiam la veturantoj proksimigxis ili rimarkis tre nekutiman cirkonstancon: la 
montetoj cxiuj rapide turnigxadis, kelkaj unudirekten kaj aliaj alidirekten. 
"Mi supozas ke tiuj devas esti la Karuselaj Montoj," diris Doroteo. 
"Nepre," diris la Sorcxisto. 
"Karaselaj, cxu? Oni povus rajdi ilin, versxajne," komentis Trot, "sed ili ne 
aspektas tre karaj." 
Estis pluraj vicoj de tiuj montoj, etendigxantaj kaj dekstren kaj maldekstren, 
multajn kilometrojn. Kiom da vicoj estis, neniu povis decidi, sed inter la unua 
vico de pintoj videblis aliaj pintoj, cxiuj senpauxze cxirkauxturnigxantaj unu- 
aux alidirekten. Plu veturante, niaj amikoj atente rigardadis tiujn montetojn, 
gxis fine, proksimigxinte, ili trovis profundan sed mallargxan arbismon cxirkaux 
la rando de cxiu monto, kaj la montoj estis tiom proksimaj unu al alia ke la 
ekstera abismo estis senbrecxa kaj barieris kontraux plia antauxeniro. 
Je la bordo de la abismo cxiuj alterigxis kaj rigardis funden. Ne eblis scii kie 
estas la fundo, se efektive ja ekzistis fundo. El kie ili staris aspektis kvazaux 
la montoj estis fiksitaj en unu granda truo en la tero, gxuste suficxe proksimaj 
por ke ili ne tusxu unu la alian, kaj ke cxiun monton subtenis roka kolono sub 
gxia bazo kiu etendigxis longe suben en la nigran malfermajxon. De la tera flanko 
aspektis neeble transiri la abismon aux, sukcesinte pri tio, firme ekstari sur iu 
el la turnigxantaj montoj. 
"Ne eblas transsalti tiun fendon, gxi estas tro largxa," komentis Buton-Brilo. 
"Eble la Leono povus," sugestis Doroteo. 
"Kion, salti de cxi tie al tiu gireganta monteto?" kriis la Leono indigne. "Tute 
ne! Ecx se mi surgrundigxus tie, kaj povus min teni tie, kiel valorus? Preter gxi 
estas alia giranta monto, kaj eble ankoraux alia preter tiu. Mi ne kredas ke 
vivanto povus salti de unu monto al alia, dum ambaux giradas kvazaux turbo kaj 
krome malsamdirekten." 
"Mi proponas ke ni reiru," diris la Ligna Segcxevalo, oscedante per sia elhakita 
busxo, dum li rigide rigardis per siaj tuberaj okuloj la Karuselajn Montojn. 
"Mi akordas kun vi," diris la Vuzo, skuante sian kvadratan kapon. 
"Prefere ni akceptintu la konsilon de la pasxtisto," aldonis Hancxjo la Mulo. 
La aliaj en la grupo, kvankam ilin perpleksis la serioza problemo antaux ili, ne 
permesis sin senkuragxigxi. 
"Se ni sukcesos transiri cxi tiujn montojn," diris Buton-Brilo, "versxajne ni 
pluiros sengxene." 
"Estas vere," akordis Doroteo. "Do iel ni kompreneble devos trovi rimedon por 
preteriri tiujn turbajn montetojn. Sed kiel?" 
"Ke la Orko estu kun ni," gxemis Trot. 
"Sed la Orko ne cxeestas," diris la Sorcxisto, "kaj ni devas dependi de ni mem por 
venki cxi tiun problemon. Domagxe mia tute magio estas sxtelita; per gxi tute 
certe mi povus facile preteriri la montojn." 
"Domagxe," observis la Vuzo, "neniu el ni havas flugilojn. Kaj ni estas en magia 
lando sen magio." 
"Kio estas cxirkaux via talio, Doroteo?" demandis la Sorcxisto. 
"Tio? Ho, nur la Magia Zono kiun mi iam kaptis de la Regxo de la Knomoj," sxi 
respondis. 
"Magia Zono! Nu, bonege. Mi certas ke Magia Zono portus vin trans la montetojn." 
"Eble gxi povus, se mi scius utiligi gxin," diris la knabineto. "Ozma scias multe 
de gxia magio, sed mi neniam lernis gxin. Mi scias nur ke dum mi portas gxin nenio 
povas damagxi min." 
"Provu, deziru ke gxi transportu vin, por trovi cxu gxi obeos vin," proponis la 
Sorcxisto. 
"Sed kiel utilus?" demandis Doroteo. "Se mi transirus, tio ne helpus vin aliajn, 
kaj mi ne povus iri sola inter tiujn gigantojn kaj drakojn, dum vi restus cxi 
tie." 
"Ja vere," akordis la Sorcxisto, malfelicxe; kaj poste, rigardinte la tutan 
grupon, li demandis: "Kio estas sur via fingro, Trot?" 
"Ringo. La Marknabinoj donis gxin al mi," sxi klarigis, "kaj se iam mi spertos 
dangxeron kiam mi estos sur akvo mi povos alvoki la Marknabinojn kaj ili venos 
helpi min. Sed la Marknabinoj ne povas helpi min sur la tero, sciu, cxar ili 
nagxas, kaj--kaj-- ili ne havas krurojn." 
"Ja vere," respondis la Sorcxisto, pli malfelicxe. 
Granda, largxetendigxinta arbo staris apud la rando de la abismo kaj cxar la suno 
varmegis super ili ili cxiuj grupigxis en la ombro de la arbo por studi la 
problemon: kion nun fari. 
"Se ni havus longan sxnuron," diris Betinjo, "ni povus ligi gxin al cxi tiu arbo 
kaj lasi la alian finajxon subiri en la abismon kaj ni povus cxiuj gliti malsupren 
per gxi." 
"Nu, kion poste?" demandis la Sorcxisto. 
"Poste, se ni sukcesus suprenjxeti la sxnuron cxe la alia flanko," klarigis la 
knabino, "ni povus cxiuj grimpi per gxi kaj esti sur la alia flanko de la abismo." 
"Estas tro multaj 'se'-oj en tiu sugesto," komentis la malgranda Sorcxisto. "Kaj 
necesas memori ke aliflanke estas nur turbantaj montoj, tiel ke ni tute ne povus 
ligi sxnuron al ili--ecx se ni havus sxnuron." 
"Tiu sxnurpropono tamen ne estas malbona," diris la Mikscxifona Knabino, kiu 
dancadis dangxere proksime al la rando de la abismo. 
"Kion vi celas?" demandis Doroteo.
La Mikscxifona Knabino ekhaltis kaj per siaj butonokuloj cxirkauxrigardis la 
grupon. "Ha, mi scias!" sxi krietis. "Iu maljungu la Segcxevalon; miaj fingroj 
estas tro mallertaj." 
"Cxu?" demandis Buton-Brilo dubeme, turnante sin al la aliaj. 
"Nu, Cxifoneroj havas aktivan cerbon, ecx kvankam sxi ja estas plena de kotono," 
asertis la Sorcxisto. "Se sxia cerbo povos helpi nin pri cxi tiu problemo ni nepre 
utiligu gxin." 
Do li komencis maljungi la Segcxevalon, kaj Buton-Brilo kaj Doroteo helpis lin. 
Kiam ili forprenis la jungajxon la Mikscxifona Knabino diris ke ili disapartigu 
gxin kaj kunbuku la rimenojn, unu finon al la alia. Farinte tion, ili trovis ke 
ili havas unu tre longan rimenon kiu estas pli fortika ol ia ajn sxnuro. 
"Gxi facile etendigxus trans la abismon," diris la Leono, kiu kun la aliaj bestoj 
sidis sur siaj koksoj kaj rigardis la agadon. "Sed mi ne scias kiel eblus ligi 
gxin al unu el tiuj kapturnaj montoj." 
Cxifoneroj tute ne planis ion tian per sia loza kapo. Sxi ordonis ke ili ligu unu 
finon de la rimeno al fortika arbobrancxo, kaj sxi indikis brancxon kiu etendigxis 
al la rando mem de la abismo. Buton-Brilo faris tion, grimpante la arbon kaj poste 
rampante sur la brancxo gxis li estis preskaux super la abismo. Tie li sukcesis 
ligi la rimenon, kiu etendigxis gxis la tero, kaj poste li glitis malsupren kaj 
lin kaptis la Sorcxisto, kiu timis ke li falos en la abismon. 
Cxifoneroj gxojis. Sxi prenis la malsupran finon de la rimeno, ordonis al ili 
cxiuj ke ili liberigu la spacon cxirkaux sxi, retrenpasxis kiom permesis la 
rimeno, kaj subite kuris abismen. Trans la randon sxi svingis sin, firme tenante 
la rimenon gxis gxi etendigxis plej distancen, lasis la rimenon kaj velis gracie 
tra la aero gxis surterigxi sur la monto tuj antaux ili. 
Preskaux tuj, dum la granda konuso plu turbis, sxi trovis sin fluganta kontraux la 
sekvan monton malantauxan, kaj tiu sin nur duone turnis kiam Cxifoneroj trovis sin 
fluganta al la sekva monto malantaux gxi. Tiam malaperis sxia mikscxifona formo 
kaj la miroplenaj rigardantoj sub la arbo demandis al si kien sxi iris. 
"Sxi foriris, kaj sxi ne povas reveni," diris la Vuzo. 
"Ho, sxi saltegis de unu monto al alia!" krietis la Leono. 
"Cxar ili tiom rapide turnigxas," la Sorcxisto klarigis. "Cxifoneroj trovis nenion 
per kiu teni sin do kompreneble sxi jxetigxis de unu monteto al alia. Mi kredas ke 
ni neniam revidos la kompatindan Mikscxifonan Knabinon." 
"Mi revidos sxin," deklaris la Vuzo. "Cxifoneroj estas malnova amiko mia kaj, se 
vere ekzistas Kardo?mangxantoj kaj Gigantoj preter tiuj turboj, sxi bezonos 
protektanton. Do, gxis!" 
Li kaptis la pendantan rimenon firme per sia kvadrata busxo kaj samkiel Cxifoneroj 
li svingis sin trans la abismon. Li lasis la rimenon gxustamomente kaj falis sur 
la unuan turbantan monton. Post tio li saltis al la sekva malantauxa--ne surpieden 
sed "tute miksite" laux la parolesprimo de Trot--kaj poste li flugis al alia 
monto, kaj malaperis same kiel la Mikscxifona Knabino. 
"Tio sxajne bone sukcesas," komentis Buton-Brilo. "Nun mi provos." 
"Atendu," urgxis la Sorcxisto. "Antaux ol alia el ni faros tiun senesperan salton 
en la preteron, necesos decidi cxu ni cxiuj iros, aux cxu kelkaj el ni 
postrestos." 
"Cxu vi supozas ke damagxis ilin multe, batigxi kontraux tiujn montojn?" demandis 
Trot. 
"Mi supozas ke nenio damagxus Cxifonerojn aux la Vuzon," diris Doroteo, "kaj nenio 
povas damagxi min, cxar mi surhavas la Magian Zonon. Do, cxar mi fervoras trovi 
Ozman, mi intencas ankaux min trans?svingi." 
"Mi riskos provon," decidis Buton-Brilo. 
"Mi certas ke multege dolorigos, kaj mi timas," 
diris la Leono, kiu jam tremadis; "sed mi transiros se Doroteo transiros." 
"Nu, restos Betinjo kaj la Mulo kaj Trot," diris la Sorcxisto; cxar kompreneble mi 
iros, por prizorgi Doroteon. Cxu vi du knabinoj kredas ke vi povos trovi la vojon 
hejmen?" li demandis, turninte sin al Trot kaj Betinjo. 
"Mi ne timas; nu, ne multe," diris Trot. "Aspektas riske, mi scias, sed mi certas 
ke mi povos toleri la sperton se la aliaj povos." 
"Se ne necesus postlasi Hancxjon," komencis Betinjo, per hezitema vocxo; sed la 
Mulo interrompis sxin dirante: 
"Jes iru, se vi volas, kaj mi sekvos vin. Mulo estas egalkuragxa kiel leono, 
cxiam." 
"Pli kuragxa," diris la Leono, "cxar mi estas malkuragxa, amiko Hancxjo, kaj vi 
ne. Sed kompreneble la Segcxevalo--" 
"Ho, nenio povus damagxi min," asertis la Segcxevalo trankvile. "Neniam estis dubo 
pri mia iro. Sed mi ne povos kuntreni la Rugxan Cxaregon." 
"Ne, ni devos postlasi la cxaregon," diris la Sorcxisto; "kaj ankaux ni devas 
postlasi niajn mangxajxojn kaj lit-kovrajxojn, mi kredas. Sed se ni povos defii 
tiujn Karuselajn Montojn ne multe gxenos la ofero de kelkaj el niaj komfortoj." 
"Neniu scias kie ni alterigxos!" rimarkigis la Leono, per vocxo kiu per sia sono 
indikis ke li baldaux ploros. 
"Ni eble tute ne alterigxos," respondis Hancxjo; "sed la plej bona metodo trovi 
kio okazos al ni estas transsvingi nin same kiel Cxifoneroj kaj la Vuzo." 
"Mi planas iri la plej lasta," diris la Sorcxisto; "do kiu volas iri la unua?" 
"Mi," decidis Doroteo. 
"Ne, unue estas mia vico," diris Buton-Brilo. "Rigardu!" 
Jam dum li parolis la knabon kaptis la rimenon kaj kurinte svingis sin trans la 
abismon. Foren li rapidis, jxetate de monteto al monteto gxis malapero. Ili 
auxskultis atente, sed la knabo nenian sonon faris gxist post pluraj momentoj post 
sia ekiro, kiam ili auxdis mallauxtan "Ha-lo-e!" kvazaux el tre granda distanco. 
Tamen la sono kuragxigis ilin, kaj Doroteo ekprenis Toton kaj tenis lin firme sub 
unu brako dum per la alia mano sxi kaptis la rimenon kaj kuragxe sekvis Buton-
Brilon. 
Kiam sxi frapis la unuan turbantan monton sxi falis sur gxin tre softe, sed antaux 
ol havi momenton por pensi sxi flugis tra la aero kaj kun ioma sxoko alterigxis 
sur la flankon de la sekva monto. Denove sxi flugis, kaj alterigxis; kaj denove, 
kaj ankoraux denove, gxis post kvin sinsekvaj frapoj sxi falis etendita sur verdan 
kampon kaj estis tiom kvazauxstupora kaj senscia pro sia batoplena veturo trans la 
Karuselajn Montojn ke sxi kusxis senmove dum iom da tempo, por reordigi siajn 
pensojn. Toto eskapis de sxiaj brakoj gxuste kiam sxi falis, kaj li nun sidis apud 
sxi anhelante pro ekscitigxo. 
Subite Doroteo konsciis ke iu helpas sxin surpiedigxi, kaj jen Buton-Brilo 
unuflanke de sxi kaj Cxifoneroj aliflanke, ambaux lauxaspekte nedamagxitaj. Dua 
rigardo montris al sxi la Vuzon, kauxrantan sur sia kvadrata malantauxo kaj 
rigardantan sxin mediteme, dum Toto bojis gxoje trovante sian mastrinon 
nedamagxita post sxia cikloneca veturo. 
"Bone!" diris la Vuzo; "jen plia kaj ankaux hundo, ambaux tute bonstataj. Sed, 
Jadi, Doroteo, vi ja flugis! Se vi povus vidi vin, vi vere miregus." 
"Oni diras ke 'Tempo flugas'," ridis Buton-Brilo, "sed Tempo neniam pli rapidis ol 
vi." Gxuste tiam, dum Doroteo turnis sin por rigardi la turbantajn montojn, sxi 
gxustatempe vidis malgrandan Troton flugi de la plej proksima monteto kaj fali sur 
la molan herbaron ne metron for de sxia starloko. Trot estis tiom konfuzita ke 
unue sxi ne povis stari, sed sxi estis nedamagxita kaj baldaux Betinjo ekflugis al 
ili kaj trafus la aliajn se ili ne retrenpasxus suficxatempe por eviti sxin. 
Poste, sinsekve, venis la Leono, Hancxjo, kaj la Segcxevalo, saltante de monto al 
monto kaj fine falante sendangxere sur la herbon. Nun postrestis nur la Sorcxisto 
kaj ili tiom longe atendis lin ke Doroteo komencis maltrankvili. Sed subite li 
ekflugis de la plej proksima monto kaj falis renversite apud ilin. Tiam ili vidis 
ke li vindis du el la litkovriloj cxirkaux sian korpon, por ke la batoj ne damagxu 
lin, kaj ligis la litkovrilojn per kelkaj el la ekstraj rimenoj el la jungilaro de 
la Segcxevalo. 



CxAPITRO 8: LA MISTERA URBO

Ili sidis sur la herbaro, iliaj kapoj ankoraux estis konfuzaj pro la kapturnaj 
flugoj, kaj rigardis unu la alian silente senkomprenaj. Sed baldaux, kiam ili 
estis certaj ke neniu estis damagxita, ili pli trankviligxis kaj la Leono diris 
gxemante pro senstrecxigxo: 
"Mi tute ne anticipis ke tiuj Karuselaj Montoj konsistas el kauxcxuko!" 
"Cxu vere el kauxcxuko?" demandis Trot. 
Cxapitro Ok
"Nepre," respondis la Leono. "Se ne, ni ne resaltus tiom rapide de unu al la alia 
sen damagxo." 
"Estas nur konjekto," deklaris la Sorcxisto, mal?vindante la litkovrilojn de sia 
korpo, "cxar neniu el ni restis suficxe longe sur la montoj por trovi el kio ili 
konsistas. Sed kie ni estas?" 
"Ankaux tio devas esti konjekto," diris Cxifoneroj. "La pasxtisto diris ke la 
Kardomangxantoj logxas cxiflanke de la monto kaj gigantoj servas ilin." 
"Ho ne," diris Doroteo; "la Herkuoj havas gigantajn sklavojn, kaj la 
Kardomangxantoj jungas drakojn al siaj cxaregoj." 
"Kiel ili povus fari tion?" demandis la Vuzo. "Drakoj havas longajn vostojn, kaj 
ili gxenus la radojn de la cxaregoj." 
"Kaj se la Herkuoj konkeris la gigantojn," diris Trot, "ili devas esti almenaux 
duoble pli grandaj ol la gigantoj. Eble la Herkuoj 'stas la plej grandaj homoj en 
la mondo!" 
"Eble jes," konsentis la Sorcxisto, per pensema vocxtono. "Kaj eble la pasxtisto 
ne sciis kion li diras. Ni pluveturu okcidenten kaj mem trovu kiaj estas la 
landanoj." 
La tereno aspektis suficxe agrabla, kaj estis tute kviete kaj pace kiam ili turnis 
siajn okulojn de la silente turbantaj montoj. Arboj kaj verdaj arbustoj kreskis, 
kaj tra la dika herbo estis disaj brilkoloraj floroj. Cxirkaux du kilometrojn for 
estis malalta monteto kiu kasxis de ili la tutan transan pejzagxon, tiel ke ili 
komprenis ke ili ne povos scii multon pri la lando antaux ol transiri la monteton. 
Cxar la Rugxa Cxarego estis postlasita, necesis ke ili elpensu alian metodon 
veturi. La Leono diris al Doroteo ke sxi rajtas rajdi sur lia dorso, kiel ofte 
antauxe, kaj la Vuzo diris ke li facile portos kaj Troton kaj la Mikscxifonan 
Knabinon. Betinjo ankoraux havis sian mulon, Hancxjo, kaj Buton-Brilo kaj la 
Sorcxisto povis sidi kune sur la longa, maldika dorso de la Segcxevalo, sed ili 
zorgis moligi la sidon per kunfalditaj litkovriloj antaux ol komenci. Tiel 
rajdante, la aventurantoj komencis iri cele la monteton, kiun ili atingis post 
nelonga veturo. 
Dum ili supreniris la plej altan parton kaj rigardis preter la monteton ili vidis 
ke ne tre for estas urbo cxirkauxata de muro, kaj de gxiaj turoj kaj spajroj 
flirtis multkoloraj standardoj. Efektive gxi ne estis tre granda urbo, sed gxiaj 
muroj estis tre altaj kaj dikaj kaj sxajnis ke la popolo logxanta tie sendube 
timas atakon fare de potenca malamiko, cxar se ne, ili ne cxirkauxigus sian 
logxejaron per tiom fortika bariero. 
Neniu vojo kondukis de la montoj al la urbo, kaj tio indikis ke la homoj en gxi 
malofte aux neniam vizitas la turbantajn montetojn; sed niaj amikoj trovis la 
herbon mola kaj agrabla por transiro kaj cxar la urbo estis antaux ili, ili ne 
facile perdus sian direktoscion. Kiam ili proksimigxis al la muroj, la venteto 
portis al iliaj oreloj la sonon de muziko--nelauxtan unue sed gxi plilauxtigxis 
dum ili antauxeniris. 
"Tio ne aspektas tre terura loko," komentis Doroteo. 
"Nu, gxi aspektas nedangxera," respondis Trot, sidante sur la Vuzo, "sed oni ne 
povas cxiam fidi aspektojn." 
"Mian aspekton oni povas fidi," diris Cxifoneroj. "Mi aspektas mikscxifona kaj mi 
estas mikscxifona, kaj nur blinda strigo povus dubi ke mi estas la Mikscxifona 
Knabino." Dirinte tion sxi saltis trans-kapigxe de la Vuzo kaj, alterigxinte sur 
siaj piedoj, sxi komencis vigle cxirkauxdancadi. 
"Cxu strigoj iam estas blindaj?" demandis Trot. 
"Cxiam, en la taglumo," diris Buton-Brilo. "Sed Cxifoneroj povas vidi per siaj 
butonaj okuloj kaj tage kaj nokte. Strange, cxu ne?" 
"Estas strange ke butonoj ecx povas vidi," respondis Trot, "sed--jadi! kien iris 
la urbo?" 
"Mi mem intencis demandi tion," diris Doroteo. "Gxi foriris!" 
La bestoj abrupte haltis, cxar la urbo efektive malaperis--ecx la muroj--kaj 
antaux ili kusxis la vaka, tute ebena pejzagxo. 
"Ve!" krietis la Sorcxisto. "Estas iom malagrable. Estas gxene preskaux atingi iun 
lokon kaj ektrovi ke gxi mankas." 
"Kie gxi povas esti?" demandis Doroteo. "Certe gxi estis tie antaux minuto." 
"Mi plu auxdas la muzikon," deklaris Buton-Brilo, kaj kiam ili cxiuj auxskultis la 
muzikaj sonoj estis klare auxdeblaj. 
"Ho! jen la urbo--maldekstre de ni," vokis Cxifoneroj, kaj turninte siajn okulojn 
ili vidis la murojn kaj turojn kaj flirtantajn standardojn tute maldekstre de ili. 
"Sendube ni iel perdis la vojon," sugestis Doroteo. 
"Absurde," diris la Leono. "Mi kaj la aliaj bestoj cxiuj marsxadis rekte cele la 
urbon ekde kiam ni unue 
vidis gxin." 
"Do kiel--" 
"Ne gravas," interrompis la Sorcxisto, "ni estas egale proksimaj al gxi kiel 
antauxe. Ial gxi estas en alia direkto, jen cxio; do ni rapidu atingi gxin antaux 
ol gxi reeskapos de ni." 
Do ili pluiris, rekte urben, kaj la urbo aspektis nur kelkajn kilometrojn for; sed 
kiam ili veturis nur kelkcent metrojn gxi subite remalaperis. Denove ili pauxzis, 
iom senkuragxigite, sed post momento la butonaj okuloj de Cxifoneroj retrovis la 
urbon, sed cxifoje gxi estis tuj malantaux ili, en la direkto el kiu ili venis. 
"Jadi!" kriis Doroteo. "Nepre tiu urbo misas iel. Cxu vi supozas ke gxi estas sur 
radoj, Sorcxisto?" 
"Eble gxi tute ne estas urbo," li respondis, rigardante gxin kvazaux klopodante 
kompreni. 
"Kio do gxi povus esti?" 
"Nur iluzio." 
"Kio estas tio?" demandis Trot. 
"Io, kion vi kredas vidi, sed efektive ne vidas." 
"Mi ne povas kredi tion," diris Buton-Brilo. "Se ni nur vidus gxin, eble ni 
erarus, sed cxar ni povas vidi gxin kaj ankaux auxdi gxin, nepre gxi ekzistas." 
"Kie?" demandis Cxifoneroj. 
"Proksime al ni, ie," li insistis. 
"Mi supozas ke ni devos retreniri," diris la Vuzo, gxemante. 
Do ili turnis sin kaj marsxis cele la murohavan urbon gxis gxi denove malaperis 
kaj reaperis dekstre de ili. Ili tamen konstante pliproksimigxis al gxi, do ili 
turnis sin al gxi kiam ajn gxi forkuris tien aux alien laux cxiu direkto de la 
kompaso. Baldaux la Leono, kiu estis cxe la komenco de la procesio, abrupte haltis 
kaj kriis: "Aj!" 
"Kio estas?" demandis Doroteo. 
"Aj--aj!" ripetis la Leono, kaj li retrensaltis tiom subite ke Doroteo preskaux 
falis de lia dorso. Samtempe Hancxjo la Mulo kriis "Aj!" preskaux egale lauxte 
kiel la Leono, kaj ankaux li retrenrapidis plurajn pasxojn. 
"La kardoj," diris Betinjo. "Ili pikas la krurojn." 
Auxdinte tion ili cxiuj malsupren rigardis, kaj efektive la tero estis dike 
kovrita de kardoj, kiuj kovris la ebenajxon de la punkto kie ili staris gxis la 
muroj de la mistera urbo mem. Tute neniu vojo tra ili estis videbla; je tiu punkto 
la mola herbo finigxis kaj la kardaro komencigxis. 
"Jen la plej pikemaj kardoj kujn iam mi sentis," grumblis la Leono. "Miaj kruroj 
ankoraux doloras pro la pikoj, kvankam mi saltis el ili kiom eble plej rapide." 
"Jen nova malfacilajxo," komentis la Sorcxisto, malfelicxatone. "La urbo ne plu 
cxirkauxsaltetas, estas vere; sed kiel ni atingos gxin, trans tiu aro da 
pikajxoj?" 
"Ili ne povas dolorigi min," diris la dikhauxta Vuzo, antauxenirante sentime kaj 
tretante la dornojn. 
"Nek min," diris la Ligna Segcxevalo. 
"Sed la Leono kaj la Mulo ne povas toleri la pikajxojn," asertis Doroteo, "kaj ni 
ne povas postlasi ilin." 
"Cxu do ni cxiuj devos retreniri?" demandis Trot. 
"Kompreneble ne!" respondis Buton-Brilo mal?estime. "Kiam ajn estas problemo, 
troveblas solvo, se oni suficxe sercxas." 
"Ke la Birdotimigilo estu cxi tie," diris Cxifoneroj, starante sur sia kapo sur la 
kvadrata dorso de la Vuzo. "Lia bonega cerbo rapide montrus al ni rimedon venki 
cxi tiun kampon de kardoj." 
"Kial ne tauxgas via cerbo?" demandis la knabo. 
"Gxi ja tauxgas," sxi diris, saltante en la kardaron kaj dancante inter ili sen 
senti iliajn akrajn pintojn. "Mi povus dum duona minuto diri al vi kiel transiri 
la kardojn, se mi volus." 
"Diru al ni, Cxifoneroj!" petegis Doroteo. 
"Mi ne volas trivi mian cerbon per troa laboro," respondis la Mikscxifona Knabino. 
"Cxu vi ne amas Ozman? Kaj cxu vi ne volas trovi sxin?" demandis Betinjo riprocxe. 
"Jes, ja mi volas," diris Cxifoneroj, marsxante sur siaj manoj kiel akrobato en 
cirko. 
"Nu, ni ne povos trovi Ozman se ni ne preteriros la kardojn," deklaris Doroteo.
Cxifoneroj dancis cxirkaux ilin du-tri-foje, sen respondo. Poste si diris: "Ne 
rigardu rigardu stultuloj, rigardu la lit-kovrajxojn."
La vizagxo de la Sorcxisto tuj felicxigxis.
"Certe!" li kriis. "Kial ni ne jam pripensis la litkovrajxojn?" 
"Cxar vi ne havas magian cerbon," ridis Cxifoneroj. "Via speco de cerbo estas la 
ordinara speco kreskanta en viaj kapoj kvazaux herbacxoj en gxardeno. Mi bedauxras 
vin, la homojn kiuj devas naskigxi por vivi." 
Sed la Sorcxisto ne auxskultis sxin. Li rapide forprenis la litkovrajxojn de la 
dorso de la Segcxevalo kaj etendis unu el ili sur la kardojn, tuj apud la herbaro. 
La dika sxtofo sendangxerigis la pikajxojn, do la Sorcxisto marsxis sur tiu unua 
kovrajxo kaj etendis la duan iom pli proksimete al la fantomurbo. 
"Tiuj kovrajxoj," diris li, "estas por ke la Leono kaj la Mulo povu marsxi. La 
Segcxevalo kaj la Vuzo povos marsxi sur la kardoj." 
Do la Leono kaj la Mulo marsxis sur la unua litkovrilo kaj haltis sur la dua gxis 
la Sorcxisto prenis la jam transmarsxitan kovrajxon kaj etendis gxin antaux ilin; 
ili antauxeniris sur tiun kaj atendis dum li prenis la kovrajxon de malantaux ili 
kaj reetendis gxin antaux ilin. 
"Estas tre malrapide," diris la Sorcxisto, "sed post kelka tempo ni sukcesos 
atingi la urbon." 
"Ankoraux estas plena kilometro inter ni kaj la urbo," anoncis Buton-Brilo. 
"Kaj la laboro estas malfacilega por la Sorcxisto," aldonis Trot. 
"Kial la Leono ne rajdu sur la dorso de la Vuzo?" demandis Doroteo. "Gxi estas 
granda, plata dorso, kaj la Vuzo 'stas ege forta. Eble la Leono ne defalus." 
"Provu, se vi deziras," diris la Vuzo al la Leono. "Mi povos tuje porti vin al la 
urbo kaj reveni por Hancxjo." 
"Mi--mi timas," diris la Malkuragxa Leono. Li estis duoble tiom granda kiom la 
Vuzo. 
"Provu," petegis Doroteo. 
"Por fali inter la kardojn?" demandis la Leono riprocxe. Sed kiam la Vuzo 
proksimigxis al li la granda besto eksaltis sur gxian dorson kaj sukcesis 
ekvilibrigi sin tie, kvankam necesis ke li tenu siajn kvar krurojn tiom proksimaj 
unu al la alia ke li ja riskis defali. La granda pezo de la giganta Leono sxajne 
ne gxenis la Vuzon, kiu kriis al sia rajdanto: "Tenu firme!" kaj rapide forkuris 
sur la kardaro cele la urbon. 
La aliaj staris sur la kovriloj kaj maltrankvile rigardis la strangan vidajxon. 
Kompreneble la Leono ne povis "teni firme" cxar nenio estis tenebla, do li 
balancis de-flank'-al-flanke kvazaux cxiumomente falonte. Tamen li sukcesis resti 
sur la dorso de la Vuzo gxis ili estis proksimaj al la muroj de la urbo, kaj tie 
li saltis sur la teron. La sekvan momenton la Vuzo rekuris kiel eble plej rapide. 
"Estas mallargxa strio da tero apud la muro kie ne estas kardoj," li informis 
ilin, kiam li reatingis la aventurantojn. "Nu, amiko Hancxjo, trovu cxu vi rajdos 
egale bone kiel la Leono." 
"Portu la aliajn unue," proponis la Mulo. Do la Segcxevalo kaj la Vuzo dufoje 
transkuris la kardojn al la muroj de la urbo kaj transportis cxiujn homojn 
sendangxere; Doroteo portis malgrandan Toton en siaj brakoj. La veturantoj poste 
sidis kiel grupo sur malgranda altajxo tuj ekster la muro, kaj rigardis la 
grandajn blokojn de griza sxtono kaj atendis dum la Vuzo portis Hancxjon al ili. 
La Mulo estis tre malgracia kaj liaj kruroj tremis tiom ke pli ol unufoje ili 
supozis ke li defalos, sed fine li atingis ilin sendangxere kaj la tuta grupo nun 
rekompletigxis. Ecx pli, ili nun atingis la urbon kiu evitis ilin dum tiom longa 
tempo kaj tiel strangmaniere. 
"Sendube la portalo estas aliflanke," diris la Sorcxisto. "Ni sekvu la kurban 
muron gxis ni atingos aperturon en gxi." 
"Kiudirekten?" demandis Doroteo. 
"Ni devos lauxhazarde elekti," li respondis. "Eble ni iru maldekstren? Unu direkto 
estas egale bona kiel la alia." 
Ili vicigis sin por marsxi kaj cxirkauxiris maldekstren la muron de la urbo. Gxi 
ne estis granda urbo, kiel mi jam diris, sed cxirkauxiro, ekster la alta muro, 
necesigis longan promenon, tion ili trovis. Sed cxirkaux gxin niaj aventurantoj 
iris, sen trovi spuron de pordoj aux alia malfermajxo. Kiam ili reatingis la 
altajxeton de kiu ili komencis, ili alterigxis de la bestoj kaj residigxis sur la 
herba altajxeto. 
"Tre strange, cxu ne?" demandis Buton-Brilo. 
"Devas ekzisti iaspeca rimedo por ke la homoj en?kaj eliru," deklaris Doroteo. 
"Cxu vi s'pozas ke ili havas flugmasxinojn, Sorcxisto?" 
"Ne," li respondis, "cxar ili jam flugadus tra la tuta Lando Oz, kaj ni scias ke 
tion ili ne faras. flugmasxinoj estas nekonataj cxi tie. Mi opinias ke pli 
versxajne la homoj uzas sxtuparetojn por transiri la murojn." 
"Grandega grimpado, trans tiun altan sxtonan muron," diris Betinjo. 
"Sxtona, cxu?" kriis Cxifoneroj, kiu denove cxirkauxdancadis tre vigle, cxar sxi 
neniam lacis kaj neniam povis resti kvieta dum longa tempo. 
"Certe sxtona," respondis Betinjo malestime. "Cxu vi ne povas vidi?" 
"Jes," diris Cxifoneroj, pliproksimigxante, "mi povas vidi la muron, sed mi ne 
povas senti gxin." Kaj poste, kun etenditaj brakoj, sxi faris ion tre kuriozan. 
Sxi marsxis rekte en la muron kaj malaperis. 
"Jadi!" kriis Doroteo miroplene, kaj efektive cxiuj miregis. 



CxAPITRO 9: LA ALTA KOKO-LORUM DE TI

Kaj nun la Mikscxifona Knabino revenis dancande el la muro. "Venu!" sxi kriis. 
"Gxi ne ekzistas. Tute ne ekzistas muro." 
"Kion? Neniu muro?" krietis la Sorcxisto. 
"Tute neniu," diris Cxifoneroj. "Gxi estas nur sxajna. Vi vidas gxin, sed gxi ne 
estas. Venu en la urbon; ni malsxparas tempon." 
Dirinte tion sxi redancis en la muron kaj denove 
Cxapitro Naux
malaperis. Buton-Brilo, kiu estis iom aventurema, forrapidis sekvante sxin kaj 
ankaux nevidebligxis. La aliaj sekvis pli zorge, etendante siajn manojn por senti 
la muron kaj trovante, miroplene, ke ili sentas nenion cxar nenio oponas ilin. Ili 
plumarsxis kelkajn pasxojn kaj trovis sin en la stratoj de tre bela urbo. 
Malantaux si ili denove vidis la muron, severan kaj forten-aspektan kiel antauxe; 
sed nun ili sciis ke gxi estas nur iluzio, preparita por ke fremduloj ne eniru la 
urbon. 
Sed ili baldaux forgesis la muron, cxar antaux ili estis multaj kuriozuloj kiuj 
rigardadis ilin miroplene, kvazaux ne komprenante el kie ili venis. Niaj amikoj 
forgesis esti gxentilaj, dum kelka tempo, kaj rerigardadis firme la rigardantojn 
tre interesate, cxar tiom rimarkinda popolo neniam antauxe estis trovita en la 
tuta eksterordinara Lando Oz. 
Iliaj kapoj estis karoformaj kaj iliaj korpoj keraj. Ilia hararo estis nur bulketo 
cxe la plej supera pinto de iliaj karoformaj kapoj kaj iliaj okuloj estis tre 
largxaj kaj rondaj kaj iliaj nazoj kaj busxoj tre malgrandaj. Iliaj vestoj estis 
striktaj kaj brilkoloraj, bele broditaj laux kuriozaj desegnoj per oraj aux 
argxentaj fadenoj; sed sur siaj piedoj ili portis sandalojn tute sen sxtumpoj. La 
esprimo de iliaj vizagxoj estis suficxe agrabla, kvankam ili nun montris surprizon 
pro la ekapero de fremduloj tiom malsimilaj al ili, kaj niaj amikoj opiniis ke ili 
sxajnas tute nedangxeraj. 
"Bonvolu pardoni," diris la Sorcxisto, parolante por sia grupo, "ke ni trudas nin 
al vi sen invito, sed ni veturas por tre grava celo kaj trovas ke necesas viziti 
vian urbon. Cxu vi bonvolos diri al ni kiel oni nomas vian urbon?" 
Ili rigardis unu la alian malcertesprime, cxiu atendis ke iu alia respondos. fine 
malaltulo kies kerforma korpo estis tre largxa respondis: 
"Ni neniam bezonas nomi nian urbon. Gxi estas nia logxejo, jen cxio." 
"Sed kiel aliaj personoj nomas vian urbon?" demandis la Sorcxisto. 
"Ni konas neniujn aliajn personojn, escepte de vi," diris la viro. Kaj post tio li 
demandis: "Cxu vi naskigxis kun tiuj strangaj formoj, aux cxu iu kruela magiisto 
transformis vin el viaj naturaj formoj?" 
"Ili estas niaj naturaj formoj," deklaris la Sorcxisto, "kaj efektive ni opinias 
ilin tre bonaj formoj." 
La grupon de logxantoj konstante pligrandigis aliaj personoj alvenintaj. Cxiuj 
evidente estis alarmitaj kaj maltrankvilaj pro la alveno de fremduloj. 
"Cxu vi havas Regxon?" demandis Doroteo, kiu sciis ke estas plej bone paroli kun 
auxtoritatulo. Sed la viro nee skuis sian keroaspektan kapon. 
"Kio estas Regxo?" li demandis. 
"Cxu neniu regas vin?" demandis la Sorcxisto. 
"Neniu," estis la respondo. "Cxiu el ni regas sin mem; aux, almenaux, strebas fari 
tion. Ne estas facile, kiel vi versxajne scias." 
La Sorcxisto meditadis. 
"Se okazas disputoj inter vi," diris li, post iom da pensado, "kiu solvas ilin?" 
"La Alta Koko-Lorum," ili respondis hxore. 
"Kaj kiu estas li? 
"La jugxisto kiu plenumigas la legxojn," diris la unua parolinto. 
"Do li estas la cxefulo cxi tie?" pludemandis la Sorcxisto. 
"Nu, mi ne dirus tion," respondis la viro, iom konfuzite. "La Alta Koko-Lorum 
estas publika servisto. Tamen, li reprezentas la legxojn, kiujn ni cxiuj devas 
obei." 
"Mi kredas," diris la Sorcxisto, "ke ni devus vidi vian Altan Koko-Lorumon kaj 
paroli kun li. Nia tasko cxi tie necesigas ke ni konsultu altan auxtoritatulon, 
kaj la Alta Koko-Lorum versxajne estas alta, negrave kia alia li estas." 
Sxajnis ke la logxantoj opiniis tiun argumenton bone rezonita, cxar ili aprobe 
skuis siajn karoformajn kapojn. Do la largxulo kiu parolis por ili diris: "Sekvu 
min," kaj, turninte sin, kondukis lauxlonge de unu el la stratoj. 
La tuta grupo sekvis lin, kaj la indigxenoj sekvis la grupon. La logxejoj kiujn 
ili preteriris estis tre bele planitaj kaj aspektis komfortaj kaj oportunaj. 
Kondukinte ilin trans plurajn stratojn ilia gvidanto haltis antaux domo kiu estis 
nek pli bona nek malpli bona ol la aliaj. La pordejo havis formon tauxgan por la 
strangaformaj korpoj de la homoj, estante mallargxaj cxe la supro, largxaj en la 
mezo kaj nelargxaj malsupre. La fenestroj estis tre similaj, tiel ke la domo havis 
vere nekutiman aspekton. Kiam ilia gvidisto mal-fermis la pordon en la barilo 
muzikoskatolo kasxita en la fosto komencis ludi, kaj la sono altiris la atenton de 
la Alta Koko-Lorum, kiu aperis cxe malferma fenestro kaj demandis: 
"Kio okazis nun?" 
Sed sammomente liaj okuloj rimarkis la fremdulojn kaj li rapidis malfermi la 
pordon kaj enlasi ilin--kvankam ne la bestojn, kiujn ili postlasis ekstere kun la 
aro da indigxenoj nun alvenintaj. La urbo estis malgranda kaj la nombro da 
logxantoj sxajnis granda, sed ili ne klopodis eniri la domon kaj kontentigis sin 
per perpleksa rigardado al la strangaj bestoj. Toto sekvis Doroteon. 
Niaj amikoj eniris grandan cxambron en la antauxa parto de la domo, kie la Alta 
Koko-Lorum petis ke ili sidigxu. 
"Mi esperas ke via celo cxi tie estas paca," li diris, aspektante iom duba, "cxar 
la Tiistoj ne estas tre bonaj batalantoj kaj malaprobas venkigxon." 
"Cxu via popolo nomigxas Tiistoj?" demandis Doroteo. 
"Jes. Mi kredis ke vi scias tion. Kaj ni nomas nian urbon Ti." 
"Ho!" 
"Ni estas Tiistoj cxar ni mangas tiujn kardojn, sciu," pludiris la Alta Koko-
Lorum. 
"Cxu vi vere mangxas tiujn dornajxojn?" demandis Buton-Brilo miroplene. 
"Kial ne?" respondis la alia. "La akraj pintoj de la kardoj ne povas damagxi nin, 
cxar niaj internoj estas lamenitaj per oro." 
"Lamenitaj per oro!" 
"Jes ja. Niaj gorgxoj kaj stomakoj estas lamenitaj per solida oro, kaj ni trovas 
la kardojn nutraj kaj bongustaj. Efektive, nenio alia en nia lando tauxgas kiel 
mangxajxo. Cxirkaux la Urbo Ti kreskas nenombreblaj kardoj, kaj ni nur bezonas 
eliri kaj kolekti ilin. Se ni volus mangxi ion alian ni devus planti gxin, kaj 
kulturi gxin, kaj rikolti gxin, kaj tio estus multe gxena kaj ni devus labori, kaj 
tiun sinokupon ni malamas." 
"Sed, bonvolu diri al mi," diris la Sorcxisto, "kial via urbo tiom cxirkauxsaltas, 
de unu parto de la lando al alia?" 
"La urbo ne saltas; gxi tute ne movigxas," deklaris la Alta Koko-Lorum. "Tamen mi 
agnoskas ke la lando cxirkaux gxi emas sin turni tien kaj alien; tial ke, se oni 
staras sur la ebenajxo rigardante norden, oni versxajne ektrovas sin rigardanta 
okcidenten--aux orienten--aux suden. Sed kiam oni atingas la kardokampojn oni 
estas sur solida tero." "Ha, mi komencas kompreni," diris la Sorcxisto, jesante 
per sia kapo. "Sed jen alia demando: Kial la Tiistoj ne havas Regxon por regi 
ilin?" 
"Cxit!" flustris la Alta Koko-Lorum, maltrankvile cxirkauxrigardante por certigi 
ke neniu auxskultas ilin. "En la vero mi estas la Regxo, sed la popolo ne scias 
tion. Ili kredas regi sin mem, sed efektive mi farigas cxion laux mia deziro. 
Neniu alia scias ion ajn pri la legxoj, do mi faras la legxojn laux mia propra 
bontrovo. Se iu oponas min aux dubas pri iu mia faro, mi diras al li ke tion 
ordonas la legxo, kaj tio finas la diskuton. Sed se mi nomus min Regxo, kaj 
surportus kronon kaj logxus regxmaniere, la popolo ne amus min kaj eble damagxus 
min. Estante la Alta Koko-Lorum de Ti, mi opiniigxas tre agrabla persono." 
"Tio sxajnas tre lerta," diris la Sorcxisto. "Kaj nun, cxar vi estas la cxefulo en 
Ti, mi petas ke vi diru al ni cxu la Regxina Ozma estas kaptito en via urbo." 
"Ne," respondis la karokapa viro, "ni ne havas kaptitojn. Vi estas la solaj 
fremduloj cxi tie, kaj ni neniam antauxe auxdis pri la Regxina Ozma." 
"Sxi regas la tutan Ozon," diris Doroteo, "do sxi regas vian urbon kaj vin, cxar 
vi estas en la Lando de la Palpbrumoj, kiu estas parto de la Lando Oz." 
"Eble," respondis la Alta Koko-Lorum, "cxar ni ne studas la geografion kaj neniam 
demandis cxu aux ne ni logxas en la Lando Oz. Kaj Reganto kiu regas nin de tre 
for, kaj estas tute nekonata de ni, estas tre bonvena registo. Sed kio okazis al 
via Regxina Ozma?" 
"Iu sxtelis sxin," diris la Sorcxisto. "Cxu vi oportune havas talentan magiiston 
inter via popolo--speciale lerta magiisto?" 
"Ne, neniu speciale lerta. Kompreneble ni faras iom da magio, sed gxi estas tute 
ordinaraspeca. Mi kredas ke neniu el ni gxis nun aspiris sxteli Regantojn, nek per 
magio nek alimaniere." 
"Sekve ni longe veturis por nenio!" kriis Trot bedauxroplene. 
"Sed ni pluen iros," asertis la Mikscxifona Knabino, klinante sian kotonplenan 
korpon malantauxen gxis sxia trikfadena hararo tusxis la pordon kaj poste 
marsxante sur siaj manoj kun la piedoj en la aero. 
La Alta Koko-Lorum rigardis Cxifonerojn admire. 
"Vi povos pluen iri, kompreneble," diris li, "sed mi konsilas ke ne. La Herkuoj 
logxas post ni, preter la kardoj kaj la sinturnantaj terpecoj, kaj ili ne estas 
afablaj personoj, mi certigas tion al vi." 
"Cxu ili estas gigantoj?" demandis Betinjo. 
"Pli malbonaj ol tio," estis la respondo. "Gigantoj estas iliaj sklavoj kaj ili 
estas tiom pli fortaj ol gigantoj ke la kompatindaj sklavoj ne kuragxas ribeli, 
timante ke ili dissxiros ilin." 
"Kiel vi scias tion?" demandis Cxifoneroj. 
"Cxiu diras," respondis la Alta Koko-Lorum. 
"Cxu vi mem vidis la Herkuojn?" demandis Doroteo. 
"Ne, sed kion diras cxiuj devas esti vera; alie, kiel utilus ilia diro?" 
"Oni diris al ni, antaux ol ni alvenis cxi tien, ke via popolo jungas drakojn al 
viaj cxaroj," diris la knabineto. 
"Tute vere," deklaris la Alta Koko-Lorum. "Kaj tio memorigas min ke decas ke mi 
distru vin, cxar vi estas fremduloj kaj miaj gastoj, per rajdo cxirkaux nia belega 
Urbo Ti." 
Li tusxis butonon kaj bando komencis ludi; nu, ili auxdis bandmuzikon sed ne povis 
decidi el kie gxi venis. 
"Tiu melodio estas ordono al mia cxaristo ke li alvenigu mian drakocxaron," diris 
la Alta Koko-Lorum. "Kiam ajn mi faras ordonon gxi estas muzika, cxar tio estas 
multe pli agrabla maniero ordoni al servistoj ol per malvarmaj, severaj vortoj." 
"Cxu tiu via drako mordas?" demandis Buton-Brilo. 
"Jadi, ne! Cxu vi kredas ke mi riskus la sekurecon de mia senkulpa popolo per uzo 
de mordema drako por tiri mian cxaregon? Mi fieras dirante ke mia drako estas 
sendangxera--se lia stirmekanismo ne rompigxas--kaj li fabrikigxis en la fama 
drako-fabriko en cxi tiu Urbo Ti. Jen li venas kaj vi povos mem ekzameni lin." 
Ili auxdis mallauxtan mugxetan sonon kaj akran knaran kaj, elirinte antaux la 
domon, ili venis vidi cxirkaux la angulon cxaregon tiratan de belega juvelita 
drako, kiu movadas sian kapon dekstren kaj maldekstren kaj kies okuloj brilegas 
kiel la lampoj de auxtomobilo kaj kiu faras mugxan sonon dum gxi malrapide 
proksimigxas. 
Kiam gxi haltis antaux la domo de la Alta Koko-Lorum Toto bojis kolere kontraux la 
sternita besto, sed ecx malgranda Trot povis vidi ke la drako ne vivas. Gxiaj 
skvamoj estis el oro kaj cxiu estis ornamita per brilantaj juveloj, kaj gxi 
marsxis tiom rigide kaj regule ke gxi ne povus ne esti masxino. La cxarego trenata 
de gxi ankaux estis el oro kaj juveloj, kaj kiam ili eniris gxin ili trovis ke ne 
estas segxoj. La kutimo estis ke cxiu staras veturante. 
La cxaristo estis malgranda karokapa ulo kiu rajdis sur la kolo de la drako kaj 
movadis la stangetojn por funkciigi gxin. 
"Cxi tiu," diris la Alta Koko-Lorum, pompe, "estas mirinda inventajxo. Ni cxiuj 
multe fieras pri niaj auxtodrakoj, kaj multaj niaj ricxaj logxantoj uzas ilin. 
Startu gxin, cxaristo!" 
La cxaristo ne movigxis. 
"Vi forgesis ordoni lin muzike," sugestis Doroteo. 
"Ha, vi plene pravas." Li tusxis butonon kaj muzikoskatolo en la kapo de la drako 
komencis ludi melodion. Tuj la malgranda cxaristo premis stangeton kaj la drako 
komencis movigxi--tre malrapide kaj morne gxemante dum gxi trenis la mallertan 
cxaregon. Toto trotis inter la radoj. La Segcxevalo, la Mulo, la Leono kaj la Vuzo 
sekvis kaj trovis neniun problemon suficxe rapidi; efektive, ili devis malrapidi 
por eviti bati gxin. Dum la radoj turnigxis alia muzikoskatolo kasxita ie sub la 
cxarego ludis viglan marsxmuzikon kiu rimarkinde kontrastis kun la malrapida 
trenmovigxo de la stranga veturilo kaj Buton-Brilo decidis ke la muziko kiun li 
auxdis kiam ili unue vidis cxi tiun urbon estis nenio alia ol cxaro lace rampanta 
tra la stratoj. 
Cxiuj veturantoj el la Smeralda Urbo opiniis tiun veturon la plej seninteresa kaj 
teda kiun ili gxis tiam spertis, sed sxajne la Alta Koko-Lorum opiniis gxin 
grandioza. Li indikis la diversajn konstruajxojn kaj parkojn kaj fontojn, kvazaux 
konduktoro de Usona "turistovagono", kaj cxar ili estis gastoj ili devis toleri la 
torturon. Sed ili farigxis iom maltrankvilaj kiam ilia gastiganto diris al ili ke 
li mendis bankedon por ili en la Urbodomo. 
"Kion ni mangxos?" demandis Buton-Brilo suspekteme. 
"Kardojn," estis la respondo; "bonajn, fresxajn kardojn, kolektitajn hodiaux mem." 
Cxifoneroj ridis, cxar sxi neniam mangxis, sed Doroteo diris per protesta vocxo: 
"Niaj internoj ne estas tegitaj per oro, sciu." 
"Ja domagxe!" krietis la Alta Koko-Lorum; kaj li aldonis kvazaux postpenson: "Sed 
ni povos boligi la kardojn, se vi preferos." 
"Ecx bolinte ili ne bone gustus," diris malgranda Trot. "Cxu vi havas nenion alian 
mangxeblan?" 
La Alta Koko-Lorum nee skuis sian karoforman kapon. 
"Mi konas neniun," li diris. "Sed kial ni havu ion alian, ni ja havas multegajn 
kardojn? Tamen, se vi ne povas mangxi kion ni mangxas, tute ne mangxu. Tio ne 
ofendos nin kaj la bankedo estos egale gaja kaj placxa." 
Sciante ke liaj akompanantoj malsatas la Sorcxisto diris: 
"Bonvolu pardoni, mosxto, ke ni ne partoprenos en la bankedo, kiu estos suficxe 
gaja sen ni, ecx kvankam gxi celas honori nin. Sed, cxar Ozma ne estas en via 
urbo, ni devas tuj foriri el cxi tie kaj sercxi sxin aliloke." 
"Nepre ni devas!" akordis Doroteo, kaj sxi flustris al Betinjo kaj Trot: "Mi 
preferus morti pro malsato aliloke ol en cxi tiu urbo, kaj--kiu scias?--eble ni 
trovos iun kiu mangxas normalajn mangxajxojn kaj donos al ni iom." 
Do, kiam la veturo finigxis, malgraux la protestoj de la Alta Koko-Lorum ili 
insistis dauxrigi sian veturon. 
"Baldaux estos mallume," li objxetis. 
"Ne gxenos nin la mallumo," respondis la Sorcxisto. 
"Iu vaganta Herku eble atakos vin." 
"Cxu vi opinias ke la Herkuoj damagxus nin?" demandis Doroteo. 
"Mi ne scias diri, cxar ili ne honoris min per konatigxo. Sed oni diras ke ili 
estas tiom fortaj ke, se ili povus stari sur alia loko, ili povus levi la mondon." 
"Cxiuj kune?" demandis Buton-Brilo miroplene. 
"Cxiu individuo povus fari tion," diris la Alta Koko-Lorum. 
"Cxu vi auxdis pri magiistoj inter ili?" demandis la Sorcxisto, kiu sciis ke nur 
magiisto povus sxteli Ozman tiel kiel sxi estis sxtelita. 
"Oni diras ke gxi estas tre magiplena lando," deklaris la Alta Koko-Lorum, "kaj 
magion kutime faras magiistoj. Sed mi neniam auxdis ke ili havas inventajxon aux 
sorcxajxon egalan al niaj mirindaj auxtodrakoj." 
Ili dankis lin pro lia gxentileco kaj, grimpinte sur la dorsojn de siaj propraj 
bestoj, ili rajdis al la fora flanko de la urbo kaj rekte tra la Muron de Iluzio 
en la malferman regionon. 
"Al mi placxas ke ni tiom facile foriris," diris Betinjo. "Al mi ne placxis tiuj 
strangaformaj uloj." 
"Nek al mi," akordis Doroteo. "Sxajnas terure esti interne tegita per lamenoj el 
pura oro kaj mangxi nenion alian ol kardoj." 
"Tamen ili aspektis felicxaj kaj kontentaj," komentis la malgranda Sorcxisto, "kaj 
kiu kontentas bezonas bedauxri nenion kaj deziri nenion pli." 



CxAPITRO 10: TOTO PERDAS ION

Dum kelka tempo la veturantoj ripete konfuzigxis pri la direkto, cxar preter la 
kardokampoj ili retrovis sin sur la turnigxtereno, kiu svingis sin cxirkaux ilin 
tiom malnature ke unue ili trovis antaux si unu direkton kaj poste alian. Sed 
tenante la Urbon Ti konstante malantaux si la aventurantoj fine preterpasxis la 
perfidan turnigxregionon kaj venis al sxtonplena lando kie tute neniu herbo 
kreskis. Tamen estis multaj arbustoj, kaj kvankam nun estis preskaux mallumigxinte 
la knabinoj trovis kelkajn bongustegajn flavajn berojn, kaj unu gustumo instigis 
ilin cxiujn pluki tiom kiom ili povis. La beroj kontentigis iliajn 
malsatodolorojn, dum iom da tempo, kaj cxar nun jam farigxis tro mallume por vidi 
ion ajn ili kampis kie ili estis. 
La tri knabinoj kusxigxis sur unu el la litkovrajxoj-- en vico--kaj la Sorcxisto 
kovris ilin per la alia litkovrajxo kvazaux enlitigante ilin. Buton-Brilo rampis 
en la sxirmon de kelkaj arbustoj kaj ekdormis post malpli ol duona minuto. La 
Sorcxisto sidigxis kun sia dorso kontraux granda sxtono kaj rigardadis la stelojn 
en la cxielo kaj pensis serioze pri la dangxera aventuro kiun ili entreprenis, 
demandante al si cxu iam ili povos retrovi sian amatan Ozman. La bestoj kusxis en 
grupo aparta, iom for de la aliaj. 
"Mi perdis mian grumblon!" diris Toto, kiu estis tre silenta kaj seriozema dum tiu 
tuta tago. "Laux via supozo, kien gxi iris?" 
"Se vi petintus min gardi vian grumblon, eble mi povus informi vin," komentis la 
Leono dormeme. "Sed, vere, Toto, mi supozis ke vi mem gardas gxin." 
"Estas acxe perdi sian grumblon," diris Toto, svingante sian voston lamente. 
"Supozu ke vi perdis 
Cxapitro Dek
vian mugxon, Leono. Vi sentus malplezuron, cxu ne?" 
"Mia mugxo," respondis la Leono, "estas mia plej feroca parto. Mi dependas de gxi 
por tiom timigi miajn malamikojn ke ili ne kuragxos batali min." 
"Iam," diris la Mulo, "mi perdis mian mugxon, tiel ke mi ne povis alvoki Betinjon 
por sciigi al sxi ke mi malsatas. Estis antaux ol mi povis paroli, komprenu, cxar 
mi ankoraux ne venis al la Lando Oz, kaj mi trovis ke estas nepre tre malkomforte 
ne povi fari bruon." 
"Vi suficxe bruas nun," deklaris Toto. "Sed neniu el vi respondis mian demandon: 
Kie estas mia grumblo?" 
"Mi tute ne scias," diris la Vuzo. "Ne interesas min tiaj aferoj, efektive." 
"Vi ronkegas," asertis Toto. 
"Eble," diris la Vuzo. "Oni ne respondecas pri kion oni faras dormante. Bonvolu 
veki min, iam, dum mi ronkados, por ke mi auxdu la sonon. Tiam mi povos taksi cxu 
gxi estas acxa aux plezuriga." 
"Plezuriga gxi ne estas, mi certigas vin," diris la Leono, oscedante. 
"Mi opinias gxin tute nenecesa," deklaris Hancxjo la Mulo. 
"Nepre vi perdu tiun kutimon," diris la Segcxevalo. "Vi neniam auxdas min ronki, 
cxar mi neniam dormas. Mi ecx ne henas, kiel tiuj dikaj viandaj cxevaloj. Ke kiu 
ajn sxtelis la grumblon de Toto ankaux forprenu la mugxojn de la Mulo kaj de la 
Leono kaj la ronkon de la Vuzo!" 
"Cxu vi do opinias ke iu sxtelis mian grumblon?" 
"Vi neniam antauxe perdis gxin, cxu?" demandis la Segcxevalo. 
"Nur unufoje, kiam mia gorgxo estis rauxka pro troa bojado kontraux la luno." 
"Cxu via gorgxo nun estas rauxka?" demandis la Vuzo. 
"Ne," respondis la hundo. 
"Mi tute ne komprenas," diris Hancxjo, "kial hundoj bojas kontraux la luno. Ili ne 
povas timigi la lunon, kaj la luno ne atentas la bojadon. Do kial hundoj faras 
tion?" 
"Cxu iam vi estis hundo?" demandis Toto. 
"Tute ne," respondis Hancxjo. "Felicxe mi povas diri ke mi kreigxis mulo--la plej 
bela speco de besto--kaj cxiam restis tia." 
La Vuzo sidigxis sur siajn kvadratajn koksojn por zorge ekzameni Hancxjon. 
"Beleco," diris li, "sendube estas subjektiva afero. Mi ne diras ke via memtakso 
estas malgxusta, amiko Hancxjo, aux ke vi estas banale trofiera. Sed se vi admiras 
grandajn skuigxemajn orelojn, kaj voston kia farbobroso, kaj piedojn suficxe 
grandajn por elefanto, kaj longan kolon kaj korpon tiom maldikan ke oni povas 
kalkuli la ripojn kun unu okulo fermita--se tion vi opinias beleco, Hancxjo--aux 
vi aux mi multe eraras." 
"Vi estas plena de randoj," malestime diris la Mulo. "Se mi estus kvadrata kiel 
vi, mi supozas ke vi taksus min bela." 
"La eksterajxon, kara Hancxjo, jes," respondis la Vuzo. "Sed por esti vere bela 
oni devas esti bela interne kaj ekstere." 
La Mulo ne povis nei tiun deklaron, do li faris mugxon de nauxzo kaj ruligxis tiel 
ke lia dorso frontis la Vuzon. Sed la Leono, rigardante la duon trankvile per siaj 
grandaj flavaj okuloj, diris al la hundo: 
"Mia kara Toto, niaj amikoj instruis al ni lecionon pri humileco. Se la Vuzo kaj 
la Mulo efektive estas belaj, kiel ili sxajne opinias, sekve vi kaj mi estas nepre 
malbelaj." 
"Ne laux niaj okuloj," protestis Toto, kiu estis sagaca hundeto. "Vi kaj mi, 
Leono, estas bonaj specimenoj de niaj propraj rasoj. Mi estas bela hundo kaj vi 
estas bela leono. Nur kiam oni komparas, unu kun la alia, ni estas prave 
takseblaj, do mi lasos al la kompatinda maljuna Segcxevalo decidi kiu el ni estas 
la plej bela besto inter ni. La Segcxevalo estas ligna, do li ne faros subjektivan 
jugxon sed diros la veron." 
"Certe jes," respondis la Segcxevalo, skuante siajn orelojn, kiuj estis ligneroj 
fiksitaj en lian lignan kapon. "Cxu vi cxiuj konsentas akcepti mian jugxon?" 
"Cxiuj!" ili deklaris, cxiu estis esperoplena. 
"Do," diris la Segcxevalo, "mi devas atentigi vin pri la fakto ke vi cxiuj estas 
vianduloj, kiuj lacigxas se vi ne dormas, kaj malsatas se vi ne mangxas, kaj 
soifas se vi ne trinkas. Tiaj bestoj estas neeviteble tre neperfektaj, kaj 
neperfektuloj ne povas esti belaj. Nu, mi konsistas el ligno." 
"Vi certe havas lignan kapon," diris la Mulo. 
"Jes, kaj lignan korpon kaj lignajn krurojn--kiuj rapidas kiel la vento kaj estas 
egale senlacaj. Mi auxdis Doroteon diri ke 'beleco sekvas belagadon', kaj certe mi 
plenumas miajn devojn bele. Tial, se vi volas scii mian honestan jugxon, mi 
konfesu ke inter ni cxiuj mi estas la plej bela." 
La Mulo snufis kaj la Vuzo ridis; Toto perdis sian grumblon do li nur povis 
rigardi malestime la Seg-cxevalon, kiu staris senmove. Sed la Leono strecxis sin 
kaj oscedis, dirante trankvile: 
"Se ni cxiuj similus la Segcxevalon ni cxiuj estus Segcxevaloj, kaj tiel estus tro 
multaj Segcxevaloj; se ni cxiuj similus Hancxjon, ni estus grego de muloj; se 
Toton, ni estus grego de hundoj; se ni cxiuj havus la formon de la Vuzo, li ne plu 
estis rimarkinda pro sia nekutima aspekto. fine, se vi cxiuj similus min, mi 
opinius vin tiom vulgaraj ke mi ne volus esti via amiko. Esti individuaj, miaj 
amikoj, esti diferencaj de aliaj, estas la sola maniero distingigxi de la 
vulgarularo. Ni gxoju, do, cxar ni diferencas unu de la alia forme kaj spirite. 
Varieco estas la spico de la vivo kaj ni estas suficxe variaj por gxui la kuneston 
unu de la alia; do ni kontentu." 
"Estas iom da vero en tiu parolo," komentis Toto, penseme. "Sed kion pri mia 
perdita grumblo?" 
"La grumblo gravas nur al vi," respondis la Leono, "do la tasko gxenigxi pro la 
perdo estas via, ne nia. Se vi amas nin, ne trudu viajn problemojn al ni; estu 
malfelicxa tute sole."
"Se unusola persono sxtelis mian grumblon kaj ankaux Ozman," diris la hundeto, "mi 
esperas ke ni tre baldaux trovos lin kaj punos lian laux lia merito. Li sendube 
estas la plej kruela persono en la tuta mondo, cxar malebligi ke hundo grumblu kiu 
lauxnature grumblas estas egale fie, laux mia opinio, kiel sxteli la tutan magion 
de Oz." 



CxAPITRO 11: BUTON-BRILO PERDAS SIN

La Mikscxifona Knabino, kiu neniam dormis kaj kiu povis tre bone vidi en la 
mallumo, vagis inter la rokoj kaj arbustoj dum la tuta nokto, kaj la rezulto estis 
ke sxi povis doni bonajn informojn sekvamatene. 
"Trans la kresto de la monteto antaux ni," sxi diris, "estas granda aro da arboj 
multaspecaj, sur kiuj cxiaj fruktoj kreskas. Se vi iros tien vi trovos ke bela 
matenmangxo atendas vin." 
Cxapitro Dek Unu
Tio fervorigis ilin, do tuj kiam la litkovrajxoj estis falditaj kaj ligitaj per 
rimenoj al la dorso de la Segcxevalo ili cxiuj prenis siajn lokojn sur la bestoj 
kaj komencis iri al la granda grupo de arboj pri kiu informis Cxifoneroj. 
Tuj kiam ili transiris la supron de la monteto ili trovis ke gxi estas vere 
grandega fruktarbaro, etendigxanta multajn kilometrojn dekstren kaj maldekstren de 
ili. Cxar ilia vojo kondukis rekte tra la arbojn ili kiel eble plej rapide 
antauxeniris. 
Sur la unuaj arboj kiujn ili renkontis kreskis cidonioj, kiujn ili ne volis 
mangxi. Sekvis vicoj de citronarboj kaj poste de amaraj pomoj kaj post ili de 
limetoj kaj limonoj. Sed preter tiuj ili trovis aron da arboj kun grandaj oraj 
orangxoj, sukoplenaj kaj dolcxaj, kaj la fruktoj pendis malalte sur la brancxoj, 
tiel ke ili povis pluki facile. 
Ili prenis fruktojn senhezite kaj cxiuj mangxis orangxojn dum ili pluveturis. 
Poste, iom pli for, ili atingis kelkajn arbojn kun belaj rugxaj pomoj, per kiuj 
ili festis ankaux, kaj la Sorcxisto haltis tie suficxe longe por ligi multajn 
pomojn en unu fino de litkovrajxo. 
"Ni ne scias kio okazos al ni kiam ni forlasintos cxi tiun placxegan 
fruktarbaron," li diris, "do mi opinias ke estos sagxe kunporti provizon de pomoj. 
Ni ne povos malsati dum ni havos pomojn, komprenu." 
Cxifoneroj ne rajdadis la Vuzon gxuste tiam. Sxi amis grimpi la arbojn kaj svingi 
sin per la brancxoj de unu arbo al alia. Kelkajn el la plej bonaj fruktoj kolektis 
la Mikscxifona Knabino de la plej altaj brancxoj kaj sxi jxetis ilin al la aliaj. 
Subite Trot demandis: "Kie estas Buton-Brilo?" kaj kiam la aliaj perokule sercxis 
lin ili trovis ke la knabo malaperis. 
"Jadi!" kriis Doroteo. "Versxajne li denove perdigxis, kaj tio signifas ke ni 
devos atendi cxi tie gxis ni povos trovi lin." 
"Bona atendejo," sugestis Betinjo, kiu trovis prunarbon kaj mangxis kelkajn gxiajn 
fruktojn. 
"Kiel vi povos atendi cxi tie kaj samtempe trovi Buton-Brilon?" demandis la 
Mikscxifona Knabino, pendante per siaj piedfingroj de brancxo tuj super la kapoj 
de la tri mortipovaj knabinoj. 
"Eble li revenos cxi tien," respondis Doroteo. 
"Se li provos tion, li versxajne misiros," diris Trot. "Mi multfoje trovis ke li 
faras tion. Misiro kauxzas lian perdigxon." 
"Tute vere," diris la Sorcxisto. "Do vi cxiuj restu cxi tie dum mi sercxos la 
knabon." 
"Sed eble ankaux vi perdigxos," diris Betinjo. 
"Mi esperas ke ne, mia kara." 
"Lasu min iri," diris Cxifoneroj, faligante sin legxere al la tero. "Mi ne povas 
perdigxi, kaj mi pli versxajne trovos Buton-Brilon ol iu el vi." 
Sen atendi permeson sxi forurgxis sin tra la arbojn kaj baldaux ne plu estis 
videbla. 
"Doroteo," diris Toto, kauxrigxante apud sia malgranda mastrino, "mi perdis mian 
grumblon." 
"Kiel tio okazis?" sxi demandis. 
"Mi ne scias," respondis Toto. "Hieraux matene la Vuzo preskaux tretis sur min kaj 
mi klopodis grumbi al li kaj trovis ke mi neniom povas grumbli." 
"Cxu vi povas boji?" demandis Doroteo. 
"Jes ja!" 
"Do ne gravas la grumblo," diris sxi. 
"Sed kion mi faros kiam mi reiros hejmen al la Vitra Kato kaj la Rugxeta Katido?" 
demandis la hundeto per maltrankvila vocxo. 
"Ne gxenos ilin ke vi ne povas grumbli kontraux ilin, mi certas," diris Doroteo. 
"Mi sentas vian bedauxron, kompreneble, Toto, cxar gxuste kion ni ne povas fari ni 
plej volas fari; sed antaux ol retreniri eble vi retrovos vian grumblon." 
"Cxu vi kredas ke kiu sxtelis Ozman ankaux sxtelis mian grumblon?" 
Doroteo ridetis. 
"Eble, Toto." 
"Do li estas fiulo!" kriis la hundeto. 
"Persono kiu volas sxteli Ozman estas kiel eble plej fia," akordis Doroteo, "kaj 
kiam ni memoras ke nia kara amikino, la bela Regantino de Oz, estas perdita, ni ne 
gxenu nin pri ia grumblo." 
Toton ne tute kontentigis tiu komento, cxar ju pli li pensis pri sia perdita 
grumblo des pli grava farigxis la misfortuno. Kiam neniu rigardis li foriris inter 
la arbojn kaj lauxeble plej klopodis grumbli--ecx se nur iomete--sed li ne 
sukcesis. Li povis nur boji, kaj bojo ne povas anstatauxi grumblon, do li 
malfelicxe reiris al la aliaj. 
Nu, Buton-Brilo tute ne konceptis ke li estas perdita, unue. Li nur vagis de arbo 
al arbo, sercxante la plej bonajn fruktojn, gxis li trovis ke li estas sola en la 
granda fruktarbaro. Sed li ne maltrankvilis pro tio tiumomente kaj vidinte kelkajn 
abrikotarbojn pli forajn li iris al ili; poste li trovis kelkajn cxerizarbojn; tuj 
post ili estis kelkaj mandarinarboj.
"Mi trovis preskaux cxiun specon de fruktoj escepte de persikoj," li diris al si, 
"do versxajne ankaux estas persikoj cxi tie, se mi povos trovi la arbojn." 
Li sercxis tie kaj tie, ne atentante sian vojon, gxis li trovis ke sur la arboj 
cxirkaux li kreskas nur nuksoj. Li metis kelkajn juglandojn en siajn posxojn kaj 
plu sercxis kaj fine--gxuste inter la nuksarboj--li trovis unusolan persikarbon. 
Gxi estis gracia, bela arbo, sed kvankam gxi estis densfolia sur gxi estis neniuj 
fruktoj, kun escepto de sola, granda, belega persiko, rozvanga kaj vileta kaj plej 
mangxinda. 
Buton-Brilo trovis malfacilon kiam li strebis preni tiun solan persikon, cxar gxi 
pendis multe tro for; sed li viglamove grimpis la arbon kaj rampis sur la brancxo 
sur kiu gxi kreskis kaj post pluraj provoj, dum kiuj li riskis fali, li fine 
sukcesis pluki gxin. Post tio li reiris al la tero kaj decidis ke la frukto plene 
meritas la gxenon. Gxi estis alloge odora kaj kiam li mordis gxin li trovis gxin 
la plej bongusta ero kiun gxis tiam li gustumis. 
"Vere decus ke mi dividu gxin kun Trot kaj Doroteo kaj Betinjo," li diris, "sed 
eble estas multaj aliaj en alia parto de la arbaro." 
En sia koro li dubis tiun parolon, cxar cxi tiu estistute sola persikarbo, kaj 
cxiuj aliaj fruktoj kreskis sur multaj kunaj arboj; sed tiu unusola bongustega 
mordajxo malebligis ke li rezistu mangxi la reston de la persiko, kaj baldaux 
restis nur la kerno. 
Buton-Brilo pretis forjxeti tiun persikokernon sed li ekrimarkis ke gxi konsistas 
el pura oro. Kompreneble tio surprizis lin, sed tiom da aferoj en la Lando Oz 
estas surprizaj ke li ne multe konsideris la oran persikokernon. Tamen li metis 
gxin en sian posxon, por montri gxin al la knabinoj, kaj kvin minutojn poste li 
jam tute forgesis gxin. 
Cxar nun li konsciis ke li estas tre for de siaj akompanintoj, kaj sciante ke tio 
maltrankviligos ilin kaj prokrastos ilian veturon, li komencis krii kiel eble plej 
lauxte. Lia vocxo ne longen iris inter la multaj arboj, kaj kriinte dekdufoje kaj 
ne auxdinte respondon li sidigxis sur la tero kaj diris: 
"Nu, denove mi perdigxis. Estas domagxe, sed mi ne scias malfari la perdon." 
Dum li apogis sian dorson per arbo suprenrigardis kaj vidis Blufringon flugi el la 
cxielo kaj surbrancxigxi tuj antaux li. La birdo rigardis kaj rigardadis lin. Unue 
gxi rigardis per unu brila okulo kaj poste gxi turnis sian kapon kaj rigardis lin 
per la alia okulo. 
Tiam, iomete flirtinte siajn flugilojn, gxi diris: 
"Ho! Do vi mangxis la sorcxitan persikon, cxu?" 
"Cxu sorcxitan?" 
"Kompreneble," respondis la Blufringo. "La Sxufaristo Ugu faris tion." 
"Sed kial? Kaj kiel gxi sorcxigxis? Kaj kio okazos al tiu kiu mangxas gxin?" 
demandis la knabo. 
"Demandu al la Sxufaristo Ugu; li scias," diris la birdo, ordigante siajn plumojn 
per sia beko. 
"Kaj kiu estas la Sxufaristo Ugu?" 
"La persono kiu sorcxis la persikon, kaj metis gxin cxi tien--en la ekzakta centro 
de la Granda Fruktarbaro--pro ke neniu trovu gxin. Ni birdoj ne riskus mangxi 
gxin; ni estas tro sagxaj. Sed vi estas Buton-Brilo el la Smeralda Urbo, kaj vi--
vi--VI mangxis la sorcxitan persikon! Vi devos klarigi al la Sxufaristo Ugu kial 
vi faris tion." 
Kaj antaux ol la knabo povis pli demandi, la birdo forflugis kaj lasis lin sola. 
Buton-Brilon ne multe gxenis la trovo ke la persiko kiun li mangxis estis 
sorcxita. Certe gxi tre bone gustis kaj lia stomako tute ne doloris. Do denove li 
komencis pripensi la plej bonan metodon rekunigxi kun siaj amikoj. 
"Negrave kiudirekten mi iros mi versxajne misiros," li diris al si, "do prefere mi 
restu kie mi estas kaj lasu ilin trovi min--se ili povos." 
Blanka Kuniklo venis saltetante tra la fruktarbaro kaj pauxzis iom for por rigardi 
lin. 
"Ne timu," diris Buton-Brilo; "mi ne damagxos vin." 
"Ho, mi ne timas pri mi," respondis la Blanka Kuniklo. "Pri vi mi timas." 
"Jes; mi perdigxis," diris la knabo. 
"Jes vere vi perdigxis," respondis la Kuniklo. "Pro kial vi mangxis la sorcxitan 
persikon?" 
La knabo rigardadis la ekscititan besteton penseme. 
"Pro du kauxzoj," li klarigis. "La unua estis ke mi amas persikojn, kaj la dua ke 
mi ne sciis ke gxi estis sorcxita." 
"Tio ne savos vin de la Sxufaristo Ugu," deklaris la Blanka Kuniklo kaj gxi 
forrampis antaux ol la knabo povis plu demandi. 
"Kunikloj kaj birdoj," li pensis, "estas timemaj kaj sxajne timas cxi tiun 
sxufariston--kiu ajn li estas. Se ekzistus alia persiko nur duone tiom bona kiel 
tiu, mi mangxus gxin malgraux dekduo da sorcxoj aux cent sxufaristoj!" 
Gxuste tiam Cxifoneroj venis dancante kaj vidis lin sidanta cxe la piedo de la 
arbo. 
"Ho, jen vi!" sxi diris. "Vi ripetas vian petoladon, cxu? Cxu vi ne scias ke estas 
malgxentile perdigxi kaj atendigi cxiujn? Venu, mi rekondukos vin al Doroteo kaj 
la aliaj." 
Buton-Brilo malrapide levis sin por akompani sxin. 
"La perdo ne estis vere granda," li diris gaje. "Mi forestis nur duonan tagon, do 
nenio misa farigxis." 
Doroteo, tamen, kiam la knabo reunuigxis kun la grupo, forte riprocxis lin. 
"Kiam ni tiom grave agas sercxante Ozman," diris sxi, "estas miskondute forvagi 
kaj prokrastigi nian veturon. Supozu ke sxi estas kaptito--en kastela karcero!--
cxu vi volas ke nia kara Ozma restu tie pli longe ol necesus kun nia helpo?" 
"Se sxi estas en kastela karcero, kiel vi eligos sxin?" demandis la knabo. 
"Ne gxenu vin pri tio; ni lasos tion al la Sorcxisto; li nepre trovos rimedon." 
La Sorcxisto diris nenion, cxar li konsciis ke sen siaj magiiloj li ne kapablos 
pli ol kiu ajn alia persono. Sed ne utilus memorigi la akompanantojn pri tiu 
fakto; gxi eble senkuragxigus ilin. 
"Grave gxuste nun," li komentis, "estas trovi Ozman; kaj, cxar nia grupo denove 
estas kuna, mi proponas ke ni pluiru." 
Dum ili proksimigxis al la rando de la Granda Fruktarbaro la suno mallevigxis kaj 
ili sciis ke baldaux estos mallume. Do ili decidis kampi sub la arboj, cxar alia 
largxa ebenajxo estis antaux ili. La Sorcxisto etendis la litkovrajxojn sur lito 
el molaj folioj kaj baldaux ili cxiuj, escepte de Cxifoneroj kaj la Segcxevalo, 
profunde dormis. Toto premis sin firme al la flanko de sia amiko la Leono, kaj la 
Vuzo tiom lauxte ronkis ke la Mikscxifona Knabino kovris lian kvadratan kapon per 
sia antauxtuko por dampi la bruon. 



CxAPITRO 12: LA CARSUPRULO DE HERKUO

Trot vekigxis gxuste kiam la suno levigxis kaj, glitinte el la litkovrajxoj, iris 
al la rando de la Granda Fruktarbaro kaj rigardis trans la ebenajxon. Io brilis 
tre for. "Tio aspektas kiel alia urbo," sxi diris duonlauxte. "Alia urbo gxi ja 
estas," deklaris Cxifoneroj, kiu 
rampis neauxdate al la flanko de Trot, cxar sxiaj kotonplenaj piedoj tute ne 
bruis. "La Segcxevalo kaj mi veturis en la mallumo, dum vi aliaj cxiuj dormis, kaj 
ni trovis tie pli grandan urbon ol Ti. Ankaux cxirkaux gxi estas muro, sed gxi 
havas portalon kaj multajn vojojn." 
"Cxu vi eniris?" demandis Trot. 
"Ne, cxar la portalo estis sxlosita kaj la muro estis vera muro. Do ni revenis cxi 
tien. Ne estas tre distance al la urbo. Ni povos atingi gxin post du horoj, post 
viaj matenmangxoj." 
Trot reiris kaj, trovinte la aliajn knabinojn vekaj, ripetis al ili kion diris 
Cxifoneroj. Do ili rapide mangxis kelkajn fruktojn--estis multaj prunarboj en tiu 
parto de la fruktarbaro--kaj poste ili surgrimpis la bestojn kaj ekiris veturonte 
al la stranga urbo. Hancxjo la Mulo matenmangxis herbon kaj la Leono forvagis 
kasxe kaj trovis placxan matenmangxon; li neniam diris kio gxi estis, sed Doroteo 
esperis ke la malgrandaj kunikloj kaj la kampomusoj evitis lin. Sxi avertis Toton 
ne cxasi birdojn kaj donis al la hundo pomon, kaj li plene kontentis pro gxi. La 
Vuzo amis fruktojn egale kiel cxiun alian mangxajxon--escepte de mielo, kiun li 
plejamis--kaj la Segcxevalo tute neniam mangxis. 
Kun escepto de ilia maltrankvilo pri Ozma, ili cxiuj estis bonhumoraj dum ili 
rapidis trans la ebenajxon. Toto plu malkvietis pro sia perdita grumblo, sed 
estante sagxa hundeto li kasxis tion. Post nelonge la urbo proksimigxis kaj ili 
povis ekzameni gxin interesate. 
Laux sia ekstera aspekto la loko estis pli impona ol Ti, gxi estis kvadrata urbo, 
kun kvadrata, kvarflanka muro cxirkauxe kaj cxiuflanke estis kvadrata portalo el 
polurita kupro. La tuta urbo aspektis solida kaj fortika; ne estis flirtantaj 
standardoj kaj la turoj kiuj montrigxis super la urba muro aspektis tute 
neornamitaj. 
Pado kondukis de la fruktarbaro rekte al unu el la urboportaloj, kio indikis ke la 
logxantaj preferas fruktojn ol kardojn. Niaj amikoj sekvis tiun padon al la 
portalo, kiun ili trovis firme fermita. Sed la Sorcxisto antauxeniris kaj batis 
gxin per sia pugno, dirante lauxtavocxe: "Malfermu!" 
Tuj levigxis super la granda muro vico de gigantaj kapoj, kiuj cxiuj 
malsuprenrigardis ilin kvazaux por trovi kiu altrudas sin. La dimensio de tiuj 
kapoj estis miriga kaj niaj amikoj tuj komprenis ke ili apartenas al gigantoj, 
kiuj staras interne de la urbo. Cxiu havis densan, vilan hararon kaj barbon, 
kelkaj havis blankan hararon, aliaj nigran aux rugxan aux flavan, kaj la hararo de 
kelkaj komencis grizigxi, do la gigantoj estis cxiaagxaj. Kvankam la kapoj 
aspektis ferocaj, la okuloj estis mildesprimaj, kvazaux la uloj estis jam de longe 
sklavigitaj, kaj iliaj vizagxoj esprimis paciencon anstataux ferocecon. 
"Kion oni volas?" demandis unu maljuna giganto, per malalta grumbla vocxo. 
"Ni estas fremduloj kaj ni volas eniri la urbon," respondis la Sorcxisto. 
"Cxu vi venas pace aux milite?" demandis alia. 
"Pace, kompreneble," kolerete respondis la Sorcxisto, kaj li plu diris 
senpacience: "Cxu ni aspektas konkerarmeo?" 
"Ne," diris la unua parolinta giganto, "vi aspektas senkulpaj vagabondoj; sed 
neniam eblas scii per aspekto. Atendu tie gxis ni raportos al niaj mastroj. Neniu 
rajtas eniri cxi tien sen la permeso de Vig, la Carsuprulo." 
"Kiu estas li?" demandis Doroteo. Sed la kapoj jam malsupreniris kaj malaperis 
malantaux la muro, do ne venis respondo. 
Ili longe atendis gxis la portalo enruligxis kun mugxeta sono kaj lauxta vocxo 
kriis: "Eniru!" Sed ili ne prokrastis akcepti la inviton. 
Ambauxflanke de la largxa strato kiu kondukis en la urbon de la portalo staris 
vico de grandegaj gigantoj--dudeko da ili cxiuflanke kaj cxiuj staris tiom 
proksime unu al alia ke iliaj kubutoj intertusxis. Ili surportis uniformojn bluajn 
kaj flavajn kaj estis armitaj per klaboj tiom dikaj kiel arbotrunkoj. Cxiu giganto 
havis cxirkaux sia kolo largxan oran strion, surnititan, por indiki ke li estas 
sklavo. 
Dum niaj amikoj eniris, rajdante la Leonon, la Vuzon, la Segcxevalon kaj la Mulon, 
la gigantoj duone turnis sin kaj marsxis duope cxiuflanke de ili. Sxajnis al 
Doroteo ke sxia tuta grupo nun estas kaptitoj, cxar ecx rajdante la bestojn iliaj 
kapoj apenaux estis tiom altaj kiom la genuoj de la marsxantaj gigantoj. La 
knabinoj kaj Buton-Brilo fervoris sciigxi kien urbon ili eniris, kaj kiaj estis la 
homoj kiuj sklavigus tiujn potenculojn. Tra la kruroj de la gigantoj, dum ili 
marsxis, Doroteo povis vidi vicojn de domoj cxiuflanke de la strato kaj arojn da 
homoj starantaj sur la trotuaroj; sed la homoj estis ordinardimensiaj kaj 
rimarkinde pri ili estis nur ke ili estis ege maldikaj. Inter iliaj hauxto kaj 
ostoj sxajnis esti malmulta aux ecx nenia karno, kaj ili estis plejparte 
klinsxultraj kaj lacaspektaj, ecx la malgrandaj infanoj. 
Pli kaj pli Doroteo demandis al si kial kaj kiel la grandaj gigantoj akceptis 
farigxi sklavoj de tiom maldikaj, malviglaj mastroj, sed ne estis oportuno demandi 
al iu el ili antaux ol ili venis al granda palaco situanta en la koro de la urbo. 
Tie la gigantoj staris en vicoj antaux la enirejo kaj staris senmove dum niaj 
amikoj rajdis en la korton de la palaco. Poste la bariloj de la kortmuro fermigxis 
malantaux ili kaj antaux ili estis maldika vireto kiu profunde klinis sin kaj 
diris malfelicxavocxe: 
"Se vi kompleze deiros de viaj rajdobestoj, min plezurigos gvidi vin al la Plej 
Potenca Reganto en la Mondo, Vig la Carsuprulo." 
"Mi ne kredas!" diris Doroteo, indigne. 
"Kion vi ne kredas?" demandis la viro. 
"Mi ne kredas ke via Carsuprulo povus teni komparon kun nia Ozma." 
"Li ne tenus ion ajn por iu ajn," respondis la viro tre serioze, "cxar li havas 
sklavojn kiuj tenas cxion por li, kaj la Potenca Vig estas tro dignoplena por fari 
ion kion aliaj povas fari por li. Li ecx devigas sklavon terni por li, se li 
malvarmumas. Tamen, se vi kuragxas fronti nian potencan reganton, sekvu min." 
"Ni kuragxas cxion," diris la Sorcxisto, "do konduku." 
Ili trairis plurajn marmorajn koridorojn kun altaj plafonoj, trovante cxiun 
koridoron kaj pordon gardata de servistoj; sed tiuj servistoj de la palaco estis 
el la popolo kaj ne gigantoj, kaj ili estis tiom maldikaj ke ili preskaux aspektis 
skeletoj. fine ili eniris grandan rondan cxambron kun altkupola plafono kie la 
Carsuprulo sidis sur trono cxizita el solida bloko de blanka marmoro kaj ornamita 
per purpuraj silkaj pendajxoj kaj oraj kvastoj. 
La reganto de tiuj homoj kombadis siajn brovojn kiam niaj amikoj eniris lian 
tronocxambron kaj ekstaris antaux lin, sed li remetis la kombilon en sian posxon 
kaj ekzamenis la fremdulojn evidente tre scivoleme. Poste li diris: 
"Jadi, kia surprizo! Vi vere sxokis min. Cxar neniu eksterulo iam venis al nia 
Urbo Herku, kaj mi ne povas imagi kial vi decidis tion fari." 
"Ni sercxas Ozman, la Plejsuperan Reganton de la Lando Oz," respondis la 
Sorcxisto. 
"Cxu vi vidas sxin cxi tie, ie?" demandis la Carsuprulo. 
"Ankoraux ne, Mosxto; sed eble vi informos nin pri kie sxi estas." 
"Ne; min plene okupas atenti mian propran popolon. Mi trovas ilin malfacile 
pritrakti cxar ili estas tiom fortegaj."
"Ili ne aspektas tre fortaj," diris Doroteo. "Sxajnas kvazaux milda vento 
forblovus ilin el la urbo, se ne malhelpus tion la muro." 
"Prave--prave," agnoskis la Carsuprulo. "Ili vere aspektas tiaj, cxu ne? Sed 
neniam fidu aspektojn, kiuj emas trompi. Eble vi rimarkis ke mi malebligis ke vi 
renkontu iun de mia popolo. Mi protektis vin per miaj gigantoj dum vi estis 
survoje de la portaloj al mia palaco, tiel ke neniu Herkuo proksimigxis al vi." 
"Cxu tiom dangxeras via popolo, do?" demandis la Sorcxisto. 
"Al fremduloj, jes; sed nur cxar ili estas tiom amikemaj. Cxar, se ili manpremus 
kun vi, ili versxajne rompus viajn brakojn aux dispremus viajn fingrojn tiel ke 
restus nur sangajxo." 
"Kial?" demandis Buton-Brilo. 
"Cxar ni estas la plej fortaj homoj en la tuta mondo." 
"Psxa!" krietis la knabon; "vi nur blagas. Versxajne vi ne scias kiom fortaj estas 
aliaj homoj. Nu, iam mi konis viron en fil'delfio kiu povis fleksi ferajn stangojn 
uzante nur siajn manojn!" 
"Sed, jadi!--ne estas malfacile fleksi ferajn stangojn," diris Lia Mosxto. "Diru 
al mi, cxu tiu homo povus dispremi sxtonan blokon nur per siaj manoj?" 
"Neniu povus fari tion," deklaris la knabo. 
"Se mi havus sxtonan blokon mi montrus al vi," diris la Carsuprulo, 
cxirkauxrigardante en la cxambro. "Ha, jen mia trono. La dorso estas ja tro alta, 
do mi derompos pecon de tio." 
Li surpiedigxis kaj stumbletis necertapasxe cxirkaux la tronon. Li prenis la 
dorson kaj derompis pecon de marmoro, preskaux duonmetron dikan. 
"Cxi tio," diris li, revenante al sia segxo, "estas tre solida marmoro kaj multe 
pli malmola ol ordinara sxtono. Sed mi povas diserigi gxin facile per miaj 
fingroj, do jen pruvo ke mi estas tre forta." 
Ecx dum li parolis li komencis derompi pecojn de marmoro kaj diserigi ilin kvazaux 
peceton de tero. La Sxorcxiston tio tiom mirigis ke li prenis pecon per siaj 
propraj manoj kaj provis gxin, kaj trovis gxin vere malmolega. 
Gxuste tiam unu el la gigantaj servistoj eniris kaj krietis: 
"Ho, Mosxto, la kuristo bruligis la supon! Kion ni faru?" 
"Kial vi auxdacas interrompi min?" demandis la Carsuprulo, kaj preninte la 
grandegan giganton firme per unu kruro li levis lin en la aeron kaj jxetis lin 
kapantauxen tra malferman fenestron. 
"Nun, diru al mi," li diris, turnante sin al Buton-Brilo, "cxu via viro en 
filadelfio povus diserigi marmoron per siaj fingroj?" 
"Mi kredas ke ne," diris Buton-Brilo, multe imponita de la forto de la maldika 
monarko. 
"Kio tiom fortigas vin?" demandis Doroteo. 
"Tion faras la zosozo," li klarigis, "kiun mi mem inventis. Mi kaj mia tuta popolo 
mangxas zosozon, kaj gxi donas al ni enorman forton. Cxu vi deziras mangxi iom?" 
"Dankon, sed ne," repondis la knabino. "Mi--mi ne volas tiom maldikigxi." 
"Nu, kompreneble oni ne povas havi kaj forton kaj karnon samtempe," diris la 
Carsuprulo. "Zosozo estas pura energio, kaj gxi estas la sola ekzistanta 
kombinajxo tiuspeca. Mi nepre ne permesus ke niaj gigantoj havu gxin, sciu, cxar 
ili baldaux farigxus niaj mastroj, estante pli grandaj ol ni; do mi gardas la 
tuton sxlositan en mia privata laboratorio. Unufoje en la jaro mi mangxigas 
tekuleron da gxi al cxiu el miaj civitanoj-- viroj, virinoj kaj infanoj--tiel ke 
cxiu el ili estas preskaux tiom forta kiel mi. Cxu eble vi deziras dozon, 
sinjoro?" li demandis, turninte sin al la Sorcxisto. 
"Nu," diris la Sorcxisto, "se vi bonvolos doni al mi iom da zosozo en botelo, mi 
volonte kunprenos gxin dum miaj veturoj. Gxi povus esti utila, kelkfoje." 
"Certe. Mi donos al vi suficxe por ses dozoj," promesis la Carsuprulo. "Sed ne 
englutu pli ol unu tekuleron je unu fojo. Iam la Sxufaristo Ugu glutis du 
tekulerojn da gxi, kaj gxi tiom fortigis lin ke kiam li apogis sin per la urba 
muro li kolapsigis gxin kaj ni devis rekonstrui gxin." 
"Kiu estas la Sxufaristo Ugu?" demandis Buton-Brilo scivole, cxar li nun memoris 
ke la birdo kaj la kuniklo pretendis ke la Sxufaristo Ugu sorcxigis la persikon 
kiun li mangxis. 
"Nu, Ugu estas potenca magiisto, kiu iam logxis cxi tie. Sed li nun estas multe 
for," respondis la Carsuprulo. 
"Kien li iris?" demandis la Sorcxisto rapide. 
"Lauxdire li logxas en vimenajxa kastelo en la montoj okcidente de cxi tie. 
Komprenu ke Ugu farigxis tiom potenca magiisto ke li ne deziris plu logxi en nia 
urbo, cxar li timis ke ni lernos kelkajn el liaj sekretoj. Do li iris al la montoj 
kaj konstruis por si belegan vimenajxan kastelon, kiu estas tiom fortika ke ecx mi 
kaj mia popolo ne povus disbati gxin, kaj tie li logxas tute sola." 
"Jen placxa informo," deklaris la Sorcxisto, "cxar mi kredas ke li estas tiu 
magiisto kiun ni sercxas. Sed kial oni nomas lin la Sxufaristo Ugu?" 
"Iam li estis tre vulgara civitano cxi tie kaj fabrikis sxuojn por vivteni sin," 
respondis la monarko de Herku. "Sed li estas praido de la plej potenca sorcxisto 
kiu iam ajn vivis--en cxi tiu aux alia lando--kaj unu tagon la Sxufaristo Ugu 
trovis la magiajn librojn kaj receptojn de sia fama praavo, kiuj estis kasxitaj en 
la mansardo de lia domo. Do li komencis studi la foliojn kaj librojn kaj ekzercadi 
sin je magio, kaj post forpaso de tempo li farigxis tiom lerta ke, kiel mi diris, 
li malfavoris nian urbon kaj konstruis solecan kastelon por si." 
"Cxu vi kredas," demandis Doroteo timeme, "ke la Sxufaristo Ugu estas tiom fia ke 
li sxtelus nian Ozman de Oz?" 
"Kaj la Magian Bildon?" demandis Trot. 
"Kaj la Grandan Arkivo-Libron de Glinda la Bona?" demandis Betinjo. 
"Kaj miajn proprajn magiilojn?" demandis la Sorcxisto. 
"Nu," respondis la Carsuprulo, "mi ne diras ke Ugu estas vere fia, sed li multe 
ambicias farigxi la plej potenca magiisto en la mondo, do mi supozas ke li ne tiom 
fieras ke li rifuzus sxteli magiajxojn apartenantajn al iu alia--se li povus fari 
tion." 
"Sed kion pri Ozma? Kial li volus sxteli sxin?" demandis Doroteo. 
"Ne demandu al mi, mia kara. Ugu ne informas min pri kial li agas, mi certigas al 
vi." 
"Do ni devos mem iri demandi lin," deklaris la knabineto. 
"Mi ne farus tion, se mi estus vi," konsilis la Carsuprulo, rigardante la tri 
knabinetojn kaj poste la knabon kaj la malgrandan Sorcxiston kaj fine la 
kotonplenan Mikscxifonan Knabinon. "Se Ugu efektive sxtelis vian Ozman, li 
versxajne gardos sxin kiel kaptiton, malgraux viaj minacoj aux petoj. Kaj, pro sia 
multa scio pri magio, li estas dangxera kaj estus malsagxe ataki lin. Sekve, se vi 
estas sagxaj, vi reiros hejmen kaj trovos novan Reganton por la Smeralda Urbo kaj 
la Lando Oz. Sed eble ne la Sxufaristo Ugu sxtelis vian Ozman." 
"La sola metodo decidi pri tio," respondis la Sorcxisto, "estas iri al la kastelo 
de Ugu kaj vidi cxu Ozma estas tie. Se jes, ni raportos tion al la granda 
Sorcxistino, Glinda la Bona, kaj mi pli-malpli certas ke sxi trovos metodon savi 
de la Sxufaristo nian karegan Regantinon." 
"Nu, agu lauxvole," diris la Carsuprulo. "Sed se vi cxiuj transformigxos en 
kolibrojn aux rauxpojn, ne akuzu ke mi ne avertis vin." 
Ili restis dum la resto de tiu tago en la Urbo Herku kaj mangxis cxe la regxa 
tablo de la Carsuprulo kaj ricevis dormocxambrojn en lia palaco. La forta monarko 
tre gxentile traktis ilin kaj donis al la Sorcxisto malgrandan oran boteleton da 
zosozo, por utiligo se li aux iu alia de lia grupo volos akiri grandegan forton. 
La Carsuprulo ne cxesis provi persvadi ilin ne proksimigxi al la Sxufaristo Ugu, 
sed ili firme decidis pri la entrepreno kaj la sekvan matenon ili elkore gxisis la 
amikeman monarkon kaj, surgrimpinte siajn bestojn, ili postlasis la Herkuojn kaj 
la Urbon Herku kaj direktis sin al la okcidentaj montoj. 



CxAPITRO 13: LA VERO-LAGETO

Sxajnas ke delonge ni nenion auxdis pri la Ranulo kaj Kuknjo la Kuketo-Kuiristino, 
kiuj forlasis la Landon de la Jipoj por sercxi la diamantornamitan oran 
telerlavujon kiu estis mistere sxtelita tiun saman nokton kiam Ozma malaperis el 
la Smeralda Urbo. Sed necesas memori ke dum la Ranulo kaj la Kuko-Kuiristino 
preparis descendi de sia montosupro, kaj ecx dum ili estis survoje al la domo de 
la kultivisto Viljocxjo la Palpbrumo, Doroteo kaj la Sorcxisto kaj iliaj amikoj 
spertis la aventurojn kiujn ni jxus rakontis. 
Nu, tiun saman matenon kiam la veturantoj el la Smeralda Urbo adiauxis la 
Carsuprulon de la Urbo Herku, Kuknjo la Kuketo-Kuiristino kaj la Ranulo vekigxis 
en arbareto en kiu ili pasigis la nokton dormante sur litoj el folioj. Multaj 
domoj de kultivistoj estis proksimaj, sed sxajne neniu volis bonvenigi la sxvelan, 
arogantan Ranulon aux la malgrandan sekigxintan Kuketo-Kuiristinon, do ili dormis 
suficxe komforte sub la arboj. 
La Ranulo vekigxis la unua, tiumatene, kaj irinte al la arbo kie Kuknjo dormas kaj 
trovinte ke sxi ankoraux estas kovrita de dormo, li decidis iom promeneti kaj 
sercxi matenmangxon. Veninte al la rando de la arbareto, li rimarkis ke kilometron 
for estas bela flava domo kiun cxirkauxas flava palisa barilo, do li marsxis cele 
tiun domon kaj enirinte la korton li trovis Palpbruman virinon kiu kolektadis 
brancxojn kiujn sxi bruligos por kuiri sian matenmangxon. 
"Jadi!" sxi kriis vidante la Ranulon, "kial vi estas ekster via ranlageto?" 
"Mi sercxas juvelitan oran telerlavujon, bonulino," li respondis, tre dignoplene. 
"Vi ne trovos gxin cxi tie, tamen," diris sxi. "Niaj telerlavujoj estas el stano, 
kaj ili estas suficxe bonaj por kiu ajn. Do reiru al via lageto kaj ne gxenu min." 
Sxi parolis iom malafable kaj respektomanke, kio malplacxis al la Ranulo. 
"Permesu ke mi informu vin, sinjorino," li diris, "ke kvankam mi estas rano mi 
estas la Plej Grava kaj Plej Sagxa Rano en la tuta mondo. Mi plue diru ke mi 
posedas pli da sagxeco ol cxiu Palpbrumo--cxu viro cxu virino--en cxi tiu lando. 
Kien ajn mi iras, oni surgenuigxas antaux mi kaj honoras la Grandan Ranulon! Neniu 
alia scias tiom kiom mi; neniu alia estas tiom grandioza--tiom belega!" 
"Se vi scias tiom," sxi respondis malafable, "kial vi ne scias trovi vian 
telerlavujon, anstaux trasercxadi la landon por trovi gxin?" 
"Baldaux," li respondis, "mi iros al gxia trovigxejo; sed gxuste nun mi veturas 
kaj ankoraux ne matenmangxis. Tial mi honoras vin petante ke vi donu al mi 
mangxajxon." 
"Ho! La Granda Ranulo malsatas kiel vulgara vagabondo, cxu? Do prenu tiujn 
brancxojn kaj helpu min pretigi fajron," diris la virino malestime. 
"Mi! La Granda Ranulo kolektu brancxojn?" li kriis sxokite. "En la Lando de la 
Jipoj, kie mi estas pli honorata kaj potenca ol Regxo mem, oni ploras pro gxojo 
kiam mi petas matenmangxigi min." 
"Do iru tien por via matenmangxo," deklaris la virino. 
"Versxajne vi ne komprenas mian gravecon," urgxis la Ranulo. "Pro mia 
eksterordinara sagxo ne decas ke mi faru permanan laboradon." 
"Multe mirigas min," komentis la virino, portante siajn brancxojn al la domo, "ke 
via sagxo ne informas vin ke vi ne ricevos matenmangxon cxi tie," kaj sxi eniris 
kaj batfermis la pordon malantaux si. 
La Ranulo sentis ke li estas insultita, do li indigne kvakis kaj forturnis sin. 
Promeninte iomete pli li atingis neklaran padon kiu kondukis trans kampon direkte 
al grupo de belaj arboj, kaj kredante ke tiu rondo de cxiamverduloj nepre 
cxirkauxas domon--kie eble oni afable akceptos lin--li decidis sekvi la padon. Kaj 
post kelka tempo li atingis la arbojn, kiuj estis dense kunaj, kaj depusxinte 
kelkajn brancxojn li trovis ke ne estas domo en la rondo, estas anstatauxe belega 
lageto de klara akvo. 
Nu, la Ranulo, kvankam li estis granda kaj bone edukita kaj imitis la agmanierojn 
kaj kutimojn de homoj, tamen estis rano. Dum li rigardadis tiun solecan, senhoman 
lageton, lia akvamo revenis al li nerezisteble. 
"Se mi ne povas akiri matenmangxon tamen mi povos agrable nagxi," diris li, kaj 
pusxinte sin tra la arbojn li atingis la bordon. Tie li formetis sian multekostan 
vestaron kaj metis sian brilan purpuran cxapelon kaj sian orkapan bastonon apud 
gxin. Post momento li eksaltis en la akvon kaj plongxis al la plejfundo de la 
lageto. 
La akvo estis agrable malvarma kaj amikema al lia dika, malglata hauxto, kaj la 
Ranulo nagxis cxirkaux la lageton plurfoje antaux ol halti por ripozi. Post tio li 
flosis sur la surfaco kaj ekzamenis la lageton tre interesate. La fundo kaj 
flankoj estis tegitaj per brilantaj kaheloj blanke rugxetaj; nur unu loko en la 
fundo, kie la akvo bobelis el kasxita fonto, estis libera. Sur la randoj la verda 
herbo kreskis al la bordo de la rugxetaj kaheloj. 
Kaj nun, dum la Ranulo ekzamenis la lokon, li trovis ke sur unu flanko de la 
lageto, gxuste super la akvolimo, estis ora plato sur kiu kelkaj forte gravuritaj 
vortoj videblis. Li nagxis cele tiun platon kaj atinginte gxin li legis cxi tion: 
Cxi tiu estas 
LA VERO-LAGETO 
KIU NAGXAS EN CxI TIU AKVO DEVOS POR CxIAM DIRI NUR 
LA VERON 
Tiu deklaro sxokis la Ranulon. Gxi ecx maltrankviligis lin, do li saltis sur la 
randon kaj komencis rapide vesti sin. 
"Granda misfortuno trafis min," li diris al si, "cxar ekde nun mi ne povos diri ke 
mi estas sagxa, cxar tio ne estas la vero. La vero estas ke mia fanfaronita 
sagxeco estas nur sxajnigo, kiun mi proklamis por trompi homojn kaj devigi ke ili 
cedu al mi. En la vero, neniu vivanto povas scii multe pli ol siaj kunuloj, cxar 
unu persono scias unu aferon, kaj alia scias alian aferon, tiel ke sagxo estas 
egale distribuita tra la tuta mondo. Sed--ve!--kia fatacxo atingos min. Ecx Kuknjo 
la Kuketo-Kuiristino baldaux trovos ke mia scio ne estas pli granda ol la sxia; 
cxar nagxinte en la sorcxita akvo de la Lageto de Vero, mi ne plu povos trompi 
sxin aux mensogi." 
Pli humila ol ekde multaj jaroj la Ranulo reiris al la arbareto kie li postlasis 
Kuknjon kaj trovis la virinon nun veka kaj lavanta sian vizagxon en mallargxa 
rivereto. 
"Kie estis Via Mosxto?" sxi demandis. 
"Mi iris al domo de kultivisto por peti mangxajxon," diris li, "sed la virino 
rifuzis doni al mi." 
"fie!" sxi kriis. "Sed ne gravas; ekzistas aliaj domoj, kie oni volonte mangxigos 
la Plej Sagxan Personon en la tuta Mondo." 
"Cxu vin?" li demandis. 
"Ne, vin." 
La Ranulo sentis fortan instigon diri la veron, sed li baraktis kontraux gxi 
vigle. Lia rezonado diris al li ke tute ne necesas ke Kuknjo sciu ke li ne estas 
sagxa, cxar sciante tion sxi eble ne plu respektus lin, sed kiam ajn li malfermis 
sian busxon por paroli li konsciis ke li tuj diros la veron do li refermis gxin 
kiel eble plej rapide. Li provis paroli pri io alia, sed la vortoj necesaj por 
maltrompi la virinon pusxis sin al liaj lipoj malgraux lia baraktado. fine, 
sciante ke li devos aux resti muta aux lasi ke la vero proklamigxu, li senespere 
gxemis mallauxte kaj diris: 
"Kuknjo, mi ne estas la Plej Sagxa Persono en la tuta Mondo; mi tute ne estas 
sagxa." 
"Sed devas esti vere!" sxi protestis. "Vi mem informis min, ecx hierauxvespere!" 
"Do hierauxvespere mi ne diris al vi la veron," li konfesis, aspektante tre honta-
-kiom eblas al rano. "Mi bedauxras ke mi mensogis al vi, bona Kuknjo; sed, se vi 
devas scii la veron, la tutan veron kaj nur la veron, mi efektive ne estas tiom 
sagxa kiom vi." 
La Kuketo-Kuiristinon multe sxokis auxdi tion, cxar gxi frakasis unu el sxiaj plej 
agrablaj iluzioj. Sxi rigardis la belege vestitan Ranulon miroplene. 
"Kio instigis vin tiom subite malmensogi?" sxi demandis. 
"Mi nagxis en la Vero-Lageto," li diris, "kaj kiu nagxas en tiu akvo devas por 
cxiam diri la veron." 
"Vi stultis farante tion," deklaris la virino. "Ofte estas tre embarase diri la 
veron. Mi gxojas ke mi ne nagxis en tiu acxa akvo!" 
La Ranulo rigardis sian akompananton penseme. 
"Kuknjo," diris li, "Mi volas ke vi iru al la Lageto de Vero kaj banu vin en gxia 
akvo. Cxar, se ni kunveturos kaj renkontos nekonatajn aventurojn, ne estos juste 
ke nur mi devos cxiam diri al vi la veron, dum vi povos diri al mi kion ajn vi 
volas. Se ni ambaux spertos la sorcxitan akvon ne estos ebleco ke iam ni trompos 
unu la alian." 
"Ne," sxi asertis, firme kapneante, "Mi rifuzas, Mosxto. Cxar, se mi dirus al vi 
la veron, mi certas ke vi ne sxatus min. Neniu Lageto de Vero por mi. Mi estos 
precize kio mi estas, honesta virino kiu povas diri kion sxi volas sen vundi ies 
spiriton." 
Pri tiu decido la Ranulo devis kontenti, kvankam li bedauxris ke la Kuketo-
Kuiristino rifuzas akcepti lian konsilon. 



CxAPITRO 14: LA MALFELICxA PRAMISTO

Forlasinte la arbareton kie ili dormis, la Ranulo kaj la Kuketo-Kuiristino turnis 
sin orienten por sercxi alian domon kaj post nelonga promenado atingis domon kie 
oni akceptis ilin tre gxentile. La infanoj rigardadis la grandan, pompan Ranulon 
iom forte, sed la virino de la familio, kiam Kuknjo petis mangxajxon, tuj portis 
al ili mangxajxojn kaj diris ke ili estas tre bonvenaj. 
"Nemultaj bezonuloj trairas cxi tiun regionon," sxi komentis, "cxar cxiuj 
Palpbrumoj estas ricxaj kaj amas resti cxehejme. Sed eble vi ne estas Palpbrumo," 
sxi pludiris. 
"Ne," diris Kuknjo, "mi estas Jipo, kaj mia hejmo estas sur alta monto sudoriente 
de via lando." 
"Kaj la Ranulo--cxu ankaux li estas Jipo?" 
"Mi ne scias kio li estas, sed li estas tre rimarkinda kaj multe edukita ulo," 
respondis la Kuketo-Kuiristino. "Li logxas de multaj jaroj inter la Jipoj, kiuj 
trovas lin tiom sagxa kaj inteligenta ke ili cxiam konsultas lin kiam ili bezonas 
konsilon." 
"Kial vi forlasis vian hejmon, kaj kien vi iras?" diris la Palpbruma virino. 
Kuknjo parolis al sxi pri la diamantornamita ora telerlavujo kaj ke gxi estas 
mistere sxtelita el sxia domo, kaj poste sxi trovis ke sxi ne plu povas kuiri 
bonajn kuketojn. Do sxi decidis sercxi gxis retrovi sian telerlavujon, cxar 
Kuketo-Kuiristino kiu ne povas kuiri bonajn kuketojn ne multe valoras. La Ranulo, 
kiu volas vidi pli de la mondo, akompanas sxin por helpi sxian sercxon. 
Auxskultinte la rakonton la virino demandis: 
"Do vi tute ne scias, ankoraux, kiu sxtelis vian telerlavujon?" 
"Mi scias nur ke nepre sxtelis iu fifeino, aux magiisto, aux iu alia potenculo, 
cxar neniu alia povus grimpi la krutan monton al la Lando de la Jipoj. Kaj kiu 
alia povus forporti mian belan, magian telerlavujon sen vidigxi?" 
La virino pripensis tion dum Kukjno kaj la Ranulo mangxis. Kiam ili finis sxi 
diris: 
"Kien vi nun iros?" 
"Ni ankoraux ne decidis," respondis la Kuketo-Kuiristino. 
"Nia plano," klarigis la Ranulo, laux sia pompa maniero, "estas veturi de loko al 
loko gxis ni scios kie estas la sxtelisto, kaj poste devigi lin redoni la 
telerlavujon al gxia lauxrajta posedanto." 
"La plano estas bona," akordis la virino, "sed vi eble bezonos multan tempon por 
sukcesi, cxar via metodo estas iom hazarda kaj neplanita. Sed mi konsilas ke vi 
veturu orienten." 
"Kial?" demandis la Ranulo. 
"Cxar se vi irus okcidenten vi baldaux atingus la dezerton, kaj ankaux cxar en cxi 
tiu parto de la Lando de la Palpbrumoj neniu sxtelas, do vi malsxparus vian tempon 
cxi tie. Sed oriente, trans la rivero, logxas multaj strangaj popoloj kies 
honestecon mi ne povas garantii. Se vi veturos suficxe orienten kaj duafoje 
transiros la riveron, vi atingos la Smeraldan Urbon, kie estas multaj magio kaj 
sorcxado. La Smeraldan Urbon regas kara knabineto nomata Ozma, kiu ankaux regas la 
Imperiestron de la Palpbrumoj kaj la tutan Landon Oz. Do, cxar Ozma estas feino, 
eble sxi povos informi vin pri precize kiu prenis vian valoran telerlavujon. Se, 
kompreneble, vi ne trovos gxin antaux ol vi renkontos sxin." 
"Al mi tio sxajnas bonega konsilo," diris la Ranulo, kaj Kuknjo akordis kun li. 
"Plej sencoplene estus," pludiris la virino, "reiri al via hejmo kaj uzi alian 
telerlavujon, kaj lernu baki kuketojn same kiel aliaj personoj bakas kuketojn, sen 
magio. Sed se vi ne povos esti felicxaj sen la perdita magia telerlavujo, vi 
versxajne informigxos pli detale pri gxi en la Smeralda Urbo ol en cxiu alia loko 
en Oz." 
Ili dankis la bonulinon kaj forlasinte sxian domon turnis sin orienten kaj 
tiudirekte marsxis de tiam. Kiam proksimigxis la vespero ili atingis la okcidentan 
brancxon de la Palpbruma Rivero kaj tie, sur la riverbordo, trovis pramiston kiu 
logxis tute sola en malgranda flava domo. 
Tiu pramisto estis Palpbrumo kun tre malgranda kapo kaj tre granda korpo. Li sidis 
en sia pordejo kiam la marsxantoj proksimigxis al li kaj li ecx ne turnis sian 
kapon por rigardi ilin. 
"Bonan vesperon," diris la Ranulo.La pramisto tute ne respondis."Ni deziras iom da 
vespermangxo kaj la privilegion
dormi en via domo gxis la mateno," dauxrigis la Ranulo. "Je la tagigxo ni volos 
iom da matenmangxo kaj poste ke vi remu nin trans la riveron." 
La pramisto nek movigxis nek parolis. Li sidis en sia pordejo kaj rigardis rekte 
antauxen. 
"Mi kredas ke li estas surda kaj muta," Kuknjo flustris al sia akompananto. Sxi 
staris tuj antaux la pramisto kaj metinte sian busxon proksime al lia orelo sxi 
kriis kiel eble plej lauxte: 
"Bonan vesperon!"La pramisto sulkigis la frunton."Kial vi krias al mi, virino?" li 
demandis."Cxu vi auxdas kion mi diras?" sxi demandis per sia
ordinara vocxtono. "Kompreneble," respondis la viro. "Do kial vi ne respondis al 
la Ranulo?" "Cxar," diris la pramisto, "mi ne komprenas la 
ranan lingvon." 
"Li parolas la samajn vortojn kiel mi kaj sammaniere," deklaris Kuknjo. 
"Eble," respondis la pramisto; "sed al mi lia vocxo sonis kiel rana kvako. Mi 
scias ke en la Lando Oz bestoj povas paroli nian lingvon, kaj same birdoj kaj 
insektoj kaj fisxoj; sed en miaj oreloj ili sonas nur kiel mugxoj kaj pepoj kaj 
kvakoj." 
"Kial?" demandis la Kuketo-Kuiristino surprizite. 
"Iam, antaux multaj jaroj, mi detrancxis la voston de vulpo cxar li mokis min; kaj 
mi sxtelis kelkajn birdovojn de nesto por fari omleton, kaj mi ankaux tiris fisxon 
el la rivero kaj lasis gxin kusxi sur la bordo kie gxi baraktis spiri pro manko de 
akvo gxis gxi mortis. Mi ne scias kial mi faris tiujn fiagojn, sed tiel mi agis. 
Do la Imperiestro de la Palpbrumoj--kiu estas la Stana Lignohakisto kaj havas tre 
teneran stanan koron--punis min per malpermeso ke mi komunikadu kun bestoj, birdoj 
kaj fisxoj. Mi ne povas kompreni ilin kiam ili parolas al mi, kvankam mi scias ke 
aliaj komprenas, kaj la animaloj ne povas kompreni kiam mi parolas al ili. Kiam 
ajn mi renkontas unu el ili mi memoras mian iaman kruelecon, kaj tio multe 
malfelicxigas min." 
"Vere," diris Kuknjo, "mi kompatas vin, kvankam la Stana Lignohakisto prave punis 
vin." 
"Pri kio li murmuracxas?" demandis la Ranulo. 
"Li parolas al mi, sed vi ne komprenas lin," sxi respondis. Kaj sxi rakontis al li 
pri la punigxo de la pramisto kaj poste klarigis al la pramisto ke ili volas resti 
kun li dum la nokto kaj mangxi. 
Li donis al ili fruktojn kaj panon, la sola speco de mangxajxo kiun li havis, kaj 
li permesis ke Kuknjo dormu en cxambro en la dometo. Sed la Ranulon li rifuzis 
permesi eniri la domon, dirante ke la apudesto de la rano forte malfelicxigas lin. 
Ecx ne unu fojon li akceptis rigardi rekte la Ranulon, nek ecx liadirekten, 
timante ke li ploros se li faros tion; do la granda rano dormis sur la riverbordo, 
kie li povis auxdi ranetojn kvakadi en la rivero tra la tuta nokto. Sed tio ne 
sendormigis lin; gxi nur lulis lin en dormon, cxar li komprenis kiom pli supera al 
ili li estas. 
Gxuste kiam la suno levigxis dum la nova tago la pramisto remis la du veturantojn 
trans la riveron-- sidante dors'-al-Ranule dum la tuta transiro--kaj poste Kuknjo 
dankis lin kaj adiauxis lin kaj la pramisto reremis hejmen. 
Cxiflanke de la rivero tute ne estis padoj, do estis evidente ke ili jam atingis 
parton de la lando malmulte vizitatan de veturantoj. Marcxo estis sude, 
sablomontetoj norde kaj vepro kondukanta al arbaro oriente. Do estis efektive plej 
facile iri orienten kaj tiun direkton ili decidis marsxi. 
Nu, la Ranulo, kvankam li portis verdajn artledajn sxuojn kun rubiaj butonoj, 
havis tre grandajn kaj platajn piedojn, kaj kiam li tretadis tra la vepro lia 
pezego subpremis la vepron kaj faris vojeton per kiu Kuknjo povis sekvi lin. Tial 
ili baldaux atingis la arbaron, kie la altaj arboj estis tre maldensaj sed tiom 
foliplenaj ke ili ombris cxiun suban spacon per siaj brancxoj. 
"Cxi tie ne estas arbustoj," diris Kuknjo, tre placxita, "do ni nun povos pli 
rapide kaj pli komforte marsxi." 


CxAPITRO 15: LA GRANDA LAVENDA URSO

Estis agrabla promenejo kaj la du marsxantoj rapide antauxeniradis kiam subite 
vocxo kriis: "Halt'!" 
Ili cxirkauxrigardis surprizite, unue ili vidis tute neniun. Poste el malantaux 
arbo pasxis bruna vila urso, kies kapo atingis preskaux la altecon de la zono de 
Kuknjo--kaj Kuknjo estis malgranda virino. La urso estis dika kaj ne nur vila; lia 
korpo estis ecx pufeca, 
Cxapitro Dek Kvin
kaj liaj kruroj kaj brakoj aspektis artikigitaj cxe la genuoj kaj kubutoj kaj 
ligitaj al lia korpo per pingloj aux nitoj. Liaj oreloj estis rondformaj kaj 
elstaris iom komike, kaj liaj rondaj nigraj okuloj estis brilaj kiel bidoj. Sur 
sia sxultro la malgranda bruna urso portis pafilon kiu havis stanan tubon. En unu 
fino de la tubo estis korko, kaj sxnuro konektis la korkon al la tenilo de la 
pafilo. 
Kaj la Ranulo kaj Kuknjo rigardadis tiun kuriozan urson, silente starante dum 
kelka tempo. Sed fine la Ranulo venkis sian surprizigxon kaj komentis: 
"Sxajnas al mi ke vi estas remburita per segeroj kaj devus ne esti viva." 
"Tio pruvas ke vi malmulton scias," respondis la malgranda Bruna Urso per grinca 
vocxo. "Mi estas remburita per tre bonkvalitaj krispaj haroj kaj mia hauxto estas 
la plej bona plusxo gxis nun farita. Kaj ke mi vivas, jen mia afero kaj tute ne 
koncernas vin-- kvankam gxi donas al mi la privilegion diri ke vi estas miaj 
kaptitoj." 
"Kaptitoj! Kial vi diras tiajn absurdajxojn?" demandis la Ranulo kolere. "Cxu vi 
kredas ke ni timas ludilan urson kun ludila pafilo?" 
"Decus timi," estis la firma respondo, "cxar mi estas nur la sentinelo gardanta la 
vojon al la Centro de Ursoj, kiu estas urbo en kiu estas centoj da miarasuloj, 
kiun regas tre potenca sorcxisto nomata la Lavenda Urso. Li devus esti purpura, 
komprenu, cxar li estas Regxo, sed li estas nur pallavenda, kio, kompreneble, 
estas parenca al regxpurpuro. Do, se vi ne venos kun mi pace, kiel miaj kaptitoj, 
mi pafos kaj venigos per tio cent ursojn--cxiadimensiajn kaj cxiakolorajn--por 
kapti vin." 
"Kial vi volas kapti nin?" demandis la Ranulo, kiu miroplene auxskultis tiun 
parolon. 
"Nu, efektive mi ne volas," respondis la malgranda Bruna Urso, "sed mi devas, cxar 
vi nun trudas vin al la regiono apartenanta al Lia Mosxto la Regxo de la Centro de 
Ursoj. Ankaux konfesendas ke estas iom tro kviete en nia urbo gxuste nun, kaj la 
ekscito kauxzata de via kaptigxo kaj poste per via jugxigxo kaj ekzekutigxo multe 
distros nin." 
"Ni defias vin!" diris la Ranulo. 
"Ho, ne; ne defiu," petegis Kuknjo, parolante al sia akompananto. "Li diras ke lia 
Regxo estas sorcxisto, do eble li aux iu el liaj ursoj entreprenis sxteli mian 
juvelitan telerlavujon. Ni iru al la Urbo de la Ursoj kaj trovu cxu mia 
telerlavujo estas tie." 
"Mi nun devas registri ankoraux plian akuzon kontraux vi," komentis la malgranda 
Bruna Urso, evidente felicxa. "Vi jxus akuzis ke ni sxtelas, kaj tio estas fia 
dirajxo kaj mi estas tute certa ke nia nobla Regxo ordonos ke vi ekzekutigxu." 
"Sed kiel li povos ekzekuti nin?" demandis la Kuketo-Kuiristino. 
"Mi tute ne scias. Sed nia Regxo estas mirinda inventisto kaj tute sendube li 
trovos gxustan metodon detrui vin. Do, diru al mi, cxu vi baraktos, aux cxu vi 
pace renkontos vian fatalon?" 
Estis tiom ridige ke Kuknjo lauxte ridis kaj ecx la largxa busxo de la Ranulo 
iomete ridetis. Neniu el ili ecx timetis iri al la Urbo de la Ursoj kaj sxajnis al 
ambaux ke eble ili trovos la mankantan telerlavujon. Do la Ranulo diris: 
"Konduku nin, malgranda Urso, kaj ni sekvos vin sen barakto." 
"Tre sencoplene; tre sencoplene, jes ja!" deklaris la Bruna Urso. "Do an-taux-en 
marsxu!" kaj farante tiun komandon li turnis sin kaj komencis anaspasxi laux pado 
kiu kondukis inter la arbojn. 
Kuknjo kaj la Ranulo, dum ili sekvis sian kondukanton, apenaux ne ridis pro lia 
rigida, mallerta marsxmaniero kaj, kvankam li rapide movis siajn remburitajn 
krurojn, liaj pasxoj estis tiom mallongaj ke ili devis tre malrapidi por ne 
batigxi kontraux lin. Sed post iom da tempo ili atingis grandan, rondan spacon en 
la centro de la arbaro, kie mankis stumpoj kaj vepro. La tero estis kovrita de 
mola griza musko, tre plezurige surtretebla. Cxiuj arboj cxirkauxantaj tiun spacon 
aspektis kavaj kaj havis rondajn truojn en siaj trunkoj, iom super la tero, sed 
escepte de tio nenio en la loko estis nekutima kaj nenio, laux la opinio de la 
kaptitoj, indikis logxejojn. Sed la malgranda Bruna Urso diris per fiera kaj 
impona vocxo (kvankam gxi ankoraux grincis): 
"Cxi tiu estas la mirinda fame konata urbo Centro de Ursoj!" 
"Sed jen neniuj domoj; tute neniuj ursoj logxas cxi tie!" krietis Kuknjo. 
"Ho, cxu vere?" respondis ilia kaptinto kaj levinte sian pafilon li premis la 
ellasilon. La korko flugis el la stana tubo farante lauxtan "pop!" kaj tuj el cxiu 
truo en cxiu arbo videbla el la senarba spaco ekaperis la kapo de urso. Ili havis 
multajn kolorojn kaj estis multdimensiaj, sed cxiuj estis faritaj sammaniere kiel 
la urso kiu renkontis kaj kaptis ilin. 
Unue hxoro de grumbloj auxdigxis kaj poste akra vocxo kriis: 
"Kio okazis, Kaporalo Anaspasx?" 
"Kaptitoj, Via Mosxto!" respondis la Bruna Urso. "Entrudigxintoj en nian regionon 
kiuj kalumnias nian bonan nomon!" 
"Ha, tio estas grava," respondis la vocxo. 
El la kavaj arboj sin faligis plena regimento da remburitaj ursoj, kelkaj portis 
stanajn glavojn, kelkaj poppafilojn kaj aliaj longajn lancojn sur kies teniloj 
gajkoloraj rubandoj estis ligitaj. Centoj da ili, entute, kaj ili rapide cirklumis 
la Ranulon kaj la Kuketo-Kuiristinon sed tenis sin iom for kaj lasis grandan 
liberan spacon en kiu la kaptitoj povis stari. 
Baldaux tiu cirklo enlasis novulon kaj en la centron de la cirklo pompe marsxis 
grandega ludilurso kun belega lavenda koloro. Li marsxis sur siaj malantauxaj 
kruroj, kiel ankaux cxiuj aliaj, kaj sur sia kapo li portis stanan kronon 
cxirkauxitan de diamantoj kaj ametistoj, kaj per unu mano li portis mallongan 
sceptron el ia brilanta metalo kiu aspektis argxenta sed estis alispeca. 
"Lia Mosxto la Regxo!" kriis Kaporalo Anaspasx, kaj cxiuj urso riverencis. Kelkaj 
klinis sin tiom ke ili perdis sian ekvilibron kaj falis sur la teron, sed ili 
baldaux regxustigis sin kaj la Lavenda Regxo kauxrigxis sur siaj koksoj antaux la 
kaptitoj kaj firme rigardadis ilin per siaj brilaj palrugxaj okuloj. 



CxAPITRO 16: LA MALGRANDA PALRUGxA URSO

"Unu Persono kaj unu Monstro," diris la granda Lavenda Urso.kiam li zorge 
ekzamenis la fremdulojn. 
"Mi bedauxras auxdi vin nomi kompatindan Kuknjon la Kuketo-Kuiristinon Monstro," 
riprocxis la Ranulo. 
"Sxi estas la Persono," asertis la Regxo. "Se mi ne eraras, la Monstro estas vi." 
La Ranulo silentis, cxar li ne povis vere nei tion. 
Cxapitro Dek Ses
"Kial vi auxdacis trudi vin en mian arbaron?" kolere demandis la Regxo de la 
Ursoj. 
"Ni ne sciis ke gxi estas via arbaro," diris Kuknjo, "kaj ni longe marsxas 
orienten, al kie estas la Smeralda Urbo." 
"Ha, estas tre distance al la Smeralda Urbo," komentis la Regxo. "Efektive, estas 
tiom distance ke neniu urso inter ni iam estis tie. Sed kiu celo devigas vin 
marsxi tiom foren?" 
"Iu sxtelis mian diamantornamitan telerlavujon," klarigis Kuknjo; "kaj, cxar mi ne 
povas esti felicxa sen gxi, mi decidis sercxi tra la tuta mondo gxis mi retrovos 
gxin. La Ranulo, kiu estas tre erudicia kaj mirinde sagxa, akompanas min por helpi 
min. Li estas vere kompleza, cxu ne?" 
La Regxo rigardis la Ranulon. 
"Kiel vi estas mirinde sagxa?" li demandis. 
"Mi ne estas," estis la honesta respondo. "La Kuketo-Kuiristino, kaj kelkaj aliaj 
en la Lando de la Jipoj, kredas ke cxar mi estas granda rano kaj parolas kaj agas 
kiel homo, sekve mi devas esti tre sagxa. Mi lernis pli ol kutime scias rano, 
estas vere, sed mi ankoraux ne estas tiom sagxa kiom mi espereble estos iam en la 
estonteco." 
La Regxo kapjesis, kaj kiam li faris tion io grincis en lia brusto. 
"Cxu Via Mosxto parolis?" demandis Kuknjo. 
"Ne gxuste tiam," respondis la Lavenda Urso, kiu sxajnis iom embarasita. "Mi estas 
tiel konstruita, sciu, ke kiam io pusxas mian bruston, kiel akcidente jxus pusxis 
gxin mia mentono, mi faras tiun stultan brueton. En cxi tiu urbo ne decas rimarki 
gxin. Sed mi sxatas vian Ranulon. Li estas honesta kaj verema, kio ne validas pri 
multaj aliaj uloj. Rilate vian bedauxratan iaman telerlavujon, mi montros gxin al 
vi." 
Dirinte tion li skuis trifoje la metalan sceptron kiun li tenis en sia mano kaj 
tuj aperis sur la tero, meze inter la Regxo kaj Kuknjo, granda ronda lavujo el 
batita oro. Cxirkaux la supra rando estis vico de malgrandaj diamantoj; cxirkaux 
la centro de la ujo estis alia vico de pli grandaj diamantoj, kaj cxe la malsupro 
estis vico de grandegaj brilantaj diamantoj. Efektive, ili cxiuj brilis grandioze 
kaj la ujo estis tiom granda kaj largxa ke multaj diamantoj necesis por cxirkauxi 
gxin trifoje. 
Kuknjo rigardis tiom forte ke sxiaj okuloj preskaux saltis el sxia kapo. 
"O-o-o-o!" sxi kriis, forte enspirante pro gxojo. 
"Cxu jen via telerlavujo?" demandis la Regxo. 
"Jes--jes!" kriis la Kuketo-Kuiristino, kaj rapidinte antauxen sxi surgenuigxis 
kaj jxetis siajn brakojn cxirkaux la valoregan lavujon. Sed sxiaj brakoj tusxis 
unu la alian tute sen renkonti ion solidan. Kuknjo klopodis preni la randon, sed 
trovis nenion teneblan. La ujo certe estas tie, sxi pensis, cxar sxi povis klare 
vidi gxin; sed gxi ne estis solida; sxi tute ne povis senti gxin. Gxemante pro 
surprizo kaj senesperigxo sxi levis sian kapon por rigardi la Regxon de la Ursoj, 
kiu rigardis sxian agadon tre interesate. Sxi returnis sin al la ujo, sed trovis 
ke jam gxi tute malaperis. 
"Kompatinda!" murmuris la Regxo, kompate. "Dum momento vi sendube kredis ke vi 
vere reakiris vian telerlavujon. Sed vi vidis nur gxian bildon, kiun mi aperigis 
per magio. Vere gxi ja estas bela telerlavujo, kvankam iom granda kaj malfacile 
manipulebla. Mi esperas ke iam vi trovos gxin." 
Kuknjo profunde cxagrenigxis. Sxi komencis plori, visxante siajn okulojn per sia 
antauxtuko. La Regxo turnis sin al la amaso da ludilursoj cxirkaux si kaj 
demandis: 
"Cxu iu el vi jam antauxe vidis tiun oran telerlavujon?" 
"Ne," ili respondis hxore. 
La Regxo sxajne meditis. Baldaux li demandis:"Kie estas la Malgranda Palrugxa 
Urso?""Hejme, Via Mosxto," estis la respondo."Venigu lin," ordonis la Regxo.Pluraj 
el la ursoj anaspasxis al unu el la arboj kaj
tiris el gxia truo tre malgrandan palrugxan urson, malpli grandan ol iu el la 
aliaj. Granda blanka urso portis la palrugxan en siaj brakoj kaj metis gxin apud 
la Regxon, arangxante la artikojn de gxiaj kruroj tiel ke gxi staris rekte. 
Tiu Palrugxa Urso sxajnis senviva gxis la Regxo turnis krankon kiu trovigxis en 
gxia flanko. La uleto turnis sian kapon rigide de flanko al flanko kaj diris per 
malgranda akra vocxo: 
"Hura por la Regxo de la Centro de Ursoj!" 
"Tre bone," diris la granda Lavenda Urso; "li sxajnas bone funkcii hodiaux. Diru 
al mi, Ruza Rugxetulo, kio okazis al la juvelita telerlavujo de cxi tiu virino?" 
"U--u--u," diris la Palrugxa Urso, kaj ekcxesis 
paroli. La Regxo returnis la krankon. "U-g-u la Sxufaristo havas gxin," diris la 
Palrugxa 
Urso. "Kiu estas Ugu la Sxufaristo?" demandis la Regxo, denove turnante la 
krankon. 
"Magiisto kiu logxas sur monto en vimenajxa kastelo," estis la respondo. 
"Kie estas tiu monto?" estis la sekva demando. 
"Dudek tri kilometrojn nordoriente de la Centro de la Ursoj." 
"Kaj cxu la telerlavujo ankoraux estas en la kastelo de Ugu la Sxufaristo?" 
demandis la Regxo. 
"Jes." 
La Regxo turnis sin al Kuknjo. 
"Vi povas fidi tiun informon," diris li. "La Palrugxa Urso povas diri al ni kion 
ajn ni volas scii, kaj liaj vortoj estas cxiam vortoj de vero." 
"Cxu li vivas?" demandis la Ranulo, kiun tre interesis la Palrugxa Urso. 
"Io animigas lin--kiam oni turnas lian krankon," respondis la Regxo. "Mi ne scias 
cxu vivo cxu io alia, nek kiel la Malgranda Palrugxa Urso povas korekte respondi 
cxiun demandon kiun oni faras al li. Ni trovis lian talenton antaux longe kaj kiam 
ni volas scii ion-- tio malofte okazas--ni demandas la Palrugxan Urson. Tute ne 
estas dubo, sinjorino: la Magiisto Ugu havas vian telerlavujon, kaj se vi kuragxos 
iri al li vi eble povos reakiri gxin. Sed pri tio mi ne certas." 
"Cxu la Palrugxa Urso ne povas informi?" demandis Kuknjo maltrankvile. 
"Li ne povas, cxar ankoraux ne okazis. Li povas informi pri cxio jam okazinta, sed 
nenio okazonta. Ne demandu al mi kial, cxar mi ne scias." 
"Nu," diris la Kuketo-Kuiristino, post iom da penso, "mi intencas malgrauxe iri al 
tiu magiisto, kaj diri al li ke mi volas mian telerlavujon. Volonte mi scius kiel 
aspektas tiu Sxufaristo Ugu." 
"Do mi montros lin al vi," promesis la Regxo. "Sed ne timu; memoru ke ne estos la 
vera Ugu, nur lia bildo." 
Dirinte tion li denove skuis sian metalan sceptron kaj en la cirklo ekaperis 
maldika vireto, tre maljuna kaj maldika, kiu sidis sur vimenajxa segxeto antaux 
vimenajxa tablo. Sur la tablo kusxis Granda Libro kun oraj bukoj. La Libro estis 
malfermita kaj la viro legadis en gxi. Li surportis grandajn okulvitrojn, kiuj 
estis ligitaj antaux liajn okulojn per rubando kiu cxirkauxiris lian kapon kaj 
estis bante ligita malantauxe. Lia hararo estis tre maldensa kaj blanka; lia 
hauxto, kiu krocxigxis al liaj ostoj, estis bruna kaj plena de sulketoj; li havis 
grandan dikan nazon kaj malgrandajn okulojn tre proksimajn unu al la alia. 
Neniel estis la Sxufaristo Ugu plezuriga vidajxo. Dum lia bildo aperis antaux ili, 
cxiuj silentis kaj atentis gxis Kaporalo Anaspasx, la Bruna Urso, nervozigxis kaj 
premis la ellasilon de sia pafilo. Tuj la korko flugis el la stana tubo kun lauxta 
"pop!" kiu saltetigis cxiujn. Kaj, je tiu sono, la bildo de la magiisto malaperis. 
"Do! jen la sxtelisto, cxu?" diris Kuknjo, per kolera vocxo. "Li hontu pro sia 
sxtelo de la diamanta telerlavujo de malricxa virino! Sed mi intencas fronti lin 
en lia vimenajxa kastelo kaj devigi lin redoni al mi mian proprajxon." 
"Al mi," diris la Regxo de la Ursoj, mediteme, "li aspektis dangxera persono. Mi 
esperas ke li ne estos tiom malgxentila ke li rifuzos gxin al vi." 
La Ranulon multe malkvietigis la bildo de la Sxufaristo Ugu, kaj la insisto de 
Kuknjo iri al la magiisto plenigis sxian akompananton per duboj. Sed li ne volis 
rompi sian promeson helpi la Kuketo-Kuiristinon kaj forte gxeminte pro rezignacio 
li demandis al la Regxo: 
"Cxu Via Mosxto pruntos al ni cxi tiun Palrugxan Urson kiu respondas demandojn, 
por ke ni kunprenu lin dum nia veturo? Li estos tre utila al ni kaj ni promesos 
reporti lin sekuran al vi." 
La Regxo ne tuj respondis; li sxajnis konsideradi. 
"Bonvolu permesi ke ni kunprenu la Palrugxan Urson," petegis Kuknjo. "Mi certas ke 
li estos tre utila al ni." 
"La Palrugxa Urso," diris la Regxo, "estas la plej bona magiajxo kiun mi posedas, 
kaj neniu simila ekzistas en la mondo. Mi ne deziras ke li foriru el mia vidpovo; 
nek mi volas malakcepti vian peton; do mi kredas ke mi akompanos vin dum via 
veturo kaj kunportos mian Palrugxan Urson. Li kapablas marsxi, se oni turnas la 
krankon cxe lia alia flanko, sed tiom malrapide kaj mallerte ke li malrapidigus 
vin. Sed se mi kuniros mi povos porti lin en miaj brakoj, do mi estos ano de via 
grupo. Kiam ajn vi pretas komenci, sciigu tion al mi." 
"Sed--Via Mosxto!" kriis Kaporalo Anaspasx proteste, "mi esperas ke vi ne intencas 
lasi foriri cxi tiujn kaptitojn sen puno." 
"Pri kia krimo vi akuzas ilin?" demandis la Regxo. 
"Nu, ili entrudigxis en vian regionon, jen unu," diris la Bruna Urso. 
"Ni ne sciis ke gxi estas privata posedajxo, Via Mosxto," diris la Kuketo-
Kuiristino. 
"Kaj ili demandis cxu iu el ni sxtelis la telerlavujon!" pludiris Kaporalo 
Anaspasx indigne. "Tio signifas nomi nin sxtelistoj kaj rabistoj, kaj banditoj kaj 
gangsteroj, cxu ne?" 
"Cxiu persono rajtas fari demandojn," diris la Ranulo. 
"Sed la Kaporalo tute pravas," deklaris la Lavenda Urso. "Mi kondamnas vin ambaux 
al morto, la ekzekuto okazos dek jarojn post cxi tiu horo." 
"Sed ni logxas en la Lando Oz, kie neniu mortas," Kuknjo memorigis lin. 
"Tute vere," diris la Regxo. "Mi nur formale kondamnas vin al morto. La verdikto 
sonas timiga, kaj post dek jaroj ni jam ne plu memoros gxin. Cxu vi pretas komenci 
la veturon al la vimenajxa kastelo de Ugu la Sxufaristo?" 
"Ni plene pretas, Via Mosxto." 
"Sed kiu regos anstataux vi, dum vi estos for?" demandis granda flava Urso. 
"Mi mem regos dum mi forestos," estis la respondo. "Ne nepras ke Regxo restu hejme 
por cxiam, kaj se li emas veturi, kiun tio koncernas krom lin? Mi petas nur ke vi 
ursoj kondutu bone dum mi forestos. Se iu el vi miskondutos, mi sendos lin al iu 
knabino aux knabo en Usono kiel ludilon." 
Tiu terura minaco solenaspektigis cxiujn ludil?ursojn. Ili certigis al la Regxo, 
per hxoro de mugxoj, ke ili bone kondutos. Do la granda Lavenda Urso prenis la 
malgrandan Palrugxan Urson kaj zorge komfortiginte gxin sub unu brako li diris 
"Adiaux gxis mia reveno!" kaj anaspasxis lauxlonge de la pado kiu kondukis tra la 
arbaro. La Ranulo kaj Kuknjo la Kuketo-Kuiristino ankaux adiauxis la ursojn kaj 
poste sekvis la Regxon, kio multe bedauxrigis la malgrandan Brunan Urson, kiu 
premis la ellasilon de sia pafilo kaj popigis la korkon adiauxe. 


CxAPITRO 17: LA RENKONTIGxO

Dum la Ranulo kaj lia grupo antauxeniris el la okcidento, Doroteo kaj sxia grupo 
antauxeniris el la oriento, do tiel okazis ke la sekvan nokton ili cxiuj kampis 
cxe malgranda monteto nur kelkajn kilometrojn for de la vimenajxa kastelo de la 
Sxufaristo Ugu. Sed la du grupoj ne vidis unu la alian tiunokte, cxar unu kampis 
unuflanke de la monteto dum la alia kampis aliflanke. Sed la sekvan matenon la 
Ranulo decidis grimpi la monteton kaj vidi kio estas sur la supro, kaj samtempe 
Cxifoneroj, la Mikscxifona Knabino, ankaux decidis grimpi la monteton por trovi 
cxu eblas vidi la vimenajxan kastelon de gxia supro. Do sxi levis sian kapon super 
randon gxuste kiam la kapo de la Ranulo ekaperis super alia rando kaj ambaux, 
surprizate, haltis senmove dum ili zorge rigardis unu la alian. 
Cxifoneroj la unua revigligxis post sia surprizigxo kaj saltinte supren sxi 
transkapenigxis kaj surterigxis sidanta kaj frontanta la grandan Ranulon, kiu 
malrapide antauxeniris kaj sidigxis kontraux sxi. 
"Bonvenon, Fremdulo!" kriis la Mikscxifona Knabino, farante lauxtan ridon. "Vi 
estas nepre la plej komika ulo kiun mi vidis dum cxiuj miaj veturoj." 
"Cxu vi supozas ke mi povas esti pli ridiga ol vi?" demandis la Ranulo, rigardante 
sxin miroplene. 
"Mi ne ridigas min mem, sciu," respondis Cxifoneroj. "Kvankam mi volonte farus 
tion. Kaj eble vi tiom kutimigxis al via propra absurda formo ke vi ne ridas kiam 
ajn vi vidas vin spegulata en lageto aux spegulo." 
"Ne," diris la Ranulo serioze, "mi ne ridas. Iam mi fieris pro mia grandeco kaj 
vantis pro miaj kulturo kaj erudicio, sed ekde mi nagxis en la Vero-Lageto mi 
kelkfoje opinias ke estas ne juste ke mi estas diferenca de cxiuj aliaj ranoj." 
"Juste aux ne," diris la Mikscxifona Knabino, "esti diferenca signifas esti 
distingita. Nu, miakaze, mi estas preciza sama kiel cxiuj aliaj Mikscxifonaj 
Knabinoj cxar mi estas la sola ekzistanta. Sed diru al mi, el kie vi venis?" 
"La Lando de la Jipoj," diris li. 
"Cxi tio estas en la Lando Oz?" 
"Kompreneble," respondis la Ranulo. 
"Kaj cxu vi sciis ke via Regantino, Ozma de Oz, estas sxtelita?" 
"Mi ne konsciis ke mi havas Regantinon, do kompreneble mi ne povis scii ke sxi 
estas sxtelita." 
"Nu, vi havas. Cxiujn en Oz," klarigis Cxifoneroj, "regas Ozma, cxu aux ne ili 
konscias pri tio. Kaj sxi estas sxtelita. Cxu vi ne koleras? Cxu vi ne indignas? 
Via Regantino, kiun vi senscie havis, estas vere sxtelita!" 
"Strange," komentis la Ranulo penseme. "Sxtelado estas preskaux nekonata en Oz, 
sed tiu Ozma estas forprenita kaj la telerlavujo de amikino mia ankaux estas 
sxtelita. Kun sxi mi jam longe marsxis de la Lando de la Jipoj por rehavigi gxin." 
"Mi ne konceptas kunligon inter Regxa Reganto de Oz kaj telerlavujo!" deklaris 
Cxifoneroj. 
"Ambaux estas sxtelitaj, cxu ne?" 
"Vere. Sed kial via amikino ne lavas siajn telerojn en alia ujo?" demandis 
Cxifoneroj. 
"Kial vi ne uzas alian Regxan Reganton? Mi supozas ke vi preferas la perditan, kaj 
mia amikino volas sian propran telerlavujon, kiu estas el oro kaj diamantornamita 
kaj havas magian potencon." 
"Magian, cxu?" kriis Cxifoneroj. "Do ja ekzistas ligo inter la du sxteloj, cxar 
sxajne la tuta magio en la Lando Oz estas samtempe sxtelita, cxu en la Smeralda 
Urbo cxu en la kastelo de Glinda cxu en la Lando de la Jipoj. Sxajnas tre strange 
kaj mistere, cxu ne?" 
"Iam sxajnis al ni tiel," agnoskis la Ranulo, "sed nun ni trovis kiu prenis nian 
telerlavujon. La Sxufaristo Ugu." 
"Ugu? Jadi! Gxuste tiu sama magiisto sxtelis Ozman, ni kredas. Ni jam jun estas 
survoje al la kastelo de tiu Sxufaristo." 
"Ankaux ni," diris la Ranulo. 
"Do sekvu min, rapide! kaj mi konigu vin al Doroteo kaj la aliaj knabinoj kaj al 
la Sorcxisto de Oz kaj la aliaj."
Sxi ekstaris kaj prenis la manikon de lia jako, kaj trenis lin de la montetosupro 
kaj malsupren laux la flanko kontrauxa al tiu per kiu li venis. Kaj cxe la piedo 
de la monteto la Ranulo miroplene trovis la tri knabinojn kaj la Sorcxiston kaj 
Buton-Brilon, maldikan Mulon, kvadratan Vuzon kaj Malkuragxan Leonon. Malgranda 
nigra hundo alkuris kaj flaradis la Ranulon, sed ne povis grumbli je li. 
"Mi trovis alian rabitan grupon," kriis Cxifoneroj dum sxi reunuigxis kun ili. 
"Jen ilia estro kaj ili cxiuj iras al la kastelo de Ugu por batali la fian 
Sxufariston!" 
Ili rigardis la Ranulon tre scivoleme kaj interesate kaj, trovinte ke cxiuj okuloj 
atentas lin, la noveveninto arangxis sian kravaton kaj glatigis sian belan vesxton 
kaj svingis sian orkapan bastonon kiel vera dando. La grandaj vitroj sur liaj 
okuloj tute sxangxis la ranecan aspekton de lia vizagxo kaj donis al li erudician 
kaj imponan aspekton. Malgraux sia kutimigxo al strangaj uloj en la Lando Oz, 
Doroteo miregis vidante la Ranulon. Ankaux cxiuj sxiaj akompanantoj. Toto volis 
grumbli je li, sed li ne povis, kaj li ne kuragxis boji. La Segcxevalo snufis iom 
malrespekte, sed la Leono flustris al la ligna rajdbesto: "Toleru cxi tiun 
strangulon, mia amiko, kaj memoru ke li ne estas pli eksterordinara ol vi. 
Efektive, estas pli nature ke rano estas granda ol ke Segcxevalo estas viva." 
Demandite, la Ranulo rakontis al ili la tutan historion de la perdigxo de la 
multevalora telerlavujo de Kuknjo kaj iliaj aventuroj dum ili sercxis gxin. Kiam 
li rakontis pri la Lavenda Regxo de la Ursoj kaj la malgranda Palrugxa Urso kiu 
povas informi pri kion ajn oni volas scii, liaj auxskultantoj fervoris vidi tiajn 
interesajn bestojn. 
"Estos plej bone," diris la Sorcxisto, "ke ni unuigu niajn du grupojn kaj kune 
spertu nian fortunon, cxar ni cxiuj havas saman celon kaj kiel unu grupo ni povos 
pli facile defii tiun sxufaristan magiiston ol apartaj. Ni agu kune." 
"Mi konsultos miajn amikojn pri tio," respondis la Ranulo, kaj li transgrimpis la 
monteton por trovi Kuknjon kaj la ludilursojn. La Mikscxifona Knabino akompanis 
lin kaj kiam ili atingis la Kuketo-Kuiristinon kaj la Lavendan Urson kaj la 
Palrugxan Urson estis malfacile scii kiu el la grupo estis plej surprizita. 
"Jadi!" kriis Kuknjo, parolante al la Mikscxifona Knabino. "Kiel vi vivigxis?" 
Cxifoneroj fikse rigardis la ursojn. 
"Jadi!" sxi ehxis; "vi estas remburitaj per kotono kiel mi, tamen vi aspektas 
vivaj. Tio hontigas min, cxar mi fiere kredis min la sola vivanta kotonplena 
persono en Oz." 
"Eble vi pravis," respondis la Lavenda Urso, "cxar mi estas plena de 
ekstrakvalitaj buklaj haroj, ankaux la Malgranda Palrugxa Urso." 
"Vi multe trankviligis min," deklaris la Mikscxifona Knabino, parolante nun pli 
felicxe. "La Birdotimigilo estas plenigita per pajlo, kaj vi per haroj, do mi 
restas la Originala kaj Unika Kotonremburita!" 
"Mi esperas esti tro gxentila por kritiki kotonon kompare kun buklaj haroj," diris 
la Regxo, "precipe cxar vi sxajnas kontenta pro gxi." 
La Ranulo parolis pri sia intervjuo kun la grupo el la Smeralda Urbo kaj aldonis 
ke la Sorcxisto de Oz invitis la ursojn kaj Kuknjon kaj lin mem akompani ilin al 
la kastelo de la Sxufaristo Ugu. Tio multe placxis al Kuknjo, sed la Regxo de la 
Ursoj aspektis malcerta. Li metis la Malgrandan Palrugxan Urson sur sian genuon 
kaj turnis la krankon en gxia flanko kaj demandis: 
"Cxu estos sendangxere amikigxi kun tiuj personoj el la Smeralda Urbo?" 
Kaj la Palrugxa Urso tuj respondis: 
"Jes por vi kaj jes por mi; 
Sed eble ne por cxiuj cxi." 
"Tiu 'eble' ne gxenu nin," diris la Regxo; "do ni kunigxu kun la aliaj kaj proponu 
al ili nian protekton." 
Ecx la Lavendan Urson tamen mirigis kiam trans?grimpinte la monteton li trovis 
aliflanke la grupon de kuriozaj bestoj kaj la homojn el la Smeralda Urbo. Ili 
elkore bonvenigis la ursojn kaj Kuknjon, kvankam Buton-Brilo estis vere kolereta 
kiam ili ne permesis ke li ludu per la Malgranda Palrugxa Urso. La tri knabinoj 
multe admiris la ludilajn ursojn, precipe la palrugxan, kiun ili volegis teni 
enbrake. 
"Komprenu," klarigis la Lavenda Regxo, kiam li malpermesis al ili tiun 
privilegion, "ke li estas multevalora urso, cxar lia magio estas korekta gvidanto 
cxiuokaze, precipe kiam onin trafas problemoj. La Palrugxa Urso informis nin ke la 
Sxufaristo Ugu sxtelis la telerlavujon de la Kuketo-Kuirisitino." 
"Kaj la magio de la Regxo estas egale mirinda," aldonis Kuknjo, "cxar gxi montris 
al ni la Magiiston mem." "Kia li aspektis?" demandis Doroteo. 
"fia!" 
"Li sidis cxe tablo kaj ekzamenis gigantan Libron kiu havis tri orajn bukojn," 
komentis la Regxo. 
"Ho, sendube tio estis la Granda Arkivo-Libro de Glinda!" kriis Doroteo. "Se jes, 
tio pruvas ke la Sxufaristo Ugu sxtelis Ozman, kaj ankaux la tutan magion de la 
Smeralda Urbo." 
"Kaj mian telerlavujon," diris Kuknjo. Kaj la Sorcxisto aldonis: 
"Tio ankaux pruvas ke li observas niajn aventurojn per la Arkivo-Libro, kaj sekve 
li scias ke ni sercxas lin kaj ke ni intencas trovi lin kaj savi Ozman negrave 
kiel li minacos nin." 
"Se ni povos," aldonis la Vuzo, sed cxiu sulkigis la frunton al li. 
La deklaro de la Sorcxisto estis tiom vera ke la vizagxoj cxirkaux li estis tre 
seriozaspektaj gxis la Mikscxifona Knabino ekridegis. 
"Cxu ne estus belega sxerco se li kaptus ankaux nin?" sxi diris. 
"Nur freneza Mikscxifona Knabino opinius tion sxerco," grumblis Buton-Brilo. Kaj 
post tio la Lavenda Regxo de la Ursoj demandis: 
"Cxu vi deziras vidi tiun magian sxufariston?" 
"Cxu li ne konscius tion?" Doroteo demandis. 
"Mi kredas ke ne." 
La Regxo skuis sian metalan sceptron kaj antaux ili ekaperis cxambro en la 
vimenajxa kastelo de Ugu. Sur la muro de la cxambro pendis la Magia Bildo de Ozma, 
kaj sidanta antaux gxi estis la Magiisto. Ili povis vidi la Bildon tiel facile 
kiel li, cxar gxi frontis ilin, kaj en la Bildo estis la montetoflanko kie ili nun 
sidas, kaj cxiuj iliaj formoj estis reproduktataj miniature. Kaj, iom nekredeble, 
en la sceno de la Bildo estis la sceno kiun ili nun rigardas, tiel ke ili sciis ke 
la Magiisto cximomente mem rigardas ilin per la Bildo, kaj ke li ankaux vidas sin 
kaj la cxambron en kiu li estas vidigxi al la homoj sur la flanko de la monteto. 
Sekve li tute bone sciis ke ili rigardas lin rigardi ilin. 
Por pruvi tion, Ugu saltis de sia segxo kaj turnis sin al ili, kun sulkigita 
frunto; sed nun li ne povis vidi la veturantojn kiuj sercxas lin, kvankam ili 
ankoraux povis vidi lin. Liaj agoj estis efektive tiel klaraj ke aspektis kvazaux 
li estas vere antaux ili. 
"Estas nur fantomo," diris la Regxo de la Ursoj. "Gxi tute ne estas reala, sed gxi 
montras al ni Ugun precize kia li aspektas kaj diras al ni precize kion li faras." 
?Cxapitro Dek Sep
"Sed mi tute ne trovas spuron de mia perdita grumblo," diris Tot, kvazaux al si. 
Tiumomente la vidajxo fadis kaj ili povis vidi nur la herbon kaj la arbojn kaj la 
arbustojn cxirkaux ili. 


CxAPITRO 18: LA KONFERENCO

"Nu, nun," diris la Sorcxisto, "ni diskutu la aferon kaj decidu kion fari kiam ni 
atingos la vimenajxan kastelon de Ugu. Ne povas esti dubo ke la Sxufaristo estas 
potenca Magiisto, kaj lia povo estas centoble pligrandigita per lia akiro de la 
Granda Arkivo-Libro, la Magia Bildo, cxiuj sorcxoreceptoj de Glinda kaj mia propra 
nigra valizo--kiu estis plena de sorcxiloj. La viro kiu povis rabi de ni tiujn 
aferojn, la viro kiu regas ilian potencaron, estas viro kiu eble estos iom 
malfacile konkerebla; sekve ni bone antauxplanu niajn agojn antaux ol tro 
proksimigxi al lia kastelo." 
"Mi ne vidis Ozman en la Magia Bildo," diris Trot. "Kion do Ugu faris je sxi?" 
"Cxu la Malgranda Palrugxa Urso povus informi nin pri kion li faris je Ozma?" 
demandis Buton-Brilo. 
"Certe," respondis la Lavenda Urso; "mi demandos al li." 
Do li turnis la krankon en la flanko de la Malgranda Palrugxa Urso kaj demandis: 
"Cxu la Sxufaristo Ugu sxtelis Ozman de Oz?" 
"Jes," respondis la Malgranda Palrugxa Urso. 
"Do kion li faris je sxi?" demandis la Regxo. 
"Fermis sxin en senlumejon," respondis la Malgranda Palrugxa Urso. 
"Ho, nepre estis subtera karcero!" kriis Doroteo, hororoplene. "Estas fie!" 
"Nu, ni devos eligi sxin," diris la Sorcxisto. "Ni venis tiucele kaj kompreneble 
ni devas savi Ozman. Sed-- kiel?" 
Cxiu rigardis al iu alia sercxante respondon kaj cxiuj kapneis serioze kaj 
malfelicxe. Escepte de Cxifoneroj, kiu cxirkauxdancis ilin gaje. 
"Vi timas," diris la Mikscxifona Knabino, "cxar tiom da aferoj povas damagxi viajn 
viandajn korpojn. Kial ne cedi kaj reiri hejmen? Kiel vi povas batali potencan 
magiiston kiam vi havas nenian batalilon?" 
Doroteo rigardis sxin penseme: 
"Cxifoneroj," diris sxi, "vi scias ke Ugu tute ne povus damagxi vin, negrave kion 
li farus; nek li povus damagxi min, cxar mi surhavas la Magian Zonon de la Regxo 
de la Knomoj. S'pozu ke ni ambaux antauxenirus, kaj la aliaj restus cxi tie 
atendante nin?" 
"Ne, ne!" diris la Sorcxisto firme. "Tio tute ne tauxgus. Ozma estas pli potenca 
ol iu el vi, tamen sxi ne povis venki la fian Ugun, kiu fermis sxin en subteran 
karceron. Ni devos iri kiel unu granda grupo al la Sxufaristo, cxar nur per unueco 
ekzistas forto." 
"Bonega konsilo," diris la Lavenda Urso, aprobe. 
"Sed kion ni povos fari, kiam ni atingos Ugun?" demandis la Kuketo-Kuiristino 
malkviete. 
"Ne anticipu tujan respondon al tiu grava demando," respondis la Sorcxisto, "cxar 
ni devos unue plani nian agadon. Ugu scias, kompreneble, ke ni sercxas lin, cxar 
li vidis nian aliron per la Magia Bildo, kaj li legis pri cxiuj niaj agoj gxis nun 
per la Granda Arkivo-Libro. Sekve ni ne povas anticipi surprize kapti lin." 
"Cxu eble Ugu akceptus rezonadon?" demandis Betinjo. "Se ni klarigus al li kiom 
fie li agis, cxu eble li permesus ke kompatainda Ozma estu libera?" 
"Kaj redonus al mi mian telerlavujon?" aldonis la Kuketo-Kuiristino fervore. 
"Jes, jes; eble li diros ke li bedauxras kaj surgenuigxos kaj petos pardonon!" 
kriis Cxifoneroj, transkapen saltante por montri sian malrespekton al la sugesto. 
"Kiam la Sxufaristo Ugu faros tion, bonvolu frapi sur la antauxan pordon kaj 
sciigu al mi." 
La Sorcxisto gxemis kaj frotis sian kalvan kapon, perpleksa. 
"Mi tute certas ke Ugu ne estos gxentila al ni," diris li, "do ni devos konkeri 
tiun kruelan magiiston perforte, ecx kvankam ni malsxatas malgxentili al iu ajn. 
Sed ankoraux neniu el vi sugestis kiel fari tion. Cxu eble la Malgranda Palrugxa 
Urso povas informi nin?" li demandis, turninte sin al la Regxo de la Ursoj? 
"Ne, cxar tio estas ankoraux okazonta," respondis la Lavenda Urso. "Li povas diri 
al ni nur kio jam okazis." 
Denove ili estis seriozaj kaj pensemaj. Sed post kelka tempo Betinjo diris per 
hezitema vocxo: 
"Hancxjo estas potenca batalisto; eble li povus konkeri la magiiston." 
La Mulo turnis sian kapon por rigardi riprocxe sian malnovan amikon, la junan 
knabinon. 
"Kiu povas batali kontraux magio?" li demandis. 
"La Malkuragxa Leono povus," diris Doroteo. 
La Leono, kiu kusxis kun la antauxaj kruroj apartigitaj, kaj la mentono sur la 
piedoj, levis sian vilan kapon. 
"Mi povas batali kiam mi ne timas," diris li trankvile; "sed ecx mencio pri batalo 
tremigas min." 
"La magio de Ugu ne povus damagxi la Segcxevalon," sugestis malgranda Trot. 
"Kaj la Segcxevalo ne povus damagxi la Magiiston," deklaris tiu ligna besto. 
"Rilate al mi," diris Toto, "mi estas senkapabla, cxar mi perdis mian grumblon." 
"Do," diris Kuknjo la Kuketo-Kuiristino, "ni devos dependi de la Ranulo. Lia 
mirinda sagxeco certe informos lin pri kiel konkeri la fian Magiiston kaj redoni 
al mi mian telerlavujon." 
Cxiuj nun turnis siajn okulojn demandeme al la Ranulo. Trovinte sin la centro de 
observigxo, li svingis sian orkapan bastonon, gxuste lokigis siajn grandajn 
okulvitrojn kaj sxveliginte sian bruston, gxemis kaj diris per modesta vocxtono: 
"Respekto al la vero devigas min konfesi ke Kuknjo eraras pri mia supera sagxeco. 
Mi ne estas tre sagxa. Nek mi havis praktikan sperton pri konkeri magiistojn. Sed 
ni konsideru cxi tiun kazon. Kio estas Ugu, kaj kio estas magiisto? Ugu estas 
renegata sxufaristo kaj magiisto estas ordinara homo kiu, lerninte fari magiajn 
agojn, opinias sin supera al siaj kunuloj. Cxikaze, la Sxufaristo estis suficxe 
miskonduta por sxteli multajn magiilojn kaj ajxojn ne apartenantajn al li, kaj 
estas pli fie sxteli ol esti magiisto. Tamen, malgraux cxiuj artoj kiujn li regas, 
Ugu restas homo, kaj certe ekzistas metodoj konkeri homon. Kiel, vi diras, kiel? 
Permesu ke mi diru ke mi ne scias. Laux mia takso ni ne povos decidi kiel plej 
bone agi antaux ol atingi la kastelon de Ugu. Do ni iru al gxi kaj rigardu gxin. 
Post tio ni eble trovos ideon kiu gvidos nin al venko." 
"Eble tio ne estas sagxa parolo, sed gxi sonas bone," diris Doroteo aprobe. "La 
Sxufaristo Ugu estas ne nur ordinara homo, sed fia homo, kruela homo kaj meritas 
venkigxon. Ni neniom kompatu lin gxis Ozma liberigxos. Do ni iru al lia kastelo, 
kiel diris la Ranulo, kaj vidu kiel aspektas tiu loko." 
Neniu kontrauxis tiun planon do gxi akceptigxis. Ili cxesis kampi kaj estis pretaj 
rekomenci la marsxon al la kastelo de Ugu kiam ili trovis ke Buton-Brilo denove 
perdigxis. La knabinoj kaj la Sorcxisto kriis lian nomon kaj la Leono mugxis kaj 
la Azeno mugxis kaj la Ranulo kvakis kaj la Granda Lavenda Urso grumblegis (kio 
enviigis Toton, kiu ne povis grumbli sed li kiel eble plej lauxte bojis) tamen 
neniu el ili povis auxdigi sin al Buton-Brilo. Do, vane sercxinte la knabon dum 
plena horo, ili faris procesion kaj plumarsxis direkte al la vimenajxa kastelo de 
la Sxufaristo Ugu. 
"Buton-Brilo konstante perdigxas," diris Doroteo. "Kaj se li ne estus konstante 
retrovata, mi versxajne maltrankvilus. Eble li antauxeniris nin, kaj eble li 
reiris; sed, kie ajn li estas, ni trovos lin iam kaj ie, mi preskaux certas." 


CxAPITRO 19: LA SxUFARISTO UGU

La Sxufaristo Ugu estis kurioza cxi tiel: li tute ne suspektis ke li estas fia. Li 
volis esti potenca kaj granda kaj li esperis farigxi la mastro de la tuta Lando 
Oz, por ke li povu devigi cxiun en tiu felando obei lin. Lia ambicio blindigis lin 
pri la rajtoj de aliaj kaj li imagis ke cxiu ajn agus precize kiel li se tiu alia 
hazarde estus egale lerta kiel li. 
Kiam li logxis en sia sxufarista butiko en la Urbo Herku li estis malkontenta, 
cxar oni ne alte respektas sxufariston kaj Ugu sciis ke liaj prapatroj estis famaj 
magiistoj dum multaj pasintaj jarcentoj kaj sekve lia familio estas supera al la 
ordinara socinivelo. Ecx lia patro magiadis, kiam Ugu estis knabo; sed lia patro 
forvagis de Herku kaj neniam revenis. Do, kiam Ugu plenkreskis, li devis metie 
fari sxuojn, sciante neniom el la magio de siaj prapatroj. Sed unu tagon, 
trasercxante la mansardon de sia domo, li trovis la librojn de magiaj receptoj kaj 
multajn magiilojn kiu estis antauxe uzataj de lia familio. De tiu tago li cxesis 
fari sxuojn kaj komencis studi magion. fine li aspiris farigxi la plej potenca 
magiisto en Oz, kaj dum tagoj kaj semajnoj kaj monatoj li meditis planon 
senpotencigi cxiujn aliajn sorcxistojn kaj magiistojn, ankaux la fekapablulojn, 
kiuj oponas lin. 
Per la libroj de la prapatroj li informigxis pri la sekvantaj faktoj: 
() Ke Ozma de Oz estas la feregantino de la Smeralda Urbo kaj la Lando Oz, kaj ke 
ne eblas detrui sxin per ia ajn magio. Ankaux, per sia Magia Bildo sxi povus 
rimarki cxiun personon proksimigxantan al sxia regxa palaco kun la celo konkeri 
gxin.
() Ke Glinda la Bona estas la plej potenca Sorcxistino en Oz, ke inter sxiaj 
magiaj posedajxoj estas la Granda Arkivo-Libro, kiu informas sxin pri cxio 
okazanta cxie en la mondo. Tiu Arkivo-Libro estas tre dangxera al la planoj de Ugu 
kaj Glinda servas Ozman kaj uzus sian sorcxan arton por protekti la knabinan 
Reganton. 
() Ke al la Sorcxisto de Oz, kiu logxas en la palaco de Ozma, Glinda instruis 
multan potencan magion kaj ke li havas valizon da magiiloj per kiuj li eble povus 
konkeri la Sxufariston. 
() Ke ekzistas en Oz--en la Lando de la Jipoj-- juvelita telerlavujo el oro, tiu 
telerlavujo posedas eksterordiarajn magiajn povojn. Per magia vorto, kiun Ugu 
lernis el la libro, la telerlavujo farigxus suficxe granda por ke homo sidu en 
gxi. Poste, kiam li prenus ambaux orajn tenilojn, la telerlavujo transportus lin 
tuj al kiu ajn loko inter la bordoj de la Lando Oz, laux lia volo. 
Neniu vivanto, escepte de Ugu, sciis pri la povoj de tiu Magia Telerlavujo; do, 
post longa studado, la sxufaristo decidis ke se li povus akiri la telerlavujon li 
povus, per gxi, rabi de Ozma kaj Glinda kaj la Sorcxisto de Oz ilian tutan magion, 
tiel ke li farigxus la plej potenca persono en la tuta lando. 
Lia unua ago estis foriri de la Urbo Herku kaj konstrui por si la Vimenajxan 
Kastelon en la montetoj. Tien li alportis siajn librojn kaj magiilojn kaj tie dum 
tuta jaro li diligente praktikadis cxiujn magiajn artojn kiujn li lernis de siaj 
prapatroj. fine de tiu tempo li povis fari multajn mirindajxojn. 
Poste, kiam cxiuj preparoj estis finitaj, li komencis marsxi al la Lando de la 
Jipoj kaj grimpinte la krutan monton dumnokte li eniris la domon de Kuknjo la 
Kuketo-Kuiristino kaj sxtelis sxian diamantornamitan oran telerlavujon dum la 
Jipoj dormadis. Portinte sian valorajxon eksteren, li metis la ujon sur la teron 
kaj diris la necesan magian vorton. Tuj la telerlavujo farigxis granda kiel 
vestlavujo kaj Ugu sidigis sin en gxi kaj prenis la du tenilojn. Poste li volis 
esti en la granda salono de Glinda la Bona. 
Li ekestis tie tuje. Unue li prenis la Grandan Arkivo-Libron kaj metis gxin en la 
telerlavujon. Poste li iris al la laboratorio de Glinda kaj prenis cxiujn sxiajn 
maloftajn kemiajxojn kaj sxiajn sorcxilojn, kaj metis ankaux ilin en la 
telerlavujon, kiun li suficxe grandigis por ke gxi povu enteni cxion. Post tio li 
sidigis sin inter la sxtelitaj trezoroj kaj volis esti en la cxambro en la palaco 
de Ozma kiun okupas la Sorcxisto kaj kie cxi tiu gardas sian valizon da magiiloj. 
Tiun valizon Ugu aldonis al sia rabajxaro kaj poste volis esti en la cxambroj de 
Ozma. 
Tie li unue prenis la Magian Bildon de la muro kaj poste kaptis cxiujn aliajn 
magiajxojn posedatajn de Ozma. Metinte tiujn en la telerlavujon li pretis mem 
engrimpi kiam li suprenrigardis kaj vidis Ozman staranta apud li. Sxia feinstinkto 
avertis sxin ke dangxero minacas sxin, do la bela knabina Reganto levis sin de sia 
kusxejo kaj elirinte sian litocxambron sxi tuj frontis la sxteliston. 
Ugu devis rapide pensi, cxar li konsciis ke se li permesus ke Ozma veku la 
logxantojn de sia palaco cxiuj liaj planoj kaj liaj akctualaj sukcesoj versxajne 
neniigxus. Do li jxetis tukon sur la kapon de la knabino, tiel ke sxi ne povis 
krii, kaj pusxis sxin en la telerlavujon kaj firme ligis sxin, tiel ke sxi ne 
povis movi sin. Post tio li engrimpis apud sxin kaj volis esti en sia propra 
vimenajxa kastelo. La Magia Telerlavujo tuj estis tie kun sia tuta enhavo, kaj Ugu 
kunfrotis siajn manojn triumfe kiam li komprenis ke li nun posedas cxiun gravan 
magion en la Lando Oz kaj povas devigi cxiujn logxantojn de tiu felando obei lin. 
Tiom rapide lia veturo plenumigxis ke antaux la tagigxo la rabista magiisto 
sxlosis Ozman en cxambron, tiel ke sxi estis kaptito, kaj malpakis kaj ordigis 
cxiujn sxtelajxojn. La sekvan tagon li metis la Arkivo-Libron sur sian tablon kaj 
pendigis la Magian Bildon sur sia muro kaj metis en sxrankon kaj tirkestojn cxiujn 
sxtelitajn eliksirojn kaj magiajn kemiajxojn. La magiajn instrumentojn li poluris 
kaj arangxis, kaj tio estis fascina agado kaj multe felicxigis lin. Nur Ozma 
gxenis lin. Vice la kaptita Regantino ploris kaj riprocxis la Sxufariston, 
arogante minacante terure puni lin pro liaj fiagoj. Ugu komencis iomete timi sian 
fekaptiton, kvankam li kredis esti forsxtelinta de sxi cxiun magian povon; do li 
faris sorcxon kiu tuj enfermis sxin kaj metis sxin kie li ne plu vidis kaj auxdis 
sxin. Post tio, okupate de multaj aliaj aferoj, li baldaux ekforgesis sxin. 
Sed nun, rigardante la Magian Bildon kaj legante la Grandan Arkivo-Libron, la 
Sxufaristo sciigxis ke lia fiieco ne restos neoponata. Du gravaj ekspedicioj 
entreprenas trovi lin kaj devigi lin redoni siajn sxtelitajn posedajxojn. Unu 
estas la grupo estrata de la Sorcxisto kaj Doroteo, kaj la alia konsistas el 
Kuknjo kaj la Ranulo. Ankaux aliaj sercxas, sed ne gxustaloke. Tiuj du grupoj, 
tamen, marsxas direkte al la vimenajxa kastelo do Ugu komencis plani kiel plej 
bone renkonti ilin kaj venki ilian strebon konkeri lin. 



CxAPITRO 20: PLI DA SURPRIZOJ

Tiun tutan unuan tagon post la unuigxo de la du grupoj niaj amikoj marsxis 
senhalte direkte al la vimenajxa kastelo de la Sxufaristo Ugu. Kiam noktigxis ili 
kampis en malgranda arbaro kaj pasigis kune placxan vesperon, kvankam kelkaj el 
ili estis ankoraux maltrankvilaj pro la perdigxo de Buton-Brilo. 
"Eble," diris Toto, dum la bestoj kusxadis en grupo por la nokto, "tiu Sxufaristo 
kiu sxtelis mian grumblon kaj kiu sxtelis Ozman, ankaux sxtelis Buton-Brilon." 
"Kiel vi scias ke la Sxufaristo sxtelis vian grumblon?" demandis la Vuzo. 
"Li sxtelis preskaux cxion alian valoran en Oz, cxu ne?" respondis la hundo. 
"Li sxtelis kion ajn li volas, eble," akordis la Leono; "sed kial li aux iu alia 
volus vian grumblon?" 
"Nu," diris la hundo, malrapide svingante la voston, "laux mia memoro gxi estis 
mirinda grumblo, mola kaj mallauxta kaj--kaj--" 
"Kun cxifonaj randoj," diris la Segcxevalo. 
"Do," pludiris Toto, "se tiu magiisto ne havis propran grumblon, li eble volis la 
mian kaj sxtelis gxin." 
"Kaj, se tiel, li baldaux volus ne havi gxin," komentis la Mulo. "Ankaux, se li 
sxtelis Buton-Brilon li bedauxros." 
"Cxu do vi ne amas Buton-Brilon?" demandis la Leono surprizite. 
"Ne temas pri ami lin," respondis la Mulo. "Temas pri atenti lin kaj prizorgi lin. 
Knabo kiu kauxzas tiom da maltrankvilo al siaj amikoj ne estas havinda. Mi neniam 
perdigxas." 
"Se vi perdigxus," diris Toto, "neniu maltrankvil?
Cxapitro Dudek
igxus. Mi opinias ke Buton-Brilo estas tre bonfortuna knabo, cxar li cxiam 
retrovigxas." 
"Atentu," diris la Leono, "tiu babilado restigas nin vekaj kaj morgaux versxajne 
estos agoplena tago. Dormu kaj forgesu viajn kverelojn." 
"Amiko Leono," kolerete respondis la hundo, "se mia grumblo ne estus perdita vi 
auxdus gxin nun. Mi tiom rajtas paroli kiom vi dormi." 
La Leono gxemis. 
"Mi multe preferus perdon de via vocxo samtempe kun via grumblo," diris li, "vi 
estus pli agrabla kunulo." 
Sed ili kvietigxis post tio, kaj baldaux la tuta grupego estis profunde endorma. 
La sekvan matenon ili frue komencis sed apenaux finis horon da marsxado kiam, 
grimpinte nekrutan altetajxon, ili vidis iom for malaltan monton, sur kies supro 
staris la vimenajxa kastelo de Ugu. Gxi estas iom granda konstruajxo kaj iom bela 
cxar la flankoj, tegmentoj kaj kupoloj estis el vimenajxo fajne plektita, kiaj 
estas altkvalitaj korboj. 
"Cxu vi kredas gxin fortika?" demandis Doroteo pripenseme, dum sxi observadis la 
kuriozan kastelon. 
"Mi supozas ke jes, cxar magiisto konstruis gxin," respondis la Sorcxisto. "Se 
magio protektas gxin, ecx papera kastelo povas esti egale fortika kiel sxtona. Tiu 
Ugu nepre estas ideplena persono, cxar li agas mal-simile al aliaj homoj." 
"Jes; neniu alia sxtelus nian karan Ozman," gxemis malgranda Trot. 
"Cxu vi kredas ke Ozma estas tie?" demandis Betinjo, indikante la kastelon per 
kapmovo. 
"Kie alie sxi povus esti?" demandis Cxifoneroj. 
"Ni demandu al la Palrugxa Urso," proponis Doroteo. 
Tio akceptigxis kiel bona ideo, do ili haltigis la procesion kaj la Regxo de la 
Ursoj tenis la malgrandan Palrugxan Urson sur siaj genuoj kaj turnis la krankon en 
gxia flanko kaj demandis: 
"Kie estas Ozma de Oz?" 
Kaj la malgranda Palrugxa Urso respondis: 
"Sxi estas en truo en la tero, kilometron for, maldekstre de vi." 
"Jadi!" kriis Doroteo. "Do sxi tute ne estas en la kastelo de Ugu." 
"Bonsxance ni demandis tion," diris la Sorcxisto; "cxar se ni povos trovi Ozman 
kaj savi sxin, ne necesos ke ni baltalu tiun fian dangxeran magiiston." 
"Cxu?" diris Kuknjo. "Kion pri mia telerlavujo?" 
La Sorcxisto aspektis perpleksa pro sxia riprocxa tono, do sxi pludiris: 
"Cxu vi uloj el la Smeralda Urbo ne promesis ke ni helpos unu la alian, kaj ke vi 
helpos min reakiri mian telerlavujon se mi helpos vin reakiri vian Ozman? Kaj cxu 
mi ne portis al vi la malgrandan Palrugxan Urson, kiu informis vin kie Ozma estas 
kasxita?" 
"Sxi pravas," diris Doroteo al la Sorcxisto. "Ni devas plenumi nian 
interkonsenton." 
"Nu, unue, ni iru savi Ozman," proponis la Sorcxisto. "Poste nia amata Regantino 
eble povos konsili nin kiel konkeri la Sxufariston Ugu." 
Do ili turnis sin maldekstren kaj marsxis kilometron gxis atingi malgrandan sed 
profundan truon en la tero. Cxiuj tuj kuris al la rando por rigardi en la truon, 
sed anstataux trovi tie Princinon Ozman de Oz, ili vidis nur Buton-Brilon, kiu 
kusxis dormante sur la fundo. 
Iliaj krioj baldaux vekis la knabon, kiu sidigxis kaj frotis siajn okulojn. Kiam 
li rekonis siajn amikojn li ridetis dolcxe, dirante: "Retrovita!" 
"Kie estas Ozma?" demandis Doroteo maltrankvile. 
"Mi ne scias," respondis Buton-Brilo de la fundo de la truo. "Mi perdigxis 
hieraux, kiel eble vi memoras, kaj en la nokto, dum mi cxirkauxvagadis en la 
lunlumo, provante trovi la vojon por retrovi vin, mi subite falis en cxi tiun 
truon." 
"Kaj cxu Ozma ne estis en gxi jam?" 
"Enestis neniu krom mi, kaj mi bedauxris ke gxi ne estas tute malplena. La flankoj 
estas tiom krutaj ke mi ne povas elgrimpi, do nenio estis farebla krom dormi gxis 
iu trovos min. Dankon pro via alveno. Se vi bonvolos enpendigi sxnuregon mi 
malplenigos cxi tiun truon rapidege." 
"Ja strange!" diris Doroteo, multe bedauxrigite. "Evidente la Palrugxa Urso ne 
diris al ni la veron." 
"Li neniam eraras," deklaris la Lavenda Regxo de la Ursoj, per tono kiu montris ke 
oni ofendis lin. Kaj tiam li denove turnis la krankon de la malgranda Palrugxa 
Urso kaj demandis: "Cxu cxi tiu estas la truo en kiu estas Ozma de Oz?" 
"Jes," respondis la Palrugxa Urso. 
"Tio certigas pri la vero," diris la Regxo, tre sendube. "Via Ozma estas en cxi 
tiu truo en la tero." 
"Ne stulte parolu," respondis Doroteo senpacience. "Ecx viaj bidaj okuloj povas 
vidi ke krom Buton-Brilo neniu estas en la truo." 
"Eble Buton-Brilo estas Ozma," sugestis la Regxo. 
"Kaj eble ne! Ozma estas knabino, kaj Buton-Brilo estas knabo." 
"Via Palrugxa Urso nepre misfunkcias," diris la Sorcxisto; "cxar almenaux cxifoje 
lia mekanismo kauxzis lin diri malverajxon." 
La Regxo de la Ursoj tiom koleris pro tiu komento ke li forturnis sin, tenante la 
Palrugxan Urson per siaj manoj, kaj li plene rifuzis plu diskuti la aferon. 
"Iukaze," diris la Ranulo, "la Palrugxa Urso kondukis nin al via knabamiko kaj 
tiel ebligis ke vi savu lin." 
Cxifoneroj klinis sur tiom super la truon, klopodante trovi Ozman en gxi, ke 
subite sxi malekvilibrigxis kaj enfalis kapantauxen. Sxi falis sur Buton-Brilon 
kaj faligis lin, sed lin ne vundis sxia mola remburita korpo kaj li nur ridis pro 
la akcidento. La Sorcxisto kunbukis kelkajn rimenojn kaj enpendigis unu finon en 
la truon, kaj baldaux kaj Cxifoneroj kaj la knabo suprengrimpis kaj staris sekure 
apud la aliaj. 
Denove ili sercxis Ozman, sed la truo nun estis tute vaka. Gxi estis ronda truo, 
tiel ke de la supro ili povis klare vidi cxiun parton de gxi. Antaux ol ili 
foriris de la loko Doroteo iris al la Regxo de la Ursoj kaj diris: 
"Mi bedauxras ke ni ne povis kredi kion diris la malgranda Palrugxa Urso, cxar ni 
ne volas missentigi vin per niaj duboj. Devas esti ia eraro, ie, kaj versxajne ni 
ne komprenas precize kion celas diri la malgranda Palrugxa Urso. Cxu vi bonvolos 
fari al li unu plian demandon?" 
La Lavenda Regxo de la Ursoj estis bonhumora urso, se oni konsideras kiel li estis 
fabrikita kaj remburita kaj artikigita, do li akceptis la pardonpeton de Doroteo 
kaj turnis la krankon kaj permesis ke la knabineto mem demandu lian etan Palrugxan 
Urson. 
"Cxu Ozma vere estas en cxi tiu truo?" demandis Doroteo. 
"Ne," diris la malgranda Palrugxa Urso. 
Tio surprizis cxiujn. Ecx la Regxo de la Ursoj nun estis perpleksa pro la 
sinkontrauxaj deklaroj de lia orakolo. 
"Kie do sxi ja estas?" demandis la Regxo. 
"Cxi tie, inter vi," respondis la malgranda Palrugxa Urso. 
"Nu," diris Doroteo, "tio certe cedigas min! Versxajne la malgranda Palrugxa Urso 
frenezigxis." 
"Eble," vokis Cxifoneroj, kiu rapide transkap?enigadis sin kvazaux radon cxirkaux 
la tutan perpleksan grupon, "Ozma estas nevidebla." 
"Kompreneble!" kriis Betinjo. "Tio klarigus la aferon!" 
"Nu, mi rimarkis ke oni povas paroli ecx kiam nevidebla," diris la Sorcxisto. Li 
cxirkauxrigardis tre zorge kaj diris per solena vocxo: "Ozma, cxu vi estas cxi 
tie?" 
Nenia respondo okazis. Doroteo ankaux demandis, krome Buton-Brilo kaj Trot kaj 
Betinjo; sed neniu ricevis ian ajn respondon. 
"Estas strange--strangege!" murmuris Kuknjo la Kuketo-Kuiristino. "Mi certis ke la 
malgranda Palrugxa Urso cxiam diras la veron." 
"Mi ankoraux kredas lin honesta," diris la Ranulo, kaj tiu tributo tiom placxis al 
la Regxo de la Ursoj ke li dankrigardis cxilastajn parolintojn, sed ankoraux amare 
rigardis la aliajn. 
"Krome," komentis la Sorcxisto, "Ozma ne povus esti nevidebla, cxar sxi estas 
feino kaj feinoj ne povas kontrauxvole farigxi nevideblaj. Kompreneble sxi eble 
estas enkarcerigita de la magiisto, aux ecx sorcxita, aux transformita, malgraux 
siaj fepovoj; sed Ugu ne povus malvidebligi sxin per ia magio sia." 
"Cxu eble sxi transformigxis en Buton-Brilon?" diris Doroteo nervoze. Sxi rigardis 
la knabon firme kaj demandis: "Cxu vi estas Ozma? Diru al mi la veron!" 
Buton-Brilo ridis. "Vi fusxpensas, Doroteo," li respondis. "Nenio sorcxas min. Se 
mi estus Ozma, cxu vi supozas ke mi falus en tiun truon?" 
"Iuokaze," diris la Sorcxisto, "Ozma neniam volus trompi siajn amikojn, aux 
malebligi ke ili rekonu sxin, negrave kiaforma sxi estus. La enigmo restas enigmo, 
do ni pluiru al la vimenajxa kastelo kaj demandu al la magiisto mem. Cxar li 
sxtelis nian Ozman, Ugu devos diri al ni kie trovi sxin." 



21: MAGIO KONTRAUx MAGIO

La Sorcxisto bone konsilis, do denove ili ekmarsxis direkte al la malalta monto 
sur kies kresto estis konstruita la vimenajxa kastelo. Ili jam iom post iom 
grimpetadis la monton, tiel ke nun la altajxo aspektis al ili pli kiel ronda 
altajxeto ol montosupro. Tamen la flankoj de la altajxeto estis deklivaj kaj 
kovritaj de verda herbo, tiel ke restis antaux ili vigla grimpado. 
Malgrauxe ili plu iradis kaj preskaux atingis la altajxeton kiam ili subite 
observis ke gxin cxirkauxas flamanta rondo. Unue la flamoj apenaux levis sin super 
la teron, sed baldaux ili pli kaj pli altigxis gxis cirklo de flamantaj 
fajrolangoj cxirkauxis la monteton sur kiu staris la vimenajxa kastelo, pli altaj 
ol iu el iliaj kapoj. Kiam ili proksimigxis al la flamoj la varmego estis tiom 
intensa ke gxi reforpusxis ilin. 
"Tio neniel tauxgos por mi!" kriis la Mikscxifona Knabino. "Mi tre facile 
ekbrulas." 
"Nek por mi," grumblis la Segcxevalo, trotante mal-antaux ilin. 
"Ankaux min forte objxetigas fajro," diris la Regxo de la Ursoj, sekvante la 
Segcxevalon al sekura distanco kaj premante la malgrandan Palrugxan Urson al si 
per siaj manoj. 
"Mi supozas ke la malsagxa Sxufaristo imagas ke tiu incendio haltigos nin," 
komentis la Sorcxisto, mal?respekte ridetante pro Ugu. "Sed mi povas informi vin 
ke temas pri simpla magia truko kiun la rabisto sxtelis de Glinda la Bona, kaj 
bonfortune mi scias kiel detrui tiujn flamojn, kiel ankaux produkti ilin. Cxu iu 
el vi bonvolos doni al mi alumeton?" 
Nu estu certa ke la knabinoj ne kunportis alumetojn, nek la Ranulo nek Kuknjo nek 
iu el la bestoj. Sed Buton-Brilo, sercxinte zorge tra siaj posxoj, en kiuj estis 
multaj utilajxoj kaj senutilajxoj, fine elprenis alumeton kaj transdonis gxin al 
la Sorcxisto, kiu ligis gxin al la fino de brancxo kiun li tordis de malgranda 
arbo kreskanta proksime de ili. Tiam la malgranda Sorcxisto zorge flamigis la 
alumeton kaj antauxenkurinte jxetis gxin en la plej proksiman flamon. Tuj la fajra 
cirklo komencis estingigxi kaj baldaux tute malaperis, lasante la vojon vaka por 
ke ili povu antauxenmarsxi. 
"Tio ridigis!" ridis Buton-Brilo. 
"Jes," akordis la Sorcxisto, "sxajnas strange ke mal?granda alumeto povas detrui 
tiom grandan fajran cirklon, sed kiam Glinda inventis tiun trukon sxi kredis ke 
neniu ekpensus ke alumeto estas estingilo por fajro. Mi supozas ke ecx Ugu ne 
scias kiel ni sukcesis estingi la flamojn de lia bariero, cxar nur Glinda kaj mi 
scias la sekreton. La Magio-Libro de Glinda, kiun Ugu sxtelis, preskribas kiel 
fari la flamojn, sed ne kiel estingi ilin." 
Nun ili denove arangxis sin por marsxi kaj komencis antauxeniri laux la monta 
deklivo; sed ili ne multe iris antaux ol sxtala muro levigxis antaux ili. Gxia 
surfaco estis dense kovrita de akraj, brilantaj pintoj kiaj de ponardoj. La muro 
tute cxirkauxis la vimenajxan kastelon kaj gxiaj akraj pintoj malebligis ke iu 
grimpu gxin. Ecx la Mikscxifonan Knabinon eble dissxirus la pintoj se sxi kuragxus 
provi grimpi. 
"Ha!" krietis la Sorcxisto gaje, "nun Ugu uzas unu el miaj propraj trukoj kontraux 
mi. Sed cxi tiu estas pli serioza ol la Bariero de Fajro, cxar la sola maniero 
detrui la muron estas aliflankigxi de gxi." 
"Kiel tio eblos?" demandis Doroteo. 
La Sorcxisto rigardadis penseme sian grupeton kaj lia vizagxo malkvietigxis. 
"Gxi estas vere alta muro," li malfelicxe komentis. "Mi preskaux certas ke la 
Malkuragxa Leono ne povus transsalti gxin." 
"Mi plene certas pri tio!" diris la Leono tremante pro timo. "Se mi malsagxe volus 
salti min kaptus tiuj acxaj pintoj." 
"Mi kredas ke mi sukcesus, sinjoro," diris la Ranulo, riverencante al la 
Sorcxisto. "Necesas salti kontrauxdekliven kaj ne nur alten, sed miaj amikoj en la 
Lando de la Jipoj opinias min bona saltisto kaj mi kredas ke bona forta salto 
portos mi aliflanken." 
"Mi certas pri tio," akordis la Kuketo-Kuiristino. 
"Saltado, sciu, estas raneca lerto," dauxrigis la Ranulo, modeste, "sed bonvolu 
diri al mi kion mi faru kiam mi estos aliflanke de la muro." 
"Vi estas kuragxulo," diris la Sorcxisto, admire. "Cxu iu havas pinglon?" 
Betinjo havis pinglon kaj donis gxin al li. 
"Nur necesas," diris la Sorcxisto al la Ranulo, donante al li la pinglon, "pusxi 
cxi tion en la alian flankon de la muro." 
"Sed la muro estas el sxtalo!" krietis la granda rano. 
"Mi scias; almenaux, gxi aspektas sxtala; sed faru kion mi diras. Pusxu la pinglon 
en la muron kaj gxi malaperos." 
La Ranulo formetis sian belan jakon kaj zorge faldis gxin kaj metis gxin sur la 
herbon. Poste li deprenis sian cxapelon kaj metis gxin, kun la orkapa bastono, 
apud la jakon. Poste li retrenpasxis iomete kaj rapide faris tri fortajn saltojn 
sinsekvajn. La unuaj du saltoj portis lin al la muro kaj la tria salto portis lin 
facile trans gxin, kio mirigis cxiujn rigardantojn. Kelkan tempon li malaperis el 
ilia vidpovo, sed kiam li obeis la ordonon de la Sorcxisto kaj pusxis la pinglon 
en la muron, la granda bariero malaperis kaj montris al ili la formon de la 
Ranulo, kiu nun iris al kie kusxas lia jako kaj resurmetis gxin. 
"Ni multe dankas vin," diris la multe gxojigita Sorcxisto. "Tiu estis la plej 
grandioza salto kiun mi iam vidis kaj gxi savis nin de venkigxo fare de nia 
malamiko. Nun ni rapidu al la kastelo antaux ol la Sxufaristo Ugu elpensos alian 
metodon haltigi nin." 
"Sxajne gxis nun ni surprizis lin," deklaris Doroteo. 
"Jes ja. Tiu ulo scias multan magion--cxiujn niajn magiagojn kaj plurajn 
proprajn," respondis la Sorcxisto. "Do, se li estas ecx nur duone tiom lerta kiom 
li devus esti, li ankoraux multe gxenos nin." 
Apenaux li diris tiujn vortojn kiam el la portaloj de la vimenajxa kastelo marsxis 
regimento de soldatoj, vestitaj per gajaj uniformoj kaj cxiuj portantaj longajn, 
pintajn lancojn kaj akrajn batalhakilojn. Tiuj soldatoj estis knabinoj, kaj la 
uniformoj estis mallongaj jupoj el flava kaj nigra sateno, oraj sxuoj, rubandoj el 
oro sur la fruntoj kaj kolcxenoj el brilantaj juveloj. Iliaj jakoj estis 
skarlataj, broditaj per argxentaj sxnuroj. Estis centoj da tiuj soldatinoj, kaj 
ili estis pli timigaj ol belaj, cxar ili estis fortaj kaj ferocaspektaj. Ili 
formis cirklon tute cxirkaux la kastelo kaj frontis antauxen, tenante siajn 
lancojn direkte al la invadintoj kaj siajn batalhakilojn sur la sxultroj, 
batpretaj. 
Kompreneble niaj amikoj tuj haltis, cxar ili ne anticipis tiun timigan soldataron. 
La Sorcxisto aspektis perpleksa kaj liaj akompanantoj intersxangxis rigardojn de 
senkuragxigxo. 
"Mi tute ne konceptis ke Ugu havas tian armeon," diris Doroteo. "La kastelo ne 
aspektas suficxe granda por ke ili cxiuj enestu." 
"Tiom granda gxi ne estas," deklaris la Sorcxisto. 
"Sed cxiuj marsxis el gxi." 
"Lauxaspekte; sed mi tute ne kredas ke gxi estas reala armeo. Se la Sxufaristo Ugu 
havus tiom da kunlogxantoj, mi certas ke la Carsuprulo de Herku mencius tion al 
ni." 
"Ili estas nur knabinoj!" ridis Cxifoneroj. 
"Knabinoj estas la plej ferocaj soldatoj," deklaris la Ranulo. "Ili estas pli 
kuragxaj ol viroj kaj ili havas pli fortajn nervojn. Versxajne tial la magiisto 
uzas ilin kiel soldatojn kaj sendis ilin por oponi nin." 
Neniu disputis tiun deklaron, cxar cxiu forte rigardis la vicon de soldatoj, kiuj 
nun, defie poziciiginte sin, restis senmove. 
"Jen magiajxo nova por mi," agnoskis la Sorcxisto, post iom da tempo. "Mi ne 
kredas la armeon reala, tamen la lancoj eble estas suficxe akraj por piki nin, do 
ni nepre zorgu. Ni uzu iom da tempo por pripensi kiel renkonti tiun problemon." 
Dum ili pripensadis Cxifoneroj dancis pli proksimen al la vico de soldatinoj. 
Sxiaj butonokuloj kelkfoje vidis pli ol la naturaj okuloj de sxiaj kamaradoj, do, 
rigardinte atente la armeon de la magiisto, sxi kuragxe antauxeniris kaj dancis 
rekte tra la minacantan vicon! Aliflanke sxi skuis siajn remburitajn brakojn kaj 
kriis: 
"Venu, amikoj. La lancoj ne povas damagxi vin." 
"Ha!" diris la Sorcxisto, gaje, "vidiluzio, same kiel mi kredis. Ni cxiuj sekvu la 
Mikscxifonan Knabinon." 
La tri knabinetoj iom nervozis kiam ili provis defii la lancojn kaj batalhakilojn, 
sed post la sendamagxa trairo de la aliaj ili kuragxis trairi. Kaj, kiam cxiuj jam 
trairis la vicojn de la knabina armeo, la armeo mem magie malaperis. 
Tutdume niaj amikoj pli grimpadis la monteton kaj pliproksimigxis al la vimenajxa 
kastelo. Nun, plu antauxenirante, ili atendis ke io alia oponos ilin, sed, mirige, 
nenio okazis kaj baldaux ili atingis la vimenajxan portalon, kiu estis vaste 
malferma, kaj kuragxe eniris la logxejon de la Sxufaristo Ugu. 


CxAPITRO 22: EN LA VIMENAJxA KASTELO

Tuj kiam la Sorcxisto de Oz kaj liaj sekvantoj estis plene en la en enirejo de la 
kastelo la grandaj portaloj kunsvingigxis brue kaj pezaj bariloj ligis ilin. Ili 
rigardis unu la alian maltrankvile, sed neniu volis paroli pri la okazajxo. Se ili 
efektive estis kaptitoj en la vimenajxa kastelo ili devos trovi metodon eskapi, 
sed ilia unua devo estis atenti la celon por kiu ili venis kaj sercxi la Regxinan 
Ozman, kiun ili kredis kaptita de la magiisto, kaj savi sxin. 
Ili trovis ke ili eniris kvadratan korton de kiu enirejo kondukis en la cxefan 
konstruajxon de la kastelo. Ankoraux neniu persono renkontis ilin, kvankam 
brilkolora pavo, staranta sur la muro, gakis ridante kaj diris per sia akra, 
altatona vocxo: "Povraj stultuloj! Povraj stultuloj!" 
"Mi esperas ke la pavo eraras," komentis la Ranulo, sed neniu alia atentis la 
birdon. Ilin iom imponis la silento kaj soleco de la loko. 
Kiam ili eniris la pordojn de la kasteloj, kiuj estis invite malfermaj, ankaux ili 
fermigxis post ili kaj grandegaj klinkoj ekglitis. La bestoj cxiuj akompanis la 
grupon en la kastelon, cxar ili sentis ke estus dangxere apartigxi. Ili devis 
sekvi zigzagan koridoron, turnante sin tien kaj alien, gxis fine ili eniris 
grandan centran halon, cirkloforman kaj kun alta kupolo de kiu pendis enorma 
lustro. 
La Sorcxisto estis plej antauxa, sekvis Doroteo, Betinjo kaj Trot; Toto konstante 
sekvis la kalkanojn de sia malgranda mastrino. Post ili estis la Leono, la Vuzo 
kaj la Segcxevalo; poste Kuknjo la Kuketo-Kuiristino kaj Buton-Brilo; poste la 
Lavenda Urso portanta la Palrugxan Urson, kaj fine la Ranulo kaj la Mikscxifona 
Knabino, kaj Hancxjo la Mulo estis plejlasta. Do la Sorcxisto la unua vidis la 
grandan kupolitan halon, sed la aliaj rapide sekvis kaj miroplene grupigxis tuj 
interne de la enirejo. 
Sur alta podio cxe unu flanko estis peza tablo sur kiu kusxis la Granda Arkivo-
Libro de Glinda; sed la podio estis ligita al la podio kaj la Libro estis firme 
cxenita al la tablo--gxuste kiel kiam gxi estis gardata en la palaco de Glinda. 
Sur la muro super la tablo pendis la Magia Bildo de Ozma. Sur aro da bretoj 
aliflanke de la halo staris cxiuj kemiajxoj kaj magiesencoj kaj cxiuj magiiloj 
sxtelitaj forde Glinda kaj Ozma kaj la Sorcxisto, kun vitraj pordoj kiuj kovris la 
bretojn tiel ke neniu povu akiri ilin. 
Kaj en fora angulo sidis la Sxufaristo Ugu, liaj piedoj estis pigre etenditaj, 
liaj maldikaj manoj estis kunmetitaj malantaux lia kapo. Li trankvile klinis sin 
malantauxen kaj fumadis longan pipon. Cxirkaux la magiisto estis ia kagxo, 
lauxaspekte konsistanta el oraj stangoj kun grandaj spacoj inter ili, kaj cxe liaj 
piedoj--ankaux interne de la kagxo--ripozis la longe sercxita diamantornamita 
telerlavujo de Kuknjo la Kuketo-Kuiristino. Princino Ozma estis tute ne videbla. 
"Nu, nu," diris Ugu, kiam la invadintoj jam staris silente dum momento, 
cxirkauxrigardante, "cxi tiu vizito estas atendita plezuro, mi certigas al vi. Mi 
sciis ke vi venas kaj mi scias kial vi estas cxi tie. Vi ne estas bonvenaj, cxar 
mi ne povas profite uzi iun el vi, sed cxar vi insiste venis mi esperas ke vi kiel 
eble plej mallongigos cxi tiun posttagmezan viziton. Ne necesos multa tempo por 
fini vian traktadon kun mi. Vi petos de mi Ozman, kaj mi respondos ke vi trovu 
sxin--se vi povos." 
"Sinjoro," respondis la Sorcxisto, riprocxtone, "vi estas tre fia kaj kruela 
persono. Mi supozas ke vi imagas ke cxar vi sxtelis la telerlavujon de cxi tiu 
kompatinda virino kaj la plej bonan magion en Oz, ke vi estas pli potenca ol ni 
kaj povos triumfi kontraux ni." 
"Jes," diris la Sxufaristo Ugu, malrapide plenigante sian pipon per fresxa tabako 
el argxenta bovlo kiu staris apud li, "precize tion mi imagas. Tute ne utilos al 
vi postuli de mi la knabinon kiu antauxe estis la Reganto de Oz, cxar mi ne diros 
al vi kie mi kasxis sxin--kaj vi ne povus diveni ecx dum mil jaroj. Nek mi redonos 
al vi iun magion kiun mi kaptis. Mi ne tiom stultas. Sed memoru cxi tion: mi mem 
intencas esti de nun la Reganto de Oz, do mi konsilas ke vi zorgu dece paroli al 
via estonta Monarko." 
"Ozma restas la Reganto de Oz, ne grave kie vi kasxis sxin," deklaris la 
Sorcxisto. "Kaj enmensigu cxi tion, mizera Sxufaristo: Ni intencas trovi kaj savi 
sxin, kiam eble, sed nia unua devo kaj plezuro estos konkeri vin kaj poste puni 
vin pro viaj fiagoj." 
"Bone; konkeru," diris Ugu. "Mi vere volonte vidos kiel vi faros tion." 
Nu, kvankam la malgranda Sorcxisto parolis tiom auxdace, li tiumomente tute ne 
sciis kiel ili povus konkeri la magiiston. Tiumatene li donis al la Ranulo, pro 
lia peto, dozon da zosozo el sia botelo, kaj la Ranulo promesis eventuale forte 
batali; sed la Sorcxisto sciis ke forto sola ne povos venki kontraux magiaj artoj. 
Tamen la ludila Regxo de la Ursoj jam montris ke li havas vere respektindan 
magion, kaj la Sorcxisto iom dependis de tio. Sed io estis tuj farenda, kaj la 
Sorcxisto ne sciis kion. 
Dum li pripensadis tiun perpleksigan demandon kaj la aliaj staris rigardante lin, 
sian estron, io kurioza okazis. La planko de la granda ronda halo, sur kiu ili 
staradis, subite komencis klinigxi. Anstataux resti plata kaj senklina gxi 
farigxis dekliva, kaj la dekliveco pli kaj pli grandigxis gxis neniu el la grupo 
povis plu stari sur gxi. Baldaux ili cxiuj glitis al la muro, kiu nun estis sub 
ili, kaj tiam evidentigxis ke la tuta vasta cxambro malrapide inversigxas! Nur la 
Sxufaristo Ugu, enpoziciigita de la stangoj de la ora kagxo, restis en sia antauxa 
loko, kaj la fimagiisto lauxaspekte gxuegis la surprizon de liaj viktimoj. 
Unue, cxiuj glitis al la muro malantaux ili, sed dum la cxambro plu inversigxis 
ili poste glitis sur la muro kaj trovis sin sur la fundo de la granda kupolo, 
batigxante kontraux la grandan lustron kiu, kiel cxio alia, nun estis inversita. 
La turnigxado nun cxesis kaj la cxambro fiksigxis. Supren rigardante ili vidis 
Ugun pendanta en sia kagxo cxe la plejsupro, kiu iam estis la planko. 
"Ha," diris li, ridetante al ili, "por konkeri oni devas agi, kaj kiu agas rapide 
nepre venkas. Cxi tiu estas tre bona karcero, el kiu mi certas ke vi ne eskapos. 
Bonvolu distri vin kiel ajn vi volas, sed mi devas peti vin pardoni mia foriron, 
cxar mi havas taskojn farendajn en alia parto de mia kastelo." 
Dirinte tion, li malfermis lukon en la planko de sia kagxo (kiu nun estis super 
lia kapo) kaj tragrimpis kaj malaperis el ilia vidpovo. La diamanta telerlavujo 
restis en la kagxo, sed la stangoj malebligis ke gxi falu sur iliajn kapojn. 
"Nu, vere!" diris la Mikscxifona Knabino, prenante unu el la stangoj de la lustro 
kaj svingante sin de gxi, "jen unu punkto por la Sxufaristo, cxar li tre lerte 
kaptis nin." 
"Bonvolu ne stari sur mia piedo," diris la Leono al la Segcxevalo. 
"Kaj kompleze, Sinjoro Mulo," komentis la Vuzo, "forprenu vian voston de mia 
maldekstra okulo." 
"Estas iom tro da uloj cxi tie," klarigis Doroteo, "cxar la kupolo rondas kaj ni 
cxiuj glitis en gxian mezon. Sed ni kiel eble plej silentu gxis ni povos elpensi 
kion fari." 
"Ve, ve!" lamentis Kuknjo; "mi volegas mian plejkaran telerlavujon," kaj sxi 
sopire etendis siajn brakojn gxiadirekten. 
"Volonte mi havus la magion kiu estas sur la tieaj bretoj," gxemis la Sorcxisto. 
"Cxu vi s'pozas ke ni povus atingi gxin?" demandis Trot maltrankvile. 
"Necesus flugi," ridis la Mikscxifona Knabino. 
Sed la Sorcxisto serioze konsideris la proponon, ankaux la Ranulo. Ili pridiskutis 
gxin kaj baldaux planis provon atingi la bretojn kie estas la magiiloj. Unue la 
Ranulo kusxis sur la ronda kupolo kaj apogis sian piedon per la trunketo de la 
lustro; la Sorcxisto grimpis trans lin kaj kusxis sur la kupolo kun la piedoj sur 
la sxultroj de la Ranulo; sekvis la Kuketo-Kuiristino; post tio Buton-Brilo 
grimpis al la sxultroj de la virino; sekve Doroteo grimpis, kaj Betinjo kaj Trot, 
kaj fine la Mikscxifona Knabino, kaj ilia suma longo altetendigxis laux la muro de 
la kupolo sed ne suficxe por ke Cxifoneroj tusxu la bretojn. 
"Atendu minuton, eble mi povos atingi la magion," vokis la Regxo de la Ursoj, kaj 
li komencis grimpadi la korpojn de la aliaj. Sed kiam li atingis la Kuketo-
Kuiristinon liaj molaj piedoj tiklis sxian flankon tiel ke sxi torde movetis sin 
kaj renversis la tutan vicon. Suben ili falis, falante amase kontraux la bestojn, 
kaj kvankam neniu damagxigxis estis konfuzego kaj la Ranulo, kiu estis cxe la 
malsupro, preskaux koleregis antaux ol povi resurpiedigxi. 
Kuknjo absolute rifuzis provi la "piramidan trukon", kiel sxi nomis gxin, kaj cxar 
la Sorcxisto nun konvinkigxis ke ili ne povos atingi la magiilojn tiumaniere la 
provon ili nuligis. 
"Sed io estas farenda," diris la Sorcxisto, do li turnis sin al la Lavenda Urso 
kaj demandis: "Cxu la magio de Via Mosxto povus helpi nin eskapi de cxi tie?" 
"Mia magia povo estas limigita," estis la respondo. "Kiam mi remburigxis la feoj 
apude staris kaj kasxe metis iom da magio en la plenigajxon. Sekve mi povas fari 
la magion kiu estas interne de mi, sed nenion alian. Tamen vi estas sorcxisto, kaj 
sorcxisto devus kapabli ion ajn fari." 
"Via Mosxto forgesas ke miaj magiiloj estas sxtelitaj," diris la Sorcxisto 
malfelicxe, "kaj sorcxisto sen iloj estas senpova kiel cxarpentisto sen martelo 
aux segilo." 
"Ne cedu," petegis Buton-Brilo, "cxar se ni ne eskapos de cxi tiu stranga karcero 
ni cxiuj mortos pro malsato." 
"Ne mi!" ridis la Mikscxifona Knabino, nun starante sur la supro de la lustro, sur 
la loko kiu devus esti gxia malsupro. 
"Ne menciu tiajn terurajxojn," diris Trot, tremante. "Ni venis cxi tien por kapti 
la Sxufariston, cxu ne?" 
"Jes, kaj por savi Ozman," diris Betinjo. 
"Kaj jen ni, mem kaptitaj, kaj mia amata telerlavujo pendas tie supre, klare 
videbla!" ploregis la Kuketo-Kuiristino, visxante siajn okulojn per la vosto de la 
jako de la Ranulo. 
"Cxit!" vokis la Leono, per basa profunda mugxo, "Lasu la Sorcxiston iom pensi." 
"Li havas multan tempon," diris Cxifoneroj. "La cerbon de la Birdotimigilo li 
bezonas." 
finfine malgranda Doroteo savis ilin, kaj sxia kapablo savi ilin preskaux tiom 
surprizis la knabinon kiom sxiajn amikojn. Doroteo jam sekrete provadis la povojn 
de sia Magia Zono, kiun sxi iam kaptis de la Regxo de la Knomoj, kaj 
eksperimentadis per gxi diversmaniere, ekde kiam sxi komencis cxi tiun 
eventoplenan veturon. Diversfoje sxi kasxe foriris de la aliaj membroj de la grupo 
kaj sola provis trovi kion povas kaj kion ne povas fari la Magia Zono. Multon gxi 
ne kapablis fari, sxi trovis, sed sxi sciigxis pri kelkaj kapabloj de la Zono kaj 
ecx sxiaj amikinoj tute ne suspektis ke sxi scias. 
Unue, sxi memoris ke kiam la Regxo de la Knomoj posedis gxin la Magia Zono povis 
fari transformojn, kaj per elfunda pripensado sxi fine memoris la manieron per 
kiuj tiuj transformoj okazis. Pli bona, tamen, estis la trovo ke la Magia Zono 
akceptas plenumi unu deziron de la portanto cxiutage. Sxi nur bezonis fermi sian 
dekstran okulon kaj moveti maldekstran piedfingron kaj longe enspiri kaj esprimi 
sian deziron. Hieraux sxi sekrete deziris skatolon da karamelbombonoj kaj tuj sxi 
trovis la skatolon proksima. Hodiaux sxi ankoraux ne uzis sian cxiutagan deziron, 
kredante ke eble gxi estos urgxe bezonata, kaj nun venis la momento kiam sxi devos 
uzi la deziron por ke sxi kun siaj amikoj eskapu el la karcero en kiun Ugu fermis 
ilin. 
Do, sen informi iun ajn pri kion sxi intencas fari-- cxar sxi jam uzis la deziron 
nur unufoje kaj ne estis certa pri kiom kapabla estas la Magia Zono--Doroteo 
fermis sian dekstran okulon kaj movetis sian maldekstran grandan piedfingron kaj 
enspiris profunde kaj plejforte deziris. La sekvan momenton la cxambro komencis 
rerivolui, malrapide same kiel antauxe, kaj iom post iom ili cxiuj glitis al la 
flanka muro kaj lauxlonge de la muro al la planko--cxiuj escepte de Cxifoneroj, 
kiu tiom surprizigxis ke sxi plu krocxigxis al la lustro. Kiam la granda halo 
reestis en sia gxusta pozicio kaj la aliaj staris firme sur gxia planko, ili 
suprenrigardis al la kupolo kaj vidis la Mikscxifonan Knabinon pendanta de la 
lustro. 
"Jadi!" kriis Doroteo. "Kiel vi povos subeniri?" 
"Cxu la cxambro plu rivoluos?" demandis Cxifoneroj. 
"Mi esperas ke ne. Mi kredas ke tio jam cxesis," diris Princino Doroteo. 
"Do flankenpasxu por ke vi ne damagxigxu!" kriis la Mikscxifona Knabino, kaj tuj 
kiam ili obeis tiun peton sxi malkrocxis sin de la lustro kaj falis kalkanojn-
super-kape kaj tordante kaj turnante sin tre ekscite. Plump! sxi falis sur la 
kahelitan plankon kaj ili kuris al sxi kaj rulis sxin kaj perfrape regxustigis 
sxian formon. 


CxAPITRO 23: DEFIO AL LA SxUFARISTO UGU

La prokrasto kauxzita de Cxifoneroj malebligis ke iu el ili kuru al la bretoj por 
akiri la magiilojn multege bezonatajn. Ecx Kuknjo neglektis reakiri sian 
diamantornamitan telerlavujon cxar sxi rigardadis la Mikscxifonan Knabinon. Kaj 
nun la magiisto malfermis sian lukon kaj reaperis en sia ora kagxo, kolere 
sulkante la frunton cxar liaj kaptitoj sukcesis regxustigi la pozicion de sia 
inversita karcero. 
"Kiu el vi auxdacis defii mian magion?" li kriis per terura vocxo. 
"Mi," respondis Doroteo trankvile. 
"Do mi detruos vin, cxar vi estas nur terulino kaj ne feino," li diris kaj li 
komencis murmuri kelkajn magiajn vortojn. 
Doroteo nun komprenis ke necesas trakti Ugun kiel malamikon, do sxi antauxenpasxis 
direkte al la angulo kie li sidis, dirante dum sia iro: 
"Mi ne timas vin, S-ro Sxufaristo, kaj mi kredas ke baldaux vi bedauxros esti tiom 
fia persono. Vi ne povas detrui min kaj mi ne detruos vin, sed mi punos vin pro 
via fiagado." 
Ugu ridegis tre malplacxe, kaj skuis sian manon. Doroteo estis duone trans la 
cxambro kiam subite vitra muro levigxis antaux sxi kaj haltigis sxin. Tra la vitro 
sxi povis vidi la magiiston rikani kontraux sxi cxar sxi estis malforta knabineto, 
kaj tio provokis sxin. Kvankam la vitra muro devigis sxin halti sxi tuj premis 
ambaux manojn al sia Magia Zono kaj kriis lauxtavocxe: 
"Sxufaristo Ugu, per la magiaj virtoj de la Magia Zono, mi ordonas ke vi farigxu 
kolombo!" 
La magiisto tuj konsciis ke li sorcxigxas, cxar li povis senti sian formon 
sxangxigxi. Li baraktis senespere kontraux la sorcxo, murmurante magiajn vortojn 
kaj farante magiajn gestojn per siaj manoj. Kaj unu?maniere li sukcesis defii la 
celon de Doroteo, cxar kvankam lia formo baldaux farigxis tiu de griza kolombo, la 
kolombo estis enorma--ecx pli granda ol Ugu la homo--kaj tion li sukcesis okazigi 
antaux ol liaj magiaj povoj plene forlasis lin. 
Kaj la kolombo ne estis mildhumora, malsimile al normalaj kolomboj, cxar Ugu 
koleregis pro la sukceso de la knabineto. Liaj libroj ja diris al li nenion pri la 
Magia Zono de la Regxo de la Knomoj, cxar la Lando de la Knomoj estis ekster la 
Lando Oz. Li sciis, tamen, ke li versxajne konkerigxos se li ne feroce flugos, do 
li etendis siajn flugilojn kaj levigxis en la aeron kaj flugis rekte al Doroteo. 
La Vitra Muro malaperis tuj kiam Ugu transformigxis. 
Doroteo intencis ordoni ke la Zono transformu la magiiston en Kolombon de Paco, 
sed pro sia ekscitigxo sxi forgesis diri pli ol "kolombo", kaj nun Ugu tute ne 
estis Kolombo de Paco sed, anstatauxe, spitema Kolombo de Milito. Lia dimensio 
multe dangxerigis liajn akran bekon kaj ungojn, sed Doroteo ne timis kiam li venis 
rapide flugante al sxi kun siaj ungoj etenditaj kaj sia glavforma beko malferma. 
Sxi sciis ke la Magia Zono protektos sian surportanton. 
Sed la Ranulo ne sciis tiun fakton kaj alarmigxis pro la sxajna dangxero al la 
knabineto. Do li eksaltis kaj saltis rekte sur la dorson de la granda kolombo. 
Tiam komencigxis fervorega luktado. La kolombo estis tiom forta kiom estis Ugu, 
kaj dimensie gxi estis multe pli granda ol la Ranulo. Sed la Ranulo jam antauxe 
mangxis la zosozon kaj gxi fortigis lin tiom kiom la Kolombo Ugu. Je la unua salto 
li pusxis la kolombon al la planko, sed la giganta birdo liberigxis kaj komencis 
mordi kaj ungi la Ranulon, subbatante lin kiam ajn li klopodis levigxi. La dika, 
maldelikata hauxto de la granda rano ne estis facile damagxebla, sed Doroteo timis 
por sia cxampiono kaj denove uzante la transforman potencon de la Magia Zono sxi 
malgrandigis la kolombon, gxis gxi estis ne pli granda ol kanaria birdo. 
Ugu ne perdis sian scion pri magio kiam li perdis sian homan formon, kaj li nun 
komprenis ke estas senespere oponi la potencon de la Magia Zono kaj sciis ke lia 
sola espero eskapi dependas de tuja agado. Do li rapide flugis en la oran 
juvelitan telerlavujon kiun li sxtelis de Kuknjo la Kuketo-Kuiristino kaj, cxar 
birdoj povas paroli egale bone kiel bestoj aux homoj en la Felando Oz, li murmuris 
la magian vorton necesan kaj deziris sin en la Lando de la Kveluloj-- kiu estis 
kiom eble plej for de la vimenajxa kastelo, laux lia kredo. 
Niaj amikoj kompreneble ne sciis kion Ugu faros. Ili vidis la telerlavujon tremi 
dum momento kaj ekmalaperi, la kolombo malaperis kun gxi, kaj kvankam dum kelkaj 
minutoj ili atendis anticipante la revenon de la magiisto, Ugu ne revenis. 
"Sxajnas al mi," diris la Sorcxisto gajavocxe, "ke ni konkeris la fimagiiston pli 
rapide ol ni anticipis." 
"Ne diru 'ni'--Doroteo faris!" kriis la Mikscxifona Knabino, transkapigxante 
trifoje sinksekve kaj poste marsxante sur siaj manoj. "Hura por Doroteo!" 
"Mi kredis ke vi diris ke vi ne scias uzi la magion de la Zono de la Regxo de la 
Knomoj," diris la Sorcxisto al Doroteo. 
"Mi ne sciis, tiutempe," sxi respondis, "sed poste mi memoris kiel la Regxo de la 
Knomoj iam uzis la Magian Zonon por sorcxi homojn kaj transformi ilin en 
ornamajxojn kaj cxiajn ajxojn; do mi provis kelkajn sorcxojn sekrete kaj post 
kelka tempo mi transformis la Segcxevalon en terpomopremilon kaj denove en 
Segcxevalon, kaj la Malkuragxan Leonon en katon kaj denove en Malkuragxan Leonon, 
kaj tiam mi sciis ke la sorcxo funkcias gxuste." 
"Kiam vi faris tiujn sorcxojn?" demandis la Sorcxisto, multe surprizite. 
"Unu nokton kiam cxiuj aliaj estis dormantaj escepte de Cxifoneroj, kaj sxi 
foriris cxasadi lun?brilerojn." 
"Nu," komentis la Sorcxisto, "via trovo certe helpegis nin, kaj ni devas cxiuj 
danki ankaux la Ranulon, cxar li tiom bone batalis. La kolomba formo havis la 
fikarakteron de Ugu en si, kaj tio dangxerigis la monstran birdon." 
La Ranulo aspektis malfelicxa cxar la ungoj de la birdo sxiris liajn belajn 
vestojn, sed li riverencis tre digne pro tiu multemeritita lauxdo. Kukjno, tamen, 
kauxris sur la planko kaj ploradis amare. 
"Mia valorega telerlavujo estas for!" sxi ploris. "For, tuj kiam mi retrovis 
gxin!" 
"Ne gravas," diris Trot, volante luli sxin, "certe gxi estas ie, do ni certe 
trovos gxin iam." 
"Jes ja," aldonis Betinjo; "nun cxar ni havas la Magian Bildon de Ozma ni povos 
informi vin pri precize kien iris la Kolombo kun via telerlavujo." 
Ili cxiuj proksimigxis al la Magia Bildo, kaj Doroteo volis ke gxi montru la 
sorcxitan formon de la Sxufaristo Ugu, kie ajn gxi estas. Tuj aperis en la kadro 
de la Bildo sceno en la malproksima Lando de la Kveluloj, kie la Kolombo staris 
malgaje sur la brancxo de arbo kaj la juvelita telerlavujo kusxis sur la tero tuj 
sub la brancxo. 
"Sed kie estas tiu loko--kiom distanca aux proksima?" demandis Kuknjo 
maltrankvile. 
"La Arkivo-Libro informos nin," respondis la Sorcxisto. Do ili sercxis en la 
Granda Arkivo-Libro kaj legis cxi tion: 
"La Magiisto Ugu, transformita en kolombon de Princino Doroteo de Oz, uzis la 
magion de la ora telerlavujo por porti lin tuj al la nordorienta angulo de la 
Lando de la Kveluloj." 
"Tute bone," diris Doroteo. "Ne maltrankvilu, Kuknjo, cxar la Birdotimigilo kaj la 
Stana Ligno?hakisto estas en tiu parto de la lando, sercxante Ozman, kaj ili nepre 
trovos vian telerlavujon." 
"Jadi!" kriis Buton-Brilo, " ni tute forgesis Ozman. Ni trovu kie la magiisto 
kasxis sxin." 
Retren al la Magia Bildo ili marsxis, sed kiam ili volis vidi Ozman, kie ajn sxi 
estas kasxita, nur ronda nigra makulo aperis en la centro de la kanvaso. 
"Mi ne komprenas kiel tio povas esti Ozma!" diris Doroteo, tre perpleksite. 
"Tamen, sxajne jen kiom povas informi la Magia Bildo," diris la Sorcxisto, egale 
surprizite. "Se temas pri sorcxo, aspektas ke la magiisto transformis Ozman en 
eron de gudro." 


CxAPITRO 24: LA MALGRANDA PALRUGxA URSO PAROLAS VERON

Dum pluraj minutoj ili cxiuj staris rigardante la nigran makulon sur la kanvaso de 
la Magia Bildo, tute ne kompren?ante kion gxi signifas. 
"Eble ni demandu la malgrandan Palrugxan Urson pri Ozma," sugestis Trot. 
"Psxa!" diris Buton-Brilo, "li nenion scias." 
"Li neniam eraras," deklaris la Regxo. 
"Li eraris antauxe, certe," diris Betinjo. "Sed eble li ne eraros denove." 
"Li ne havos oportunon," grumblis la Regxo de la Ursoj. 
"Ni auxdu kion li diros," diris Doroteo. "Ne mal?utilos demandi al la Palrugxa 
Urso kie estas Ozma." 
"Mi rifuzas permesi ke vi demandu al li," deklaris la Regxo per malplezura vocxo. 
"Mi ne intencas lasi ke mia malgranda Palrugxa Urso denove insultigxu per viaj 
malsagxaj duboj. Li neniam eraras." 
"Cxu li ne diris ke Ozma estas en tiu truo en la tero?" demandis Betinjo. 
"Jes; kaj mi certas ke sxi estis tie," respondis la Lavenda Urso. 
Cxifoneroj ridis moke kaj la aliaj vidis ke ne utilas disputi kun la obstina Regxo 
de la Ursoj, kiu evidente plene fidas sian Palrugxan Urson. La Sorcxisto, kiu 
scias ke kutime oni povas plene fidi magiilojn, kaj ke la malgranda Palrugxa Urso 
povis respondi demandojn per ia rimarkinda magia kapablo, kredis ke estas sagxe 
pardonpeti al la Lavenda Urso pro la malkredo de liaj amikoj, kaj samtempe li 
urgxis la Regxon konsenti demandi la Palrugxan Urson denove. Kuknjo kaj la Ranulo 
ankaux petegis la grandan Urson, kiu fine akceptis, kvankam iom malgracie, denove 
provi la sagxon de la malgranda Urso. Do li sidigis la malgrandan sur sian genuon 
kaj turnis la krankon kaj la Sorcxisto mem faris la demandon per tre respektoplena 
vocxtono. 
"Kie estas Ozma?" estis lia unua demando. 
"Cxi tie, en cxi tiu cxambro," respondis la malgranda Palrugxa Urso. 
Cxiuj cxirkauxrigardis la cxambron, sed kompreneble ili ne vidis sxin. 
"En kiu parto de cxi tiu cxambro sxi estas?" estis la sekva demando de la 
Sorcxisto. 
"En posxo de Buton-Brilo," diris la malgranda Palrugxa Urso. 
Tiu respondo surprizegis cxiujn, vi povas certi pri tio, kaj kvankam la tri 
knabinoj ridetis kaj Cxifoneroj kriis "Hura!" moke, la Sorcxisto sxajne 
kontempladis la aferon tre pensoplene. 
"En kiu el la posxoj de Buton-Brilo estas Ozma?" li baldaux demandis. 
"En la maldekstra posxo de la jako," diris la mal?granda Palrugxa Urso. 
"La Palrugxa frenezigxis!" kriis Buton-Brilo, rigard?ante forte la malgrandan 
urson sur la genuo de la granda urso. 
"Mi ne certas pri tio," deklaris la Sorcxisto. "Se montrigxos ke Ozma vere estas 
en via posxo, sekve la malgranda Palrugxa Urso parolis veron kiam li diris ke Ozma 
estas en tiu truo en la tero. Cxar tiutempe ankaux vi estis en la truo, kaj kiam 
ni jam eltiris vin el gxi la malgranda Palrugxa Urso diris ke Ozma ne estas en la 
truo." 
"Li neniam eraras," asertis la Regxo de la Ursoj, firme. 
"Malplenigu tiun posxon, Buton-Brilo, kaj ni vidu kio estas en gxi," petis 
Doroteo. 
Do Buton-Brilo metis la enhavon de la maldekstra posxo de sia jako sur la tablon. 
Montrigxis ke estas supro de turbo, iom da sxnuro, malgranda kauxcxuka pilko kaj 
ora kerno de persiko. 
"Kio estas tio?" demandis la Sorcxisto, prenante la kernon de la persiko kaj zorge 
ekzamenante gxin. 
"Ho," diris la knabo. "Mi gardis tion por montri gxin al la knabinoj, kaj poste mi 
forgesis gxin. Gxi estis en sola persiko kiun mi trovis en la fruktarbaro antaux 
longe, kaj kiun mi mangxis dum mi estis perdita. Gxi aspektas ora, kaj mi neniam 
antauxe vidis tian kernon de persiko." 
"Nek mi," diris la Sorcxisto, "kaj tio suspektigas." 
Cxiuj klinis sian kapon super la oran kernon de persiko. La Sorcxisto plurfoje 
turnis gxin kaj poste elprenis sian posxtrancxilon kaj disapartigis la kernon. 
Kiam la du partoj disfalis palrugxa, nubeca nebulo fluis el la ora kerno de 
persiko, preskaux plenigante la grandan cxambron, kaj el la nebulo formo ekaperis 
kaj starigxis apud ili. Tiam, dum la nebulo fadis, dolcxa vocxo diris: "Dankon, 
amikoj!" kaj antaux ili staris ilia bela knabina Reganto, Ozma de Oz. 
Gxoje kriante Doroteo rapidis antauxen kaj cxirkaux-brakumis sxin. Cxifoneroj gaje 
transkapenigxis multefoje tra la tuta cxambro. Buton-Brilo fajfis pro mirego. La 
Ranulo deprenis sian altan cxapelon kaj riverencis antaux la bela knabino kiu 
liberigxis el sia sorcxiteco tiel surprize. 
Dum kelka tempo neniu sono auxdigxis krom la mallauxta murmurado de gxojego kiu 
venis de la mireganta grupo, sed baldaux la grumblo de la granda Lavenda Urso 
plilauxtigxis kaj li diris per triumfa tono: 
"Li neniam eraras!" 


CxAPITRO 25: OZMA DE OZ

"Estas strange," diris Toto, starante antaux sia amiko la Leono kaj svingante sian 
voston, "mi fine retrovis mian grumblon! 
Mi certas nun ke la kruela magiisto sxtelis gxin." "Ni auxdu vian grumblon," petis 
la Leono. "Gr-r-r-r-r-r!" diris Toto. "Tre bone," deklaris la granda besto. "Gxi 
ne estas 
tiom lauxta aux basa kiom la grumblo de la granda Lavenda Urso, sed gxi estas tre 
respektinda grumblo por malgranda hundo. Kie vi trovis gxin, Toto?" 
"Mi flaradis en la tiea angulo," diris Toto, "kaj subite muso elkuris--kaj mi 
grumblis!" 
La aliaj okupadis sin per gratulado al Ozma, kiu estis tre felicxa pro sia 
liberigxo el enkarcerigxo en la ora kerno de la persiko, kien metis sxin la 
magiisto kredante ke oni neniam trovos nek liberigos sxin. 
"Kaj nekredeble," kriis Doroteo, "Buton-Brilo portadis vin en sia posxo kaj ni 
tute ne sciis!" 
"La malgranda Palrugxa Urso diris," diris la Regxo de la Ursoj, "sed vi rifuzis 
kredi lin." 
"Ne gravas, karuloj," diris Ozma gracie; "fino bona, cxio bona, kaj vi ne povus 
scii ke mi estas en la kerno de la persiko. Efektive, mi timis ke mi restos 
kaptita multe pli longe, cxar Ugu estas auxdaca kaj lerta magiisto kaj li kasxis 
min tre sekure." 
"Vi estis en bonega persiko," diris Buton-Brilo, "mi neniam mangxis pli bonan." 
"La magiisto tre malsagxe faris la persikon tiom alloga," komentis la Sorcxisto; 
"sed Ozma sendube beligus kian ajn transformigxon." 
"Kiel vi sukcesis konkeri la Sxufariston Ugu?" demandis la knabina Reganto de Oz. 
Doroteo komencis rakonti la historion kaj Trot 
Cxapitro Dudek Kvin
helpis sxin, kaj Buton-Brilo volis siamaniere rakonti gxin, kaj la Sorcxisto volis 
klarigi al Ozma, kaj Betinjo devis memorigi al ili gravajxojn kiujn ili forgesis 
mencii, kaj tutkune estis tia bruado ke estis mirige ke Ozma povis ion ajn 
kompreni. Sed sxi auxskultis pacience, ridetante per sia bela vizagxo pro ilia 
fervoro, kaj baldaux sxi informigxis pri cxiuj detaloj de iliaj aventuroj. 
Ozma dankis la Ranulon tre sincere pro lia helpo kaj sxi konsilis ke Kuknjo la 
Kuketo-Kuiristino sekigu siajn larmantajn okulojn cxar sxi promesis konduki sxin 
al la Smeralda Urbo kaj certigi ke sxia amata telerlavujo redonigxos al sxi. Tiam 
la bela Regantino prenis cxenon de smeraldoj de cxirkaux sia propra kolo kaj metis 
gxin cxirkaux la kolon de la malgranda Palrugxa Urso. 
"Viaj sagxaj respondoj al la demandoj de miaj amikoj," diris sxi, "helpis ilin 
savi min. Tial mi multege dankas vin kaj vian noblan Regxon." 
La bidokuloj de la malgranda Palrugxa Urso rigardis senresponde al tiu lauxdo gxis 
la Granda Lavenda Urso turnis la krankon en gxia flanko, kaj tiam gxi diris per 
sia grinca vocxo: 
"Mi dankas Vian Mosxton." 
"Rilate al mi," respondis la Regxo de la Ursoj, "mi komprenas ke vi vere meritis 
savigxon, Frauxlino Ozma, do al mi multe placxas ke ni povis servi vin. Per mia 
Magia Sceptro mi kreadis bildojn de via Smeralda Urbo kaj via Regxa Palaco, kaj mi 
agnosku ke ili estas pli allogaspektaj ol cxiuj lokoj kiujn iam mi vidis--kaj mi 
ne esceptas la Centron de la Ursoj." 
"Mi volonte gastigos vin en mia palaco," respondis Ozma dolcxe, "kaj vi estos 
bonvena se vi reiros kun mi kaj longe vizitos min, se viaj ursaj regatoj povos 
toleri vian mankon en via propra regno." 
"Rilate tion," respondis la Regxo, "mia regno malmulte maltrankviligas min, kaj mi 
ofte trovas gxin iom banala kaj seninteresa. Sekve mi tute ne emas rapide reiri al 
gxi kaj mi volonte akceptas vian afablan inviton. Kaporalo Anaspasx fidinde 
prizorgos miajn ursojn dum mia foresto." 
"Kaj vi kunportos la malgrandan Palrugxan Urson?" demandis Doroteo fervore. 
"Kompreneble, mia kara; mi ne volonte forestus de li." 
Ili restis tri tagojn en la vimenajxa kastelo, zorge pakante cxiujn magiilojn 
kiujn sxtelis Ugu kaj ankaux prenante kion ajn magian la sxufaristo heredis de 
siaj prapatroj. 
"Cxar," diris Ozma, "mi malpermesis al miaj regatoj esceptante Glindan la Bonan 
kaj la Sorcxiston de Oz uzi magiajn artojn, cxar oni ne povas fidi ke ili faros 
bonon kaj ne malbonon. Tial Ugu nepre neniam denove povu fari ian ajn magion." 
"Nu," komentis Doroteo felicxe, "kolombo ja ne povas fari multan magion, kaj mi 
restigos la formon de kolombo por Ugu gxis li pentos kaj farigxos bona kaj honesta 
sxufaristo." 
Kiam cxio estis pakita kaj metita sur la dorsojn de la bestoj, ili komencis marsxi 
al la rivero, uzante pli rektan vojon ol tiu per kiu Kuknjo kaj la Ranulo venis. 
Tiel ili evitis la Urbojn Ti kaj Herku kaj la Centron de Ursoj kaj post plezuriga 
veturo atingis la Riveron de la Palpbrumoj kaj trovis gajan pramiston kiu havis 
belan grandan boaton kaj volonte portis la tutan grupon surakve al loko tre 
proksima al la Smeralda Urbo. 
La rivero multe kurbigxis kaj havis multajn brancxojn kaj la veturo ne finigxis 
post nur unu tago, sed fine la boato flosis en belan lagon kiu estis nur malmulte 
for de la hejmo de Ozma. Tie la gaja pramisto ricevis rekompencon pro sia laborado 
kaj tiam la tuta grupo grandiozprocesie komencis marsxi al la Smeralda Urbo. 
Informo ke la Regxina Ozma estas trovita disvastigxis rapide tra la najbarejo kaj 
ambaux flankojn de la vojo baldaux okupis lojalaj regatoj de la bela kaj amata 
Regantino. Tial la oreloj de Ozma auxdis malmulton krom huraojn kaj sxiaj okuloj 
vidis malmulton alian ol skuatajn posxtukojn kaj standardojn dum la tuta triumfa 
marsxado de la lago al la portaloj de la urbo. 
Kaj tie sxi renkontis ankoraux pli grandan homa-mason, cxar cxiuj logxantoj de la 
Smeralda Urbo elvenis por bonvenigi sxian revenon kaj pluraj bandoj ludis gajan 
muzikon kaj cxiujn domojn oni ornamis per flagoj kaj standardoj kaj neniam antauxe 
la popolo tiom gxojis kaj felicxis kiom nunmomente kiam ili bonvenigis al sxia 
hejmo sian knabinan Regantinon. Cxar sxi estis perdita kaj nun estis retrovita, 
kaj certe tio prave kauxzis gxojon. 
Glinda estis en la regxa palaco por renkonti la revenantan grupon kaj la bona 
Sorcxistino vere gxojis rehavi sian Grandan Arkivo-Libron, kiel ankaux la tutan 
valoregan kolekton de magiiloj kaj eliksiroj kaj kemiajxoj sxtelitaj el sxia 
kastelo. Kap'tano Vilcxjo kaj la Sorcxisto tuj pendigis la Magian Bildon sur la 
muron de la buduaro de Ozma kaj la Sorcxisto estis tiom gajhumora ke li faris 
plurajn trukojn per la iloj en sia nigra valizo por amuzi siajn akompanantojn kaj 
pruvi ke denove li estas potenca sorcxisto. 
Dum plena semajno okazis festenado kaj gxojado kaj cxiaj gxojaj festoj cxe la 
palaco, honorante la sekuran revenon de Ozma. La Lavendan Urson kaj la malgrandan 
Palrugxan Urson oni multe atentis kaj honoris, kio multe plezurigis la Regxon de 
la Ursoj. La Ranulo rapide farigxis favorato en la Smeralda Urbo kaj la Vilulo kaj 
Tiktoko kaj Jocxjo Kukurbo?kapo, kiuj jam revenis de sia sercxado, tre gxentilis 
al la granda rano kaj certigis ke li sentas sin cxehejme. Ecx la Kuketo-
Kuiristino, cxar sxi estis fremda kaj gasto de Ozma, ricevis tiom da honorado kiel 
se sxi estus regxino. 
"Tutegale, Via Mosxto," diris Kuknjo al Ozma, tagon post tagon, tede ripetante, 
"mi esperas ke vi baldaux trovos mian juvelitan telerlavujon, cxar neniam mi estos 
tute felicxa sen gxi."


CxAPITRO 26: DOROTEO PARDONAS

La griza kolombo kiu iam estis la Sxufaristo Ugu sidis sur sia arbo en la distanca 
Lando de la Kveluloj kaj malfelicxis, pepante lamente kaj bedauxrante sian 
misfortunon. Post kelka tempo la Birdotimigilo kaj la Stana Lignohakisto venis kaj 
sidigxis sub la arbo, tute ne atentante la murmuradon de la griza kolombo. 
La Stana Lignohakisto prenis malgrandan oleujon el sia stana posxo kaj zorge oleis 
siajn stanajn artikojn per gxi. Dum li tiel okupis sin la Birdotimigilo komentis: 
"Mi multe pli bone fartas, kara kamarado, de kiam ni trovis tiun amason da bona 
pura pajlo kaj vi replenigis min per gxi." 
"Kaj mi multe pli bone fartas nun kiam miaj artikoj estas oleitaj," respondis la 
Stana Lignohakisto, gxemante pro plezuro. "Vi kaj mi, amiko Birdotimigilo, estas 
multe pli facile prizorgeblaj ol tiuj mallertaj vianduloj, kiuj uzas duonon de sia 
tempo vestante sin per belaj vestoj kaj kiuj devas logxi en belaj logxejoj por 
esti kontentaj kaj felicxaj. Vi kaj mi ne mangxas, do ni ne bezonas la gxenan 
taskon mangxi trifoje en cxiu tago. Nek ni malsxparas duonon de niaj vivoj per 
dormo, kondicxo kiu devigas la viandulojn senkonsciigxi kaj farigxi senpensaj kaj 
senhelpaj kiel lignaj sxtipoj." 
"Vi pravas," respondis la Birdotimigilo, pusxante kelkajn pajlerojn en sian 
bruston per siaj vatitaj fingroj. "Ofte mi kompatas la viandulojn, el kiuj multaj 
estas miaj amikoj. Ecx la bestoj estas pli felicxaj ol ili, cxar ili bezonas 
malpli por kontentigxi. Kaj la birdoj estas la plej bonoportunaj, cxar ili povas 
flugi rapide kien ili volas kaj trovi hejmon kie ajn ili volas sidigxi; ilia 
mangxajxo konsistas el semoj kaj grajnoj kiujn ili kolektas de la kampoj kaj ilia 
trinkajxo estas iom da akvo el iu fluanta rivereto. Se mi ne povus esti 
Birdotimigilo--aux Stana Lignohakisto--mi preferus vivi kiel birdo." 
La griza kolombo zorge auxskultadis tiun parolon kaj sxajne gxi komfortigis gxin, 
cxar gxi cxitis sian plendadon. Kaj gxuste tiam la Stana Lignohakisto trovis la 
telerlavujon de Kuknjo, kiu estis sur la tero tute proksime al li. 
"Jen iom bonaspekta ujo," li diris, prenante gxin per siaj stanaj manoj por 
ekzameni gxin, "sed mi preferas ne posedi gxin. Kiu faris gxin el oro kaj kovris 
gxin per diamantoj ne pliutiligis gxin, nek mi opinias gxin egale bela kiel la 
brilantaj stanaj telerlavujoj kiujn oni kutime vidas. Neniu flavo povas esti egale 
bela kiel la argxenta brilo de stano," kaj li turnis sin por rigardi siajn stanajn 
krurojn kaj korpon aprobe. 
"Mi ne povas plene akordi kun vi pri tio," respondis la Birdotimigilo. "Mia pajla 
remburajxo estas palflava, kaj gxi estas ne nur belaspekta sed krome gxi 
kraketadas plej placxe kiam mi movigxas." 
"Ni konsentu ke cxiuj koloroj estas bonaj en siaj tauxgaj lokoj," diris la Stana 
Lignohakisto, kiu estis molkora kaj tial ne kverelis; "sed certe vi akordas kun mi 
ke flava telerlavujo estas nenatura. Kion ni faru je cxi tiu, kiun ni jxus 
trovis?" 
"Ni reportu gxin al la Smeralda Urbo," proponis la Birdotimigilo. "Kelkaj el niaj 
amikoj eble volos uzi gxin kiel piedbanujon, kaj se ili uzos gxin tiel gxiaj ora 
koloro kaj brilantaj ornamajxoj ne malebligos gxian utilecon." 
Do ili foriris kaj kunprenis la juvelitan teler?lavujon. Kaj vaginte tra la lando 
dum unu aux du pliaj tagoj, ili informigxis ke Ozma estas trovita. Tial ili tuj 
reiris al la Smeralda Urbo kaj donacis la telerlavujon al Princino Ozma kiel 
indikon de ilia gxojo cxar sxi redonigxis al ili. 
Ozma tuj transdonis la diamantornamitan oran telerlavujon al Kuknjo la Kuketo-
Kuiristino, kiu tiom gxojis pro regajni sian perditan trezoron ke sxi 
cxirkauxdancadis pro gxojo kaj poste ekcxirkauxbrakumis la kolon de Ozma per siaj 
maldikaj brakoj kaj danke kisis sxin. La tasko de Kuknjo nun estis sukcese 
plenumita, sed sxi tiom gxuis la Smeraldan Urbon ke sxi sxajne ne fervoris rapide 
reiri al la Lando de la Jipoj. 
Plurajn semajnojn post la redonigxo de la telerlavujo al la Kuketo-Kuiristino, dum 
Doroteo sidis en la regxaj gxardenoj apud Trot kaj Betinjo, griza kolombo venis 
flugante kaj surterigxis cxe la piedoj de la knabino. 
"Mi estas la Sxufaristo Ugu," diris la kolombo per malsevera, lamenta vocxo, "kaj 
mi venis peti vian pardonon pro la granda malbono kiun mi faris kiam mi sxtelis 
Ozman kaj la magion kiu apartenis al sxi kaj al aliaj." 
"Cxu, do, vi bedauxras?" demandis Doroteo, severe rigardante la birdon. 
"Mi multe bedauxras," deklaris Ugu. "Mi pripens?adis miajn misfarojn dumlonge, 
cxar kolomboj havas malmulton por fari krom pensadi, kaj min mirigas ke mi estis 
tiom fia persono kiu tiom malmulte atentis la rajtojn de aliuloj. Mi estas nun 
konvinkita ke ecx se mi estus sukcesinta farigi min reganto de la tuta Oz mi ne 
estus felicxa, cxar multaj tagoj da trankvila pripensado montris al mi ke nur kion 
oni akiras honeste povas kontentigi." 
"Mi supozas ke tio estas vera," diris Trot. 
"Iukaze," diris Betinjo, "la fiulo sxajnas vere bedauxri, kaj se li nun farigxis 
bona kaj honesta homo ni devas pardoni lin." 
"Nu, mi ne povos refarigxi bona homo," diris Ugu, "cxar la transformigxo kiun mi 
spertis cxiam restigos min kolombo. Sed, per la kompleza pardono fare de miaj 
iamaj malamikoj, mi esperas farigxi tre bona kolombo, alte respektata." 
"Atendu cxi tie dum mi kuros preni mian Magian Zonon," diris Doroteo, "kaj mi 
retransformos vin en vian kutiman formon tuje." 
"Ne--ne faru tion!" petegis la kolombo, ekscitite skuante siajn flugilojn. "Mi 
volas nur vian pardonon; mi ne volas refarigxi homo. Kiel la Sxufaristo Ugu mi 
estis maldika kaj maljuna kaj malbela; kiel kolombo mi estas vere belaspekta. Kiel 
homo mi estis ambicia kaj krula, sed kiel kolombo mi povas esti kontenta kaj 
felicxa per mia simpla vivo. Mi nun amas liberan sendependan vivadon kian havas 
birdo, kaj mi preferas ne resxangxigxi." 
"Kiel vi volas, Ugu," diris Doroteo, residigxante. "Eble vi pravas, cxar vi certe 
estas pli bona kolombo ol homo, kaj se vi iam malpentos kaj revolos esti fia, vi 
ne povos multe damagxi estante griza kolombo." 
"Do vi pardonas min malgraux la multa gxeno kiun mi kauxzis al vi?" li demandis 
tre serioze. 
"Kompreneble; kiu pentas nepre devas esti pardonata." 
"Dankon," diris la griza kolombo, kaj denove forflugis.